پایگاه خبری سرمایه فردا

کرسی که روزگاری مرکز صمیمیت و گرمای خانه‌های ایرانی بود، امروز با طراحی‌های تازه و منابع انرژی مدرن دوباره به زندگی روزمره بازگشته است. از مدل‌های ساده چوبی تا سرویس‌های برقی لوکس، این وسیله سنتی حالا ترکیبی از نوستالژی و نوآوری را به خانه‌ها می‌آورد.

در حالی که علی دیانی، مالک گروه انتخاب، پیش‌تر با پیشنهاد ۲۸۰ هزار میلیارد تومانی برای خرید سایپا خبرساز شده بود، اکنون شنیده‌ها از تلاش او برای خرید گروه توسعه ملی حکایت دارد—هلدینگی عظیم با مالکیت بانک ملی و سهام‌داری در ده‌ها شرکت بزرگ. این پرسش جدی مطرح است: آیا ثروت انباشته‌شده از فروش لوازم خانگی، پشتوانه چنین جاه‌طلبی‌هایی است یا پای رانت‌های ساختاری در میان است؟

در بازاری که مصرف‌کننده ایرانی حق انتخاب ندارد و واردات ممنوع است، شرکت‌هایی مانند اسنوا به‌جای ارتقای کیفیت و بومی‌سازی، با قطعات درجه‌دو چینی محصولاتی گران‌قیمت عرضه می‌کنند و هم‌زمان به حوزه‌های غیرتخصصی مانند پتروشیمی و خودروسازی ورود کرده‌اند. این رفتار، نه‌تنها نشانه‌ای از انحراف راهبردی در صنعت لوازم خانگی است، بلکه نتیجه حمایت بی‌ضابطه‌ای است که بدون نظارت، به انحصار، گران‌فروشی و تضعیف اعتماد عمومی منجر شده است. سکوت نهادهای ناظر، این صنعت را در آستانه تکرار سرنوشت خودروسازی قرار داده است.

بازار دستگاه‌های تصفیه آب خانگی، برخلاف ظاهر آرام و سفیدشان، پر از پیچیدگی‌های مالی و فنی است. در حالی که تبلیغات از سلامتی و طراوت آب سخن می‌گویند، واقعیت این است که هزینه نگهداری، تعویض فیلتر و خدمات پس از فروش، گاه از قیمت خود دستگاه فراتر می‌رود. این گزارش، نگاهی دقیق به پشت‌صحنه این بازار پررونق اما پرابهام دارد.

زمستان هنوز نرسیده، اما بازار پتو، لحاف و ملحفه زودتر از سرما داغ شده است. قیمت‌ها تا ۵۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته‌اند و خانواده‌های بسیاری حالا برای خرید یک ست ساده کالای خواب، باید معادل یک ماه حقوق هزینه کنند. در این میان، پتوهای قدیمی و لحاف‌های مادربزرگی دوباره به گزینه‌های محبوب تبدیل شده‌اند.

با ثبت تورم نقطه‌ای ۴۶ درصدی در بازار لوازم خانگی، این بخش از اقتصاد ایران به یکی از پرچالش‌ترین حوزه‌های مصرفی تبدیل شده است؛ در حالی که تقاضا کاهش یافته، قیمت‌ها همچنان صعودی‌اند و نبود نظارت مؤثر، انحصار داخلی و ضعف سیاست‌های تجاری، چرخه‌ای از تورم و رکود را رقم زده‌اند.

نماد «لپارس» متعلق به شرکت پارس‌ الکتریک، یکی از نمادهای قدیمی و صنعتی بازار سرمایه ایران است که در حوزه تولید تجهیزات لوازم خانگی ضعیف و متوسط فعالیت می‌کند. با وجود سابقه تولید، این شرکت با چالش‌هایی در سودآوری پایدار، رقابت‌پذیری و بهره‌وری مواجه است. ارزندگی این نماد به شدت وابسته به اصلاح ساختار عملیاتی، توسعه بازار صادراتی و بهبود مدیریت هزینه‌هاست.

بازار لوازم خانگی ایران در پنج سال گذشته از یک فضای متنوع و رقابتی به بستری محدود، محتاط و وابسته به برندهای داخلی تبدیل شده است. جهش قیمت‌ها، کاهش قدرت خرید، و تمرکز فروش در شهرهای تخصصی، نه‌تنها رفتار مصرف‌کننده را دگرگون کرده، بلکه تولیدکنندگان خرد را به حاشیه رانده و مغازه‌های کوچک را به عرضه کالاهای قاچاق سوق داده است.

صنعت لوازم خانگی ایران نیازمند بازنگری فوری در سیاست‌های ارزی، مالیاتی و حمایتی است. اگر دولت نتواند با اقدامات عملی و ساختاری، این چرخه را بشکند، وابستگی به واردات بار دیگر تقویت خواهد شد و یکی از ستون‌های تولید ملی از دست خواهد رفت.