پایگاه خبری سرمایه فردا

علی‌اکبر ناطق نوری پس از سال‌ها سکوت، بار دیگر در قامت یک سیاستمدار میانجی‌گر و عقل‌گرا به صحنه بازگشت؛ بازگشتی که با تأکید بر اقتدار ملی و نقد رفتارهای افراطی، می‌تواند نشانه‌ای از نیاز سیاست ایران به بازسازی زبان گفت‌وگو و بازتعریف گفتمان اصولگرایی باشد.

انتشار ویدئوی مراسم عروسی دختر علی شمخانی، چهره امنیتی باسابقه، بهانه‌ای شد برای بازخوانی مرز میان حریم خصوصی و مسئولیت عمومی. در فضایی که افکار عمومی تشنه شفافیت‌اند، این رویداد به نقطه‌ای بحرانی در مسیر اعتمادسازی بدل شده و آینده سیاسی شمخانی را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.

طرح دوباره پرونده سقوط هواپیمای اوکراینی توسط علی شمخانی، آن هم شش سال پس از حادثه، نه‌تنها فضای سیاسی کشور را ملتهب کرده بلکه بار دیگر شکاف‌های روایت میان دولت سابق و نهادهای امنیتی را آشکار ساخته است. در حالی‌که افکار عمومی هنوز پاسخ‌های روشنی درباره ابعاد این فاجعه دریافت نکرده‌اند، ورود مجدد شمخانی به این موضوع حساس، بیش از آنکه روشنگر باشد، به‌نظر می‌رسد تلاشی برای بازسازی جایگاه سیاسی او در سپهر قدرت باشد—تلاشی که ممکن است با پیامدهای معکوس همراه شود.

اظهارات تازه محمدجواد ظریف درباره اولویت مردم در معادلات قدرت ملی، بار دیگر دوگانه قدیمی «موشک یا مردم» را به صدر گفت‌وگوهای سیاسی و رسانه‌ای بازگرداند. در شرایطی که ایران در موقعیتی حساس پس از جنگ و بازگشت تحریم‌ها قرار دارد، این سخنان نه‌تنها یادآور یک گسست گفتمانی دیرینه است، بلکه تلاش برای بازتعریف مفهوم امنیت در عصر سرمایه اجتماعی به شمار می‌رود.

در حالی که آمریکا و تروئیکای اروپایی از فعال‌سازی مکانیسم اسنپ‌بک و بازگشت قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران سخن می‌گویند، تهران، مسکو و پکن این اقدام را فاقد وجاهت حقوقی دانسته و آن را نمادی از شکاف عمیق میان حقوق بین‌الملل و منطق قدرت در سیاست جهانی می‌دانند. دو روایت متضاد، یک بحران مشترک، و آینده‌ای که بیش از هر زمان دیگری به توازن دیپلماسی و قدرت وابسته شده است.

یک سال پس از هشدار رهبر انقلاب درباره بی‌آبرویی رژیم صهیونیستی و تمدن غرب در پی شکست طوفان الاقصی، داده‌های آماری و تحلیل‌های راهبردی نشان می‌دهند که این پیش‌بینی به واقعیت نزدیک شده است. افکار عمومی آمریکا، نخبگان سیاسی و حتی جامعه یهودیان این کشور، دیگر حمایت بی‌قید و شرط از اسرائیل را برنمی‌تابند. جنگ غزه، نه‌تنها جایگاه اسرائیل را در واشنگتن متزلزل کرده، بلکه اتحاد دیرینه آمریکا و رژیم صهیونیستی را به بحرانی بی‌سابقه کشانده است.

دموکراسی، در نگاه نخست، تجلی اراده‌ی مردم است؛ اما آیا همین اراده‌ی عددی می‌تواند مبنای اخلاق و قانون باشد؟ این نوشتار با نقدی فلسفی، نشان می‌دهد که اگر اخلاق از رأی اکثریت مشروعیت نمی‌گیرد، قانون نیز نمی‌تواند صرفاً بر پایه‌ی عدد، الزام‌آور و موجه باشد. تجربه‌های تاریخی و تأملات نظری، ما را به بازاندیشی در بنیان‌های مشروعیت قانون‌گذاری فرا می‌خوانند.

در میانه‌ی نغمه‌های غرب‌گرایی و شرق‌گرایی، ایران بار دیگر بر سر یک دوراهی سرنوشت‌ساز ایستاده است. در حالی که برخی راه نجات را در پذیرش نظم آمریکایی و برخی در ادغام در بلوک شرقی می‌جویند، جمهوری اسلامی با تکیه بر منطق «حکمت، عزت و مصلحت»، راه سومی را برمی‌گزیند؛ راهی برخاسته از هویت تاریخی، استقلال تمدنی و فهم عمیق از مناسبات جهانی. این گزارش تحلیلی به بررسی خط مشی ایران در برابر نسخه‌های افراطی موجود و تبیین مسیر واقعی بازیگری مستقل می‌پردازد.

در بزنگاه‌هایی که سیاست به سطح ادراک عمومی کشیده می‌شود، پروژه‌ای آرام اما عمیق در حال شکل‌گیری است؛ پروژه‌ای که می‌خواهد ایران را از نظام سیاسی‌اش جدا سازد، نه با گلوله، بلکه با واژه. این نوشته از دل گفتمان فلسفه‌سیاسی بیرون آمده تا پرده از راهبردی بردارد که هدفش تضعیف همبستگی ملی، تحریف اراده عمومی و تبدیل ایران از یک کنش‌گر زنده به یک شئی تاریخی بی‌صداست.