پایگاه خبری سرمایه فردا

برآوردها نشان می‌دهد گردش مالی شبانه تهران می‌تواند به چند میلیارد دلار در سال برسد؛ ظرفیتی که در صورت مدیریت درست می‌تواند به موتور اشتغال، رونق گردشگری و افزایش کیفیت زندگی شهری بدل شود. با این حال، نبود قوانین شفاف، کمبود زیرساخت‌های امنیتی و مقاومت‌های فرهنگی، این فرصت را به چالشی جدی برای سیاست‌گذاران شهری تبدیل کرده است.

تهران در آستانه بحرانی‌ترین فصل آبی خود قرار گرفته است؛ کاهش ۵۰ درصدی ذخایر سدها، خشکسالی بی‌سابقه، و هشدار درباره هزینه ۴ یورویی تأمین هر مترمکعب آب، پایتخت را به نقطه‌ای رسانده که دیگر نمی‌توان آن را صرفاً یک چالش زیست‌محیطی دانست. این بحران، تهدیدی برای اقتصاد ملی، زیرساخت‌های حیاتی و حتی بقای شهری است.

آبان به نیمه رسیده و هنوز خبری از برف نیست. نه در تهران، نه در کوهستان‌های همیشه سفید، نه حتی در مناطق برف‌خیز. کارشناسان می‌گویند برف‌ها زودتر آب می‌شوند، دیرتر می‌بارند، و کمتر از همیشه می‌مانند. این فقط یک تغییر آب‌وهوایی نیست؛ زنگ خطری است برای منابع آب، کشاورزی، و آینده اقلیمی ایران.

تهران، کلانشهری که هر روز بلندتر می‌شود، حالا با بحران آب نفس می‌کشد. سدها خشک‌تر، چاه‌ها کم‌رمق‌تر، و جمعیت بیشتر شده‌اند. در این جدال نابرابر میان ساخت‌وساز بی‌مهار و منابع محدود، پایتخت به مرز شکست اکولوژیک رسیده است. آیا زمان توقف توسعه بی‌برنامه فرا نرسیده؟

در قلب پایتخت، برج‌ها هر روز قد می‌کشند، اما سدها هر روز فرو می‌نشینند. تهران در میانه‌ی یک تناقض تاریخی ایستاده: توسعه‌ای که بی‌محابا پیش می‌رود، و منابعی که بی‌صدا تحلیل می‌روند. بحران آب دیگر یک هشدار زیست‌محیطی نیست؛ تهدیدی است برای امنیت، اقتصاد و آینده‌ی شهری که نفس‌هایش را با چاه‌های خشک و باران‌های کم‌رمق تنظیم می‌کند.

در حالی که کشور با تورم، تحریم، کسری بودجه و فرسایش اعتماد عمومی دست‌و‌پنجه نرم می‌کند، طرح انتقال پایتخت به سواحل خلیج فارس بار دیگر از سوی رئیس‌جمهور مطرح شده است—پیشنهادی که نه پشتوانه مطالعاتی دارد و نه پاسخگوی اولویت‌های فوری مردم. در شرایطی که جامعه چشم‌انتظار اصلاحات اقتصادی و ثبات معیشتی است، پرداختن به چنین پروژه‌ای بیشتر نشانه‌ای از گریز دولت از واقعیت‌های سخت امروز است.

رهاسازی ۱۰۰ هزار قطعه بچه‌ماهی در دریاچه شهدای خلیج فارس، در حالی از سوی شهرداری تهران آغاز شده که نه مطالعات زیست‌محیطی انجام شده، نه نظارت سازمان محیط زیست برقرار است. این تصمیم، با هدف کاهش جمعیت حشرات و افزایش سرانه مصرف آبزیان، در شرایط خشکسالی و افت کیفیت آب، نگرانی‌های جدی درباره سلامت اکوسیستم و ایمنی غذایی شهروندان ایجاد کرده است.

در حالی‌که بیمارستان‌ها باید در زمان بحران پناهگاه و نقطه اتکای شهروندان باشند، بسیاری از مراکز درمانی تهران خود در معرض تهدیدهای جدی قرار دارند. از زلزله و جنگ تا سیل و حملات سایبری، زیرساخت‌های درمانی پایتخت با چالش‌های ایمنی روبه‌رو هستند؛ چالش‌هایی که بارها هشدار داده شده اما همچنان بی‌پاسخ مانده‌اند.

پارک جنگلی چیتگر، یکی از مهم‌ترین منابع اکولوژیک غرب تهران، این روزها با خشکسالی، آفت‌زدگی و کم‌آبی دست‌وپنجه نرم می‌کند. درختانی که باید سایه‌سار شهر باشند، حالا زرد و نحیف‌اند؛ قربانی بی‌توجهی به تعهدات آبی و مدیریت ناکارآمد در تأمین منابع حیاتی.