پایگاه خبری سرمایه فردا

در آستانه بازگشت تحریم‌های سازمان ملل و فعال شدن مکانیزم ماشه، فضای اقتصادی و سیاسی ایران با سناریوهای نگران‌کننده‌ای روبه‌روست؛ از تورم ۷۶ درصدی و کاهش رشد اقتصادی تا ناامیدی اجتماعی و تهدیدهای امنیتی. در همین حال، بازارهای جهانی با تصمیمات فدرال رزرو و تحولات رمزارزها در مسیر تازه‌ای قرار گرفته‌اند، و دیپلماسی ایران در آستانه نشست سازمان ملل با چالش‌های جدی مواجه است.

متین فارابی، تحلیلی چندلایه از وضعیت اقتصاد ایران تا پایان سال ۱۴۰۴ ارائه شد. این گفت‌وگو با بررسی سناریوهای فروش نفت، تراز پرداخت‌ها، کسری بودجه و تأثیرات احتمالی انتشار اوراق، تصویری روشن از زمین بازی اقتصاد کلان و مسیر پیش‌روی بازارها ترسیم می‌کند.

در هفته‌ای پرنوسان، بازار ارز با افت هزار تومانی دلار مواجه شد و بورس نیز نشانه‌هایی از کف‌سازی نشان داد. در کنار تحولات سیاست خارجی، فشارهای بودجه‌ای دولت، سیاست‌های پولی انقباضی و رفتار سرمایه‌گذاران، چشم‌انداز بازارهای مالی ایران در حال بازتعریف است. در این میان، تک‌سهم‌ها به عنوان نقطه‌های امید در فضای رکودی بازار مطرح شده‌اند.

با وجود آنکه طبق قانون، تعاونی‌ها باید ۲۵ درصد از اقتصاد کشور را پوشش دهند، سهم واقعی آن‌ها تنها حدود ۵ درصد است و تنها ۲۰ درصد از اهداف قانونی‌شان محقق شده‌اند. بسیاری از پروژه‌های تعاونی‌ها با حاشیه‌های قضایی و ناکارآمدی مواجه شده‌اند، اما کارشناسان همچنان ظرفیت‌هایی برای هدایت نقدینگی و مقابله با تحریم‌ها در این نهادها می‌بینند.

بازار سرمایه ایران در واپسین روزهای شهریور ۱۴۰۴ با ترکیبی پیچیده از عوامل اثرگذار مواجه شده است؛ از ورود جریان پول تازه و اخبار مثبت صنعتی گرفته تا فشار فروش ناشی از تعطیلات و تحلیل‌های تکنیکال. در این میان، تحولات سیاسی و احتمال تعویق مکانیسم ماشه به مهم‌ترین متغیر تعیین‌کننده مسیر بازار تبدیل شده‌اند. این گزارش، با بررسی شش عامل کلیدی، چشم‌انداز کوتاه‌مدت بازار را در آستانه مهرماه ترسیم می‌کند.

با وجود آگاهی گسترده نسبت به محدودیت‌های تولید ناخالص داخلی (GDP)، این شاخص همچنان معیار غالب در سنجش موفقیت اقتصادی کشورها باقی مانده است. کاشیک باسو، اقتصاددان ارشد پیشین بانک جهانی، در نقدی تند هشدار می‌دهد که تمرکز افراطی بر رشد GDP نه‌تنها تصویر نادرستی از رفاه عمومی ارائه می‌دهد، بلکه به تعمیق نابرابری، تضعیف دموکراسی و تخریب زیست‌محیطی منجر شده است. اکنون زمان آن فرا رسیده تا شاخص‌های جایگزینی طراحی شوند که عدالت اجتماعی و پایداری را در قلب سنجش پیشرفت قرار دهند.

در جهانی که تقریباً همه کشورها پرچم، سرود ملی و نماینده در سازمان ملل دارند، پرسش بنیادین این است: آیا استقلال سیاسی به معنای آزادی واقعی در تصمیم‌گیری‌های کلان است؟ گزارش «سرمایه فردا» نشان می‌دهد که بسیاری از دولت‌ها، حتی اگر قدرتمند به نظر برسند، در بزنگاه‌های راهبردی ناچار به تبعیت از نقشه‌های قدرت‌های بزرگ هستند. در این میان، ایران با تکیه بر اراده ملی و ظرفیت‌های داخلی، تجربه‌ای متفاوت از خودمختاری راهبردی را رقم زده است.

در آستانه فعال‌سازی احتمالی مکانیزم ماشه، بازارهای مالی ایران با موجی از پیش‌خور کردن ریسک‌ها مواجه شده‌اند. از طلا و نقره تا بورس و دلار، هر دارایی در حال بازتعریف ارزش خود است. در این میان، تحلیل‌گران با ترکیب تجربه، داده و تأملات فلسفی، تلاش می‌کنند مسیر سرمایه‌گذاری را از هیجان به حکمت هدایت کنند.

در حالی‌که صندوق‌های طلا پس از ریسک‌های نظامی با موجی از ورود سرمایه مواجه شدند، بررسی دقیق رفتار معامله‌گران نشان می‌دهد که این ورود و خروج‌ها عمدتاً تابع نوسانات قیمت بوده و نه تحلیل ارزش‌گذاری. در مقابل، بازار بورس اوراق بهادار با رفتارهای سنجیده‌تر و مبتنی بر تحلیل بنیادی، سیگنال‌های قابل اتکاتری برای سرمایه‌گذاران ارائه کرده است. داده‌های شهریور نشان می‌دهد که پول‌های حرفه‌ای در حال بازگشت به بازار سهام هستند، در حالی‌که صندوق‌های درآمد ثابت و طلا بیشتر میزبان سرمایه‌گذاران محتاط یا تازه‌وارد بوده‌اند.