پایگاه خبری سرمایه فردا

دانشجویان امروز برخلاف تصور رایج، از کتاب فاصله نگرفته‌اند؛ تنها مسیر انتخابشان تغییر کرده است. آنها به سراغ رمان‌ها، کتاب‌های خودشناسی و علمی‌ترویجی می‌روند تا در میان فشارهای دانشگاه و زندگی روزمره، راهی برای فرار ذهنی، خودسازی و حتی ساختن هویت شخصی پیدا کنند.

در هجدهم آبان، نه فقط سالروز درگذشت یک هنرمند، بلکه یادآور خاموشی ذهنی است که مرز میان زبان، تصویر، خاطره و معنا را درنوردید. مهدی سحابی، مترجم، نقاش، نویسنده و روزنامه‌نگاری بود که هرگز در یک قالب نماند و هر اثرش، دعوتی بود به بازاندیشی در زمان و زیستن.

از پارک گوهردشت تا زیر پل شاه‌عباسی، کرج این روزها میزبان نسل نوجوانی‌ست که در سکوت شب، با سیگار، «گل» و خنده‌هایی خاموش، به حاشیه رانده شده‌اند. اعتیاد دیگر مردانه نیست؛ دختران جوان، دانش‌آموزان و مادران خسته، در پاتوق‌هایی بی‌پناه، با مواد مخدر به پناهگاهی شکننده پناه برده‌اند. این گزارش، روایتی است از شهری که نه فقط نظارت، بلکه امید را هم گم کرده است.

ورود بلاگرها و اینفلوئنسرها به عرصه معرفی کتاب، مرجعیت سنتی ادبیات را با چالش‌های تازه‌ای روبه‌رو کرده است. حالا نه منتقدان حرفه‌ای، بلکه پست‌های وایرال و سلیقه‌های لحظه‌ای تعیین می‌کنند که کدام کتاب خواندنی است و کدام نویسنده «ارزش» دارد. این تغییر، هم فرصت‌هایی برای ترویج کتابخوانی ایجاد کرده و هم تهدیدی برای عمق و کیفیت ادبیات شده است.

پرونده قضایی برای زهره سادات هاشمی، مجری سابق صداوسیما، پس از انتشار مصاحبه‌ای انتقادی، بار دیگر مرز میان نقد رسانه‌ای و افشاگری سیاسی را در ایران به چالش کشیده است. در حالی‌که افکار عمومی خواهان شفافیت و پاسخ‌گویی‌اند، واکنش قضایی به جای گفت‌وگو، نشانه‌ای از بحران اعتماد و سردرگمی نهادی در برابر تحولات رسانه‌ای است.

افسردگی در ایران دیگر یک اختلال فردی نیست، بلکه به پدیده‌ای اجتماعی و ملی بدل شده است. با آمارهایی که از ۲۵ تا ۵۰ درصد جمعیت را درگیر می‌دانند، و رتبه پایین ایران در شاخص جهانی شادی، کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر این بحران روانی به‌عنوان اولویت سلامت عمومی تلقی نشود، تبعات آن بر بهره‌وری، سرمایه اجتماعی و آینده کشور سنگین خواهد بود.

با درگذشت ناصر تقوایی، سینمای ایران یکی از صبورترین و مؤلف‌ترین صداهای خود را از دست داد؛ فیلم‌سازی که میان ادبیات و تصویر، پلی انسانی و شاعرانه ساخت. او نه‌تنها قصه‌گو بود، بلکه معلمی بود که با سکوتش نیز درس می‌داد. حالا که دیگر نیست، قاب‌هایش هنوز حرف می‌زنند.

در حالی که شهرداری تهران از احداث همراه‌سراهای جدید و پایان چادرخوابی اطراف بیمارستان‌ها خبر داده، واقعیت خیابان‌های پایتخت چیز دیگری می‌گوید. همراهان بیماران، همچنان در چادرها، ماشین‌ها و پیاده‌روها شب را به صبح می‌رسانند؛ میان وعده‌های نهادها، نوبت‌های درمانی طولانی، و هزینه‌هایی که از توانشان فراتر رفته است.

در جوامعی که حل مسائل به تنهایی از عهده دولت‌ها خارج است، انجمن‌ها و نهادهای مردم‌نهاد می‌توانند با نقش‌آفرینی خلاقانه، مسیر عبور از بحران‌ها را هموار کنند. این یادداشت با تکیه بر نظریات اندیشمندان برجسته، نشان می‌دهد که انجمن‌ها چگونه با غربالگری مطالبات اصیل، تولید ایده‌های نو و گفت‌وگوی خردمندانه، نظم ناکارآمد را به نظمی کارآمد بدل می‌کنند—نظمی که توسعه را از مسیر مشارکت، نه از مسیر شوک و خشونت، ممکن می‌سازد