پایگاه خبری سرمایه فردا

در حالی که سازمان‌های مردم‌نهاد محیط زیستی باید نقش ناظر و منتقد سیاست‌های دولتی را ایفا کنند، ساختارهای قانونی موجود آن‌ها را به منابع مالی دولتی وابسته کرده و عملاً استقلال‌شان را سلب کرده است. فعالان این حوزه هشدار می‌دهند که ادامه این وضعیت، سمن‌ها را از کنشگری مؤثر به بیانیه‌نویسی منفعلانه تقلیل می‌دهد.

تالاب هامون، شاهرگ حیاتی سیستان و بلوچستان، در سایه سدسازی‌های فرامرزی، خشکسالی‌های پی‌درپی و بی‌توجهی به تعهدات آبی، به مرز خشکی دائمی نزدیک شده است. با وجود افزایش بودجه و تلاش‌های دیپلماتیک، هنوز هیچ تضمینی برای احیای این اکوسیستم شکننده وجود ندارد و جامعه محلی با تهدیدی جدی برای زیست‌پذیری روبروست.

در حالی‌که فعالان محیط زیست بی‌هیچ مأموریتی و تنها با عشق به طبیعت، جان خود را در عملیات اطفای حریق جنگل‌ها به خطر می‌اندازند، سازوکارهای حمایتی دولت همچنان ناکارآمد و پرابهام باقی مانده‌اند. از البرز زارعی تا امید سجادیان، روایت‌های تلخ از وعده‌های بیمه‌ای بی‌سرانجام، بوروکراسی فرساینده و بی‌تفاوتی نهادهای مسئول، تصویری از بی‌پناهی داوطلبان طبیعت را ترسیم می‌کند؛ کسانی که در آتش می‌سوزند، اما در ساختارهای اداری حتی دیده نمی‌شوند

طرح کشت و آبیاری علوفه در پارک ملی توران با هدف تأمین طعمه برای یوزپلنگ آسیایی، موجی از انتقاد کارشناسان محیط‌زیست را به‌دنبال داشته است. در حالی که زنجیره حیات در این زیستگاه با اختلال مواجه شده، راهکارهای کوتاه‌مدت مانند کاشت یونجه، به‌جای احیای پوشش گیاهی بومی، پایداری اکوسیستم را با خطر جدی روبه‌رو کرده‌اند.

گم شدن توله خرس در پارک پردیسان بار دیگر نگاه‌ها را به ناکارآمدی و موقعیت نامناسب مرکز بازپروری حیات‌وحش در این پارک پرتردد تهران جلب کرده است. با وجود اذعان مسئولان به ضعف‌های ساختاری، طرح احداث مرکز جدید باز هم در همان محدوده مطرح شده؛ تصمیمی که کارشناسان آن را تکرار خطای گذشته می‌دانند.

تالاب گاوخونی، روزگاری زیستگاه پرندگان مهاجر و نماد پویایی اکوسیستم مرکزی ایران، امروز به نقطه‌ای بحرانی در نقشه سلامت و محیط زیست کشور تبدیل شده است. خشکی مزمن، برداشت‌های بی‌رویه از منابع معدنی و بی‌توجهی به حقابه زیست‌محیطی، این پهنه آبی را به منبع ریزگردهای سرطان‌زا و تهدیدی جدی برای حیات انسانی و طبیعی بدل کرده است.

در فصل مهاجرت پرندگان شکاری، پارک ملی بوجاق و دیگر مناطق ایران به میدان شکار و زنده‌گیری گونه‌هایی تبدیل شده‌اند که نامشان در فهرست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت قرار دارد. این پرندگان با قیمت‌های میلیاردی به کشورهای حاشیه خلیج فارس قاچاق می‌شوند، در حالی که ضعف نظارت، نبود آمار دقیق و مشارکت بومیان در این تجارت، آینده زیستی این گونه‌ها را به خطر انداخته است. 

دو ماه است که دود آتش‌سوزی‌های هورالعظیم، نفس مردم خوزستان را گرفته و چشم‌ها را کور کرده؛ اما راه‌حل ساده‌ای به نام «حقابه» در پیچ‌وخم سیاست‌ورزی منطقه‌ای و دیپلماسی فرسایشی گم شده است. این گزارش، روایت تلخی است از تالابی که به‌جای آب، سهمش از سیاست فقط دود بوده—و از محیط زیستی که در برابر منافع ملی، بی‌پناه مانده است.

نخلستان‌های آبادان و خرمشهر، میراث سبز خوزستان، در آتش خشکسالی، شوری آب و سوءمدیریت می‌سوزند. با کاهش ۷۵ درصدی آورد رودخانه کارون، پیشروی آب شور، آتش‌سوزی‌های سریالی و افت شدید تولید خرما، این استان زر‌خیز در آستانه یک بحران زیست‌محیطی و اجتماعی قرار گرفته است