پایگاه خبری سرمایه فردا

روابط ایران و استرالیا، با وجود فراز و نشیب‌های دیپلماتیک، هرگز به نقطه گسست پایدار نرسیده است. از «حماسه ملبورن» و خاطره فوتبال تا اخراج سفیر ایران در کانبرا، این رابطه همواره در تقاطع سیاست، امنیت و افکار عمومی نوسان کرده است. در حالی که اتهامات اخیر علیه ایران یادآور پرونده میکونوس و فشارهای اروپایی است، اما تجربه تاریخی نشان می‌دهد که قهر دیپلماتیک دوام ندارد. با وجود تنش‌های لفظی، تحریم‌ها و فشارهای اسرائیل، پیوندهای تجاری، مهاجرتی و مردمی میان دو کشور، زمینه بازگشت آرام روابط را فراهم می‌کند؛ حتی اگر جیمی‌جامپ این بار نتانیاهو باشد.

در شرایطی که جمهوری اسلامی ایران در خط مقدم نبردی تمدنی و ترکیبی با قدرت‌های استکباری قرار دارد، تداوم حکمرانی با ذهنیت‌های دوران عادی، دیگر پاسخ‌گو نیست. این گزارش با تمرکز بر الزامات حکمرانی در عصر جنگ دائمی غیررسمی، ده راهبرد کلیدی برای بازآرایی ساختار قدرت ملی، تقویت تاب‌آوری اجتماعی و عبور از تهدیدات چندلایه را ارائه می‌دهد؛ راهبردهایی که می‌توانند کشور را از وضعیت پدافندی به موقعیت تهاجمی و جهش تمدنی سوق دهند.

بیانیه اخیر جبهه اصلاحاتبا مواضع نهضت آزادی پس از فتح خرمشهر مقایسه شده و آن نمونه‌ای از کنش‌گری سیاسی فاقد انسجام و منطق راهبردی است. این بیانیه، به‌جای تمرکز بر نقش مخرب طرف غربی در جنگ ۱۲ روزه، با اتهام‌زنی به ایران و طرح پیشنهادهایی متناقض و غیرواقعی، عملاً بهانه‌ای برای فشار بیشتر دشمن فراهم کرده است. نصری با اشاره به فقدان اجماع در میان اصلاح‌طلبان و تکرار ایده‌های شکست‌خورده، هشدار داده که چنین رویکردهایی در شرایط فشار خارجی، به تضعیف انسجام ملی و جایگاه کشور منجر خواهد شد.

جنبش مشروطه در ایران، صحنه‌ی اتحاد و سپس جدایی دو فقیه برجسته، آخوند خراسانی و شیخ فضل‌الله نوری بود؛ همکاری اولیه این دو در مبارزه با استبداد قاجار و تأسیس عدالتخانه، خیلی زود جای خود را به اختلافاتی عمیق داد که ریشه در تفاوت تجربه زیسته، دسترسی اطلاعات و نگرش نسبت به مدرنیته غربی داشت. این نوشتار، با بررسی دلایل واگرایی این دو چهره تأثیرگذار، پرتوی تازه بر پیچیدگی‌های فکری و تاریخی نهضت مشروطه می‌افکند.

در جنگ دوازده‌روزه، ایران تنها در میدان نبرد نظامی نایستاد، بلکه در متن جامعه، کنش‌های فداکارانه، مقاومت مردمی و همبستگی چندلایه‌ای، چهره‌ای تازه از حماسه‌ی ملی آفریدند. این رویداد نه فقط تصویر اقتدار دفاعی ایران را بازسازی کرد، بلکه با حضور نسل‌های گوناگون، تثبیت تاب‌آوری روانی، و انتخاب اخلاقی ملت، پایه‌های روایتی امیدوارانه برای آینده‌ای استوار بنا نهاد.

ناامیدی دیگر صرفاً واکنشی انسانی به بحران‌ها نیست، بلکه به کالایی راهبردی در عرصه قدرت‌های ژئوپلیتیک بدل شده است. «اقتصاد سیاسی یأس» نشان می‌دهد که حس بن‌بست نه‌تنها مدیریت‌ناپذیر نیست، بلکه می‌تواند عامدانه تولید، توزیع و بهره‌برداری شود؛ ابزاری برای انفعال اجتماعی، تضعیف اراده ملی و تسهیل پیشبرد سیاست‌هایی که در شرایط عادی قابل اجرا نیستند. این گزارش، سازوکار پیچیده تولید یأس و تأثیر آن بر قدرت، رسانه و افکار عمومی را واکاوی می‌کند.

در بزنگاه‌هایی که سیاست به سطح ادراک عمومی کشیده می‌شود، پروژه‌ای آرام اما عمیق در حال شکل‌گیری است؛ پروژه‌ای که می‌خواهد ایران را از نظام سیاسی‌اش جدا سازد، نه با گلوله، بلکه با واژه. این نوشته از دل گفتمان فلسفه‌سیاسی بیرون آمده تا پرده از راهبردی بردارد که هدفش تضعیف همبستگی ملی، تحریف اراده عمومی و تبدیل ایران از یک کنش‌گر زنده به یک شئی تاریخی بی‌صداست.

با گذر از چهره‌های شناخته‌شده سیاسی و اقتصادی، استعمار امروز در لایه‌ای عمیق‌تر و کمتر دیده‌شده در حال بازتولید است: تاریخ و فلسفه علم. روایتی که در ظاهر بی‌طرف و علمی جلوه می‌کند، اما در عمل با تکیه بر خرده‌روایت‌هایی تثبیت‌شده، بستری فرهنگی برای برتری‌طلبی غرب فراهم می‌سازد. این روایت نه‌تنها علم را از تجربه‌های زیستی و بومی جدا می‌کند، بلکه با حذف و نادیده‌گرفتن مسیرهای تاریخی متنوع، تعریف‌هایی انحصاری از دانش و پیشرفت ارائه می‌دهد که تسهیلگر سلطه‌ علمی، فکری و تمدنی است.

دانش نه‌تنها قدرت را افزایش می‌دهد، بلکه انسان را فروتن‌تر می‌سازد. فلسفه، عرفان، روانشناسی و جامعه‌شناسی هرکدام به شیوه‌ای، وسعت دید فرد را گسترش می‌دهند و پذیرش تکثر حقیقت را آموزش می‌دهند. در مقابل، سیاست ایدئولوژیک می‌تواند مانع این انعطاف شود. راه‌حل آن است که سیاست نیز مانند سایر علوم، از پژوهش و دانش بهره برده و به جای تعصب، مسیر تحلیل و اصلاح را دنبال کند. این گزارش به بررسی نقش دانش در ایجاد فروتنی و تأثیر آن بر تفکر انسانی می‌پردازد.