پایگاه خبری سرمایه فردا

با شکست مذاکرات آتش‌بس میان طالبان افغانستان و پاکستان و تشدید حملات مرزی، بحران امنیتی در جنوب آسیا وارد مرحله‌ای تازه شده است؛ وضعیتی که پیامدهای مستقیم آن می‌تواند مرزهای شرقی ایران را تحت فشار قرار دهد. در چنین شرایطی، تحرکات دیپلماتیک عباس عراقچی و رایزنی‌های گسترده تهران با قدرت‌های منطقه‌ای نشان می‌دهد ایران در پی ایفای نقشی فعال برای مهار بحران است؛ نقشی که اگر به میانجی‌گری عملی و ساختاری تبدیل نشود، ممکن است فرصت مدیریت بحران از دست برود و ایران تنها به واکنش در برابر پیامدهای آن بسنده کند.

گزارش تازه سازمان ملل و برنامه جهانی غذا نشان می‌دهد افغانستان با شدیدترین بحران انسانی پس از بازگشت طالبان به قدرت روبه‌روست؛ بیش از ۴.۵ میلیون مهاجر بازگردانده شده، زیرساخت‌های فرسوده، بدهی‌های سنگین خانواده‌ها، بیکاری ۹۵ درصدی و سوءتغذیه کودکان، تصویری از کشوری است که در سکوت جهان به سمت فروپاشی اجتماعی پیش می‌رود.

با افزایش چشمگیر مهاجرت اتباع افغانستانی به ایران در سال‌های اخیر، بازار کار کشور شاهد تحولات عمیقی شده است. این مهاجران، که عمدتاً در مشاغل سخت و کم‌متقاضی فعالیت می‌کنند، شکاف‌های مهمی را در بخش‌های ساختمانی، کشاورزی و خدماتی پر کرده‌اند. در حالی که حضور آنان فرصت‌هایی برای تداوم پروژه‌های عمرانی و کاهش بحران نیروی کار فراهم کرده، چالش‌هایی نظیر فشار بر دستمزدها، بیکاری پنهان، تغییرات جمعیتی و فشار بر زیرساخت‌ها نیز به‌وجود آمده است. این گزارش، ضمن تحلیل دلایل مهاجرت گسترده از افغانستان، به بررسی پیامدهای اقتصادی و اجتماعی آن برای ایران و ارائه راهکارهایی برای سیاست‌گذاران می‌پردازد.

آمارهای رسمی نشان می دهد حداقل ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار افغانی در ایران حضور دارند (البته آمار غیررسمی حدود ۲ برابر این رقم است) بدتر آنکه از این رقم فقط ۴۳۳ هزار نفر شناسنامه کار دارند.

در سال های اخیر ورود آسان اتباع غیر مجاز در کشور باعث افزایش اشتغال افغانیها به حدود ۳ میلیون نفر در شهرداریها و کارگاه‌ها شده است.

افزایش تعداد اتباع غیرمجاز بیگانه در کشور ما و آسیب‌های بی‌شماری که با خود به همراه دارند موجب بروز واکنش‌های زیادی از سوی مردم شده است.

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس درباره اعتراضات جامعه به اتباع گفت: افزایش آمار مشکلات اجتماعی در پی حضور گسترده اتباع غیر مجاز موجب اعتراض مردم شده است.

حضور افغانستانی‌های غیرمجاز در کشور آسیب‌های مختلفی اعم از زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی را موجب شده است.

قدرت گرفتن طالبان در افغانستان تحت تاثیر یک زدو بند سیاسی بود و الا این گروه کفایت حکومت داری ندارند و حالا رقابتی بر سر قدرت پیدا کرده اند.