پایگاه خبری سرمایه فردا

گیاهی که روزی برای زیبایی محوطه ویلاها کاشته شد، امروز به تهدیدی جدی برای جنگل‌های هیرکانی تبدیل شده است؛ آروجیا، پیچنده‌ای سمی و مهاجم که با نور بیشتر، رطوبت بالاتر و دخالت انسانی، گستره نفوذش را تا عمق جنگل پیش برده و اکنون کنترل آن تنها با آگاهی‌رسانی و حذف فیزیکی ممکن است.

از نسخه‌های جعلی و گنج‌یابان فضای مجازی تا تاراج محوطه‌های تاریخی جیرفت و فروش اشیای ایرانی در حراجی‌های اروپا، میراث فرهنگی کشور در معرض تهدیدی جدی قرار گرفته است؛ تهدیدی که نبود قانون جامع، ضعف وزارتخانه متولی و بی‌توجهی به هویت ملی آن را تشدید کرده است.

دادستانی میلان پرونده‌ای بی‌سابقه را گشوده است؛ ادعاهایی مبنی بر اینکه گروهی از شهروندان ایتالیایی در دوران محاصره سارایوو، آخر هفته‌ها به بوسنی سفر می‌کردند تا در قالب «سافاری انسانی» به غیرنظامیان بی‌دفاع تیراندازی کنند. شکایتی که پای ثروتمندان و افراد ظاهراً محترم را به یکی از تاریک‌ترین فصل‌های تاریخ اروپا کشانده است.

ایلام در نگاه نخست، تضادی بزرگ را پیش چشم می‌گذارد؛ استانی با ذخایر عظیم نفت و گاز که هنوز نتوانسته رفاه پایدار برای مردمش ایجاد کند، اما در عین حال با کشاورزی، دامداری و سوغاتی‌های محلی، چهره‌ای متفاوت و زنده از اقتصاد و فرهنگ خود را به نمایش می‌گذارد.

دو هفته پس از توقف ساخت‌وساز در دو پروژه بزرگ اطراف کاخ گلستان، هنوز نه کمیته مشترک وعده داده‌شده تشکیل شده و نه شهرداری و میراث فرهنگی حاضر به ارائه توضیحی درباره سرنوشت این سازه‌ها هستند. در حالی که افکار عمومی و کارشناسان نسبت به تهدید میراث جهانی پایتخت هشدار می‌دهند، سکوت و تناقض در مواضع نهادهای مسئول، این پرونده را پیچیده‌تر کرده است.

مجموعه گردشگری الیمالات در نور مازندران که قرار بود نخستین سافاری حیات‌وحش ایران باشد، امروز بیش از هر چیز با مرگ‌های پی‌درپی شیرها و ببرها شناخته می‌شود. از قطع هزاران درخت برای ساخت جاده تا تلف شدن گونه‌های نادر، این مجموعه به نمادی از بحران مدیریت محیط‌زیست بدل شده است.

در شهری که فاصله میان ایستگاه‌های مترو، گاه به اندازه یک سبک زندگی است، چای از نوشیدنی روزمره به نماد تفاوت‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بدل شده. از لیوان کاغذی کنار خیابان تا سرویس چای ویژه در نیاوران، تهران را می‌توان در طعم‌ها، قیمت‌ها و آیین‌های چای‌نوشی‌اش خواند.

پس از هشت سال تلاش مستمر فعالان محیط زیست و حقوقدانان، دیوان عدالت اداری با استناد به نظر شورای نگهبان، صدور سند مالکیت برای حریم و بستر رودخانه‌ها به نام وزارت نیرو را غیرقانونی اعلام کرد. این رأی تاریخی، مانع از خروج رودخانه‌ها از شمول اموال عمومی شد و مالکیت ملی این منابع حیاتی را تثبیت کرد.

در تصمیمی جنجالی، وزارت میراث فرهنگی مجوز ساخت‌وساز در حریم رودخانه‌ها، سدها و دریاچه‌ها را صادر کرده؛ مصوبه‌ای که بدون نظر کارشناسی سازمان محیط زیست تهیه شده و با قوانین بالادستی کشور در تضاد است. فعالان محیط زیست این اقدام را «قانونی‌سازی تخریب منابع آبی» می‌دانند و هشدار می‌دهند که میراث طبیعی ایران در معرض تهدیدی جدی قرار گرفته است.