پایگاه خبری سرمایه فردا

سخنان اخیر رئیس‌جمهور درباره واگذاری تدریجی اختیارات به استان‌ها، در ظاهر با ادبیات اصلاح ساختار اداری و افزایش کارآمدی همخوانی دارد. اما در شرایطی که دولت چهاردهم با بن‌بست‌های اقتصادی و مدیریتی دست‌وپنجه نرم می‌کند، این طرح بیش از آنکه یک پروژه اصلاحی باشد، به نظر می‌رسد تلاشی برای تقسیم بار ناکامی‌ها میان دولت مرکزی و مدیران استانی باشد.

نشست تهران ادامه مسیری است که از توافق پکن آغاز شد؛ مسیری که روابط ایران و عربستان را پس از سال‌ها قطع ارتباط وارد مرحله بازسازی کرد، اما همچنان در سطحی دیپلماتیک و کنترل‌شده باقی مانده و از ورود به همکاری‌های اقتصادی و ساختاری فاصله دارد.

بیانیه تازه شورای همکاری خلیج فارس بار دیگر ادعاهای تکراری درباره جزایر ایرانی را تکرار کرد، در حالی که سخنان دبیرکل این شورا در مجمع دوحه از ضرورت ثبات و همکاری با تهران حکایت داشت. این دوگانگی نشان می‌دهد که سیاست منطقه‌ای شورا میان فشار و تعامل، بازدارندگی و گفت‌وگو در نوسان است.

دیدار یک‌روزه وزیر خارجه ترکیه از تهران تنها یک رویداد تشریفاتی نبود؛ این سفر بازتابی از روابط پیچیده و چندلایه ایران و ترکیه است که همزمان درگیر همکاری‌های اقتصادی، رقابت‌های ژئوپلیتیک و ضرورت‌های امنیتی‌اند. حضور هاکان فیدان، چهره امنیتی و دیپلماتیک ترکیه، نشان می‌دهد آنکارا به دنبال بازتعریف جایگاه خود در معادلات منطقه‌ای است و تهران نیز این فرصت را برای بازسازی مناسبات دوجانبه مغتنم می‌داند.

در هفته‌های اخیر، سیاست خارجی ایران تصویری چندلایه و گاه متناقض از خود نشان داده است؛ نامه رئیس‌جمهوری به ولیعهد سعودی، پیام صریح دبیر شورای عالی امنیت ملی درباره مذاکره، سفر عباس عراقچی به اروپا و در نهایت سخنان رهبر انقلاب، همگی در کنار هم ترکیبی از پیام‌های ناهم‌آهنگ را ساخته‌اند که در نگاه بیرونی به‌عنوان نبود یک خط‌مشی واحد تعبیر می‌شود.

پیوستن قزاقستان به توافق‌نامه‌های ابراهیم، در ظاهر گامی نمادین در مسیر عادی‌سازی روابط با اسرائیل است، اما در بطن خود حامل پیام‌هایی راهبردی برای ایران است؛ از گسترش نفوذ تل‌آویو در مرزهای شمالی گرفته تا بازتعریف نظم منطقه‌ای با محوریت واشنگتن. در برابر این نگاه، برخی تحلیلگران آن را صرفاً یک مانور تبلیغاتی بی‌اثر می‌دانند. اما در هر دو صورت، این تحول تلنگری جدی برای سیاست خارجی ایران است.

در حالی‌که واشنگتن هم‌زمان با تشدید تحریم‌ها، از مسیر عمان پیام مذاکره می‌فرستد، وزارت امور خارجه ایران در وضعیتی از انفعال و بی‌تحرکی گرفتار شده است. نه ابتکار عملی دیده می‌شود، نه پاسخ روشن، و نه حتی تلاشی برای بازتعریف راهبردی در برابر سیاست چندوجهی آمریکا. این گزارش، نگاهی دارد به بن‌بست دیپلماتیک تهران و سردرگمی واشنگتن در مواجهه با یکدیگر.

علی‌اکبر ناطق نوری پس از سال‌ها سکوت، بار دیگر در قامت یک سیاستمدار میانجی‌گر و عقل‌گرا به صحنه بازگشت؛ بازگشتی که با تأکید بر اقتدار ملی و نقد رفتارهای افراطی، می‌تواند نشانه‌ای از نیاز سیاست ایران به بازسازی زبان گفت‌وگو و بازتعریف گفتمان اصولگرایی باشد.

انتشار تصویر معاون سازمان ملی استاندارد در یک اجلاس بین‌المللی، بار دیگر رسانه‌های جناحی را به میدان حاشیه‌سازی کشاند. در حالی که نقدها بر ظاهر و هزینه سفر متمرکز شده‌اند، پرسش اصلی همچنان بی‌پاسخ مانده: عملکرد واقعی سازمان‌ها چگونه ارزیابی می‌شود و رسانه‌ها چه نقشی در اصلاح ساختاری دارند؟