پایگاه خبری سرمایه فردا

بازار سرمایه ایران در واپسین روزهای شهریور ۱۴۰۴ با ترکیبی پیچیده از عوامل اثرگذار مواجه شده است؛ از ورود جریان پول تازه و اخبار مثبت صنعتی گرفته تا فشار فروش ناشی از تعطیلات و تحلیل‌های تکنیکال. در این میان، تحولات سیاسی و احتمال تعویق مکانیسم ماشه به مهم‌ترین متغیر تعیین‌کننده مسیر بازار تبدیل شده‌اند. این گزارش، با بررسی شش عامل کلیدی، چشم‌انداز کوتاه‌مدت بازار را در آستانه مهرماه ترسیم می‌کند.

با وجود آگاهی گسترده نسبت به محدودیت‌های تولید ناخالص داخلی (GDP)، این شاخص همچنان معیار غالب در سنجش موفقیت اقتصادی کشورها باقی مانده است. کاشیک باسو، اقتصاددان ارشد پیشین بانک جهانی، در نقدی تند هشدار می‌دهد که تمرکز افراطی بر رشد GDP نه‌تنها تصویر نادرستی از رفاه عمومی ارائه می‌دهد، بلکه به تعمیق نابرابری، تضعیف دموکراسی و تخریب زیست‌محیطی منجر شده است. اکنون زمان آن فرا رسیده تا شاخص‌های جایگزینی طراحی شوند که عدالت اجتماعی و پایداری را در قلب سنجش پیشرفت قرار دهند.

در جهانی که تقریباً همه کشورها پرچم، سرود ملی و نماینده در سازمان ملل دارند، پرسش بنیادین این است: آیا استقلال سیاسی به معنای آزادی واقعی در تصمیم‌گیری‌های کلان است؟ گزارش «سرمایه فردا» نشان می‌دهد که بسیاری از دولت‌ها، حتی اگر قدرتمند به نظر برسند، در بزنگاه‌های راهبردی ناچار به تبعیت از نقشه‌های قدرت‌های بزرگ هستند. در این میان، ایران با تکیه بر اراده ملی و ظرفیت‌های داخلی، تجربه‌ای متفاوت از خودمختاری راهبردی را رقم زده است.

در حالی‌که صندوق‌های طلا پس از ریسک‌های نظامی با موجی از ورود سرمایه مواجه شدند، بررسی دقیق رفتار معامله‌گران نشان می‌دهد که این ورود و خروج‌ها عمدتاً تابع نوسانات قیمت بوده و نه تحلیل ارزش‌گذاری. در مقابل، بازار بورس اوراق بهادار با رفتارهای سنجیده‌تر و مبتنی بر تحلیل بنیادی، سیگنال‌های قابل اتکاتری برای سرمایه‌گذاران ارائه کرده است. داده‌های شهریور نشان می‌دهد که پول‌های حرفه‌ای در حال بازگشت به بازار سهام هستند، در حالی‌که صندوق‌های درآمد ثابت و طلا بیشتر میزبان سرمایه‌گذاران محتاط یا تازه‌وارد بوده‌اند.

در شرایطی که هیچ‌یک از پارامترهای کلان اقتصادی یا سیاسی تغییر نکرده‌اند، بازار سرمایه ایران با واکنش مثبت به کف قیمتی خود، نشانه‌هایی از بازگشت خریداران را بروز داده است. این رشد، نه حاصل خوش‌بینی به مذاکرات یا اصلاح سیاست‌های پولی، بلکه نتیجه تخلیه فشار فروش و تثبیت قیمت‌ها در محدوده‌ای قابل پذیرش برای سرمایه‌گذاران است. در همین حال، رکود در اقتصاد خرد، تورم بالا، و نرخ بهره سنگین، چشم‌انداز کلی اقتصاد را تیره کرده‌اند. با این حال، صنایع ریالی با قدرت چانه‌زنی در قیمت‌گذاری، می‌توانند در این فضای تورمی، فرصت‌هایی برای بازدهی فراهم کنند.

بازار سرمایه ایران با اصلاحی گسترده و رنگ غالب قرمز، وارد فاز جدیدی از نوسان شد. شاخص کل پس از برخورد با مقاومت ۲۷۰۰ واحدی، با کندل شوتینگ‌استار و فشار فروش سنگین، مسیر نزولی را آغاز کرد. هم‌زمان، طلا و دلار در مسیر صعودی قرار گرفتند و صندوق‌های درآمد ثابت با جذب نقدینگی بالا، نشان دادند که سرمایه‌گذاران به‌دنبال پناهگاه‌های کم‌ریسک هستند. در این شرایط، تحلیل‌گران تأکید دارند که بازار بیش از آنکه به داده‌های مالی واکنش نشان دهد، به تحولات سیاسی و ژئوپلیتیکی وابسته شده است.

کارشناسان معتقدند تحرکات مثبت، اگرچه نشانه‌ بازگشت عقلانیت به بورس است، اما تا زمانی که اصلاحات در حوزه ارز، مالیات و روابط بین‌الملل صورت نگیرد، نمی‌توان آن را صعود تلقی کرد.

بازار سرمایه ایران در روزهای اخیر با نوساناتی غیرمنتظره و رفتارهایی فراتر از تحلیل‌های تکنیکال مواجه شده است. شاخص کل بورس در محدوده‌های مقاومتی متوقف شده، دلار در آستانه شکست ترند نزولی قرار دارد، و طلا با وجود اصلاح ارز، همچنان در مسیر صعودی باقی مانده است. این گزارش، ضمن بررسی دقیق تحولات بازار در روزهای ۲۳ و ۲۴ شهریور، به تحلیل رفتار شاخص‌ها، صندوق‌ها و گروه‌های بورسی پرداخته و چشم‌انداز کوتاه‌مدت بازار را ترسیم می‌کند.

در مردادماه ۱۴۰۴، شرکت‌های تولیدی عضو بورس و فرابورس با ثبت رکورد تاریخی فروش، مجموع درآمد خود را به بیش از ۵۵۱ همت رساندند—رشد ۱۱ درصدی نسبت به ماه قبل و ۴۹ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته. این جهش عملیاتی در شرایطی رخ داده که بورس تهران در یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخی خود قرار دارد؛ تحت تأثیر جنگ منطقه‌ای، نوسانات شدید شاخص و چشم‌انتظاری برای گشایش‌های سیاسی. این گزارش، هم‌زمانی رونق فروش شرکت‌ها با بحران‌های ساختاری بازار سرمایه را بررسی می‌کند.