پایگاه خبری سرمایه فردا

سفر عباس عراقچی به فرانسه تنها یک دیدار رسمی نبود؛ بلکه تلاشی برای باز کردن روزنه‌ای تازه در روابط یخ‌زده تهران و اروپا، در شرایطی که مسیر گفت‌وگو با آمریکا بسته است. این سفر، هم حامل پیام تداوم مذاکره و هم بازتاب تناقض‌های سیاست خارجی ایران در برابر فشارهای غرب بود.

سفر علی لاریجانی به پاکستان تنها یک دیدار رسمی نیست؛ این سفر در بستر بحرانی شکل گرفته که سایه جنگ طالبان و اسلام‌آباد بر مرزهای شرقی ایران انداخته و تهران را ناگزیر ساخته تا نگاه راهبردی خود را از غرب به شرق معطوف کند.

سفرهای اخیر عراقچی به عمان، لاهه و پاریس، در شرایطی انجام می‌شود که وزارت خارجه با انتقادات گسترده از کم‌تحرکی و کاهش وزن در معادلات منطقه‌ای و جهانی روبه‌روست. پرسش اصلی این است که آیا این تحرکات صرفاً واکنشی به فشارهاست یا می‌تواند آغازگر بازسازی نقش ایران در سیاست خارجی باشد.

اخبار جعلی دیگر تنها یک معضل جهانی نیست، بلکه در ایران به دلیل محدودیت‌های رسانه‌ای و نبود شفافیت سیاسی، به بحرانی فراگیر بدل شده است. کارشناسان در نشست اخیر تأکید کردند که فقدان آزادی رسانه، ضعف اخلاق حرفه‌ای و رقابت ناسالم برای دیده‌شدن، زمینه‌ساز گسترش فیک‌نیوزها شده و اعتماد عمومی را به شدت آسیب زده است.

در دومین سالگرد ۷ اکتبر، حمید ابوطالبی با نقدی صریح از وضعیت دیپلماسی ایران، هشدار داد که در حالی‌که منطقه در حال بازتعریف نظم جدید است، تهران در سکوت به سر می‌برد؛ بیانیه‌ها تکرار می‌شوند، اما ابتکار و تحرک دیپلماتیک جای خود را به انفعال داده‌اند—و این انفعال می‌تواند هزینه‌های سنگینی برای منافع ملی در پی داشته باشد.

لغو دیدار برنامه‌ریزی‌شده میان وزیر امور خارجه ایران و مشاور خاورمیانه ترامپ در حاشیه اجلاس سازمان ملل، نه‌تنها پیامدهای دیپلماتیک داشت، بلکه موجی از پرسش‌ها و بی‌اعتمادی را در فضای داخلی برانگیخت. این اتفاق، بار دیگر مرز میان «ابهام تاکتیکی» و «ابهام ناشی از بی‌نظمی» را به چالش کشیده و ضرورت بازنگری در سیاست اطلاع‌رسانی دولت را برجسته کرده است.

بیش از هفت دهه پس از شکل‌گیری نظم بین‌المللی مبتنی بر رهبری آمریکا و نهادهای چندجانبه، نشانه‌های فرسایش این چارچوب به‌وضوح در تحولات ژئوپولیتیکی اخیر دیده می‌شود. از بی‌اعتباری نهادهای بین‌المللی و رفتار متناقض واشنگتن گرفته تا ظهور بلوک‌های جدیدی چون بریکس و سازمان همکاری شانگهای، جهان در حال عبور از نظم لیبرال آمریکایی به سوی ساختاری چندقطبی، قدرت‌محور و انعطاف‌پذیر است. این گذار، نه‌تنها فرصت‌هایی برای بازیگران مستقل فراهم کرده، بلکه چالش‌هایی تازه در مدیریت رقابت‌ها و بحران‌های جهانی به همراه دارد.

روابط ایران و استرالیا، با وجود فراز و نشیب‌های دیپلماتیک، هرگز به نقطه گسست پایدار نرسیده است. از «حماسه ملبورن» و خاطره فوتبال تا اخراج سفیر ایران در کانبرا، این رابطه همواره در تقاطع سیاست، امنیت و افکار عمومی نوسان کرده است. در حالی که اتهامات اخیر علیه ایران یادآور پرونده میکونوس و فشارهای اروپایی است، اما تجربه تاریخی نشان می‌دهد که قهر دیپلماتیک دوام ندارد. با وجود تنش‌های لفظی، تحریم‌ها و فشارهای اسرائیل، پیوندهای تجاری، مهاجرتی و مردمی میان دو کشور، زمینه بازگشت آرام روابط را فراهم می‌کند؛ حتی اگر جیمی‌جامپ این بار نتانیاهو باشد.

حقوقدان و کارشناس رسانه، با انتقاد از عملکرد شهرداری تهران در پلمپ انجمن صنفی روزنامه‌نگاران، تأکید کرد که نه شهرداری به وظایف قانونی خود در حمایت از نهادهای مدنی پایبند است و نه دولت پزشکیان تحرک لازم برای تقویت جامعه مدنی را نشان می‌دهد. او هشدار داد که بی‌توجهی به انجمن‌های صنفی و رسانه‌های مستقل، در نهایت به تضعیف خودِ دولت منجر خواهد شد.