پایگاه خبری سرمایه فردا

حمله هوایی اسرائیل به دوحه در نوامبر ۲۰۲۳، نه‌تنها نقطه‌عطفی در روابط خلیج فارس و تل‌آویو بود، بلکه بی‌سابقه‌ترین ضربه را به اعتبار امنیتی آمریکا در منطقه وارد کرد. این حمله، که با هدف رهبران حماس و به‌احتمال زیاد با چراغ سبز واشنگتن انجام شد، کشورهای عربی را با این پرسش مواجه کرد: پایگاه‌های نظامی آمریکا چه فایده‌ای دارند اگر نتوانند از متحدان خود در برابر متحد دیگرشان محافظت کنند؟ رسانه‌ها و اندیشکده‌های بین‌المللی از جمله گاردین، کارنگی و میدل‌ایست مانیتور، این رویداد را نشانه‌ای از فروپاشی نظم منطقه‌ای و تردید در آینده توافق ابراهیم دانسته‌اند. اکنون کشورهای خلیج در دوراهی دشواری قرار گرفته‌اند: پذیرش سلطه اسرائیل یا بازنگری در وابستگی به آمریکا.

اندیشکده امنیت ملی اسرائیل (INSS) در گزارشی تفصیلی به بررسی وضعیت جبهه‌های درگیر ارتش رژیم صهیونیستی پرداخته و با ارائه توصیه‌هایی راهبردی به تل‌آویو و واشنگتن، نقشه‌ای برای تداوم فشار بر محور مقاومت ترسیم کرده است. این گزارش، که شامل ارزیابی‌هایی از ایران، سوریه، لبنان، کرانه باختری و عراق است، تلاش دارد موفقیت‌های تاکتیکی اسرائیل را به دستاوردهای راهبردی تبدیل کند. از پیشنهاد گفت‌وگو با دولت سوریه تا طرح خلع سلاح حزب‌الله و تقویت نیروهای امنیتی فلسطینی، این متن را می‌توان سندی برای هماهنگی دو رژیم در مسیر استمرار تنش و مهار مقاومت منطقه‌ای دانست.

در میانه سکوت نهادهای رسمی و انفعال دیپلماتیک، ناوگان جهانی «صمود» با بیش از ۵۰ کشتی و صدها فعال از ۴۴ کشور جهان، به سوی غزه در حرکت است تا محاصره اسرائیل را به چالش بکشد. این کاروان، که از بنادر اروپا، آفریقا و آسیا به راه افتاده، نه‌تنها حامل کمک‌های بشردوستانه است، بلکه با پخش زنده در رسانه‌ها و حضور چهره‌های جهانی، به نماد مقاومت مدنی و افشای جنایات تبدیل شده است. صمود، با شعار «شما تنها نیستید»، چهره جهانی اسرائیل را زیر فشار افکار عمومی قرار داده و موجی از همبستگی فراملی را رقم زده است—از بنادر بسته‌شده تا کمپین‌های وایرال، از کودکان گرسنه تا صدای جهانی عدالت.

در حالی که حملات پهپادی یمن به جنوب اراضی اشغالی و فعال شدن آژیرهای هشدار در فرودگاه رامون، بار دیگر آسیب‌پذیری امنیتی اسرائیل را آشکار کرده، هم‌زمان یک خاخام جوان به اتهام جاسوسی برای ایران در قدس اشغالی محاکمه شده است. از سوی دیگر، امارات با تعلیق سفر رسمی نتانیاهو به ابوظبی و پاکستان با محکومیت شدید اقدامات اسرائیل در شورای امنیت، نشانه‌هایی از افزایش انزوای منطقه‌ای و بین‌المللی این رژیم را رقم زده‌اند. مجموعه این تحولات، بیانگر تشدید فشارهای امنیتی، سیاسی و دیپلماتیک بر تل‌آویو در سایه جنگ غزه و بحران مشروعیت جهانی است.

در حالی که جهان هنوز از شوک حمله اسرائیل به قطر خارج نشده، منابع عبری‌زبان از احتمال هدف قرار گرفتن ترکیه توسط رژیم صهیونیستی خبر داده‌اند—کشوری که تا همین چند هفته پیش روابط اقتصادی و سیاسی فعالی با تل‌آویو داشت. تهدیدات علنی مقامات اسرائیلی علیه اردوغان و حضور دفاتر حماس در خاک ترکیه، سناریوی قطر را به گزینه‌ای محتمل برای آنکارا بدل کرده است. با وجود واکنش‌های رسمی ترکیه، از جمله هشدار وزارت دفاع و قطع دیرهنگام روابط تجاری، هنوز روابط سیاسی دو طرف برقرار است. این گزارش، به بررسی پیامدهای احتمالی حمله اسرائیل به ترکیه، واکنش‌های داخلی و منطقه‌ای، و سکوت ناتو در برابر تهدیدات علیه یکی از اعضای خود می‌پردازد.

پیشنهاد ایفای نقش هاشمی در پایان جنگ ایران و عراق توسط لاریجانی، در بحبوحه درگیری‌های کنونی با رژیم صهیونیستی و آمریکا، بر پایه قیاسی ساده‌انگارانه شکل گرفته است؛ قیاسی که تفاوت‌های بنیادین میان دو جنگ را نادیده می‌گیرد و راه‌حل‌های دیروز را نسخه امروز می‌داند. در حالی که جنگ کنونی با ماهیتی هیبریدی، بازیگرانی چندلایه و سازوکارهای پیچیده‌تری همراه است، راه صلح نه از مسیر پیام‌های سیاسی، بلکه از مسیر بازسازی بازدارندگی و تحمیل هزینه به دشمن می‌گذرد.

حمله هوایی رژیم صهیونیستی به پایتخت قطر، با نقض حریم هوایی چند کشور منطقه و هماهنگی پنهان با آمریکا، دوحه را در برابر یکی از دشوارترین تصمیم‌های دیپلماتیک خود قرار داده است. در حالی که افکار عمومی خواستار واکنش قاطع‌اند، مقامات قطری در تلاش‌اند رضایت واشنگتن را برای هرگونه پاسخ جلب کنند. این گزارش، به بررسی ابعاد امنیتی، سیاسی و منطقه‌ای این حمله و انتخاب سخت قطر در مواجهه با تجاوز اسرائیل می‌پردازد.

عملیات ترور رهبران حماس در منطقه لقطیفیه دوحه، که با مدیریت مستقیم نتانیاهو و وزیر جنگ اسرائیل طراحی شد، نه‌تنها به هدف خود نرسید، بلکه به یکی از بزرگ‌ترین شکست‌های امنیتی و سیاسی تل‌آویو در سال‌های اخیر تبدیل شد. پیامدهای این اقدام نافرجام، از تضعیف مذاکرات آزادی زندانیان گرفته تا خشم آمریکا و انزوای بین‌المللی، نشان می‌دهد که اسرائیل به‌جای تثبیت قدرت، با بحران مشروعیت و دیپلماسی روبه‌رو شده است.

حمایت بی‌قید و شرط ترامپ از رژیم صهیونیستی، نه‌تنها منافع آمریکا را در اولویت دوم قرار داده، بلکه به شکل‌گیری نظریه‌هایی درباره باج‌گیری سیاسی از رئیس‌جمهور آمریکا منجر شده است. با این حال، بررسی دقیق‌تر ساختار تصمیم‌سازی در کاخ سفید نشان می‌دهد نقش جرد کوشنر، داماد ترامپ و دوست دیرینه نتانیاهو، در طراحی و اجرای سیاست‌های خاورمیانه‌ای واشنگتن، فراتر از هر نظریه توطئه‌ای است. از معامله قرن تا توافق‌های ابراهیم، رد پای کوشنر در شکل‌دهی به نظم جدید منطقه‌ای کاملاً مشهود است.