پایگاه خبری سرمایه فردا

در شرایط پیچیده فرهنگی امروز ایران، رهبر معظم انقلاب در دیدار با زنان و دختران کشور، مسئله زن را در پیوند با عدالت اجتماعی و نقد سرمایه‌داری جهانی مطرح کردند؛ نگاهی که فراتر از بحث‌های سنتی یا نوگرایانه، بر کرامت انسانی زن، جایگاه خانواده و ضرورت بازتعریف آزادی در برابر اسارت مدرن تأکید دارد. این گزارش تلاش می‌کند با بازخوانی جزئیات سخنان ایشان، تصویری جامع از گفتمان عدالت و زن در ایران معاصر ارائه دهد.

چهار روایت از وضعیت علوم اجتماعی در ایران نشان می‌دهد که جامعه‌شناسی امروز بیش از آنکه به رسالت علمی خود یعنی فهم همه‌جانبه جامعه بپردازد، گرفتار چرخه‌ای از گزینش‌گری در موضوعات، تقلیل‌گرایی نظری و روشی، پروژه‌زدگی و سیاست‌زدگی، و نهایتاً ضعف نظام آموزشی و معیشت‌محوری شده است. این ترکیب پیچیده، جامعه‌شناسی را از جایگاه معرفتی و نقادانه‌اش دور کرده و آن را به نهادی واکنشی و صنفی بدل ساخته است؛ خطری که آینده علوم اجتماعی در ایران را تهدید می‌کند.

با وجود هشدارها، ممنوعیت‌ها و برخوردهای رسمی، هالووین امسال در ایران نه‌تنها برگزار شد، بلکه به یکی از پررنگ‌ترین مناسبت‌های فضای مجازی تبدیل شد. این جشن غربی، حالا دیگر صرفاً یک شوخی ترسناک نیست؛ بلکه نشانه‌ای از شکاف فرهنگی، ضعف سیاست‌گذاری و نیاز اجتماعی به تجربه‌های متفاوت است.

در پارک‌های کرج، شب‌ها دیگر فقط صدای خنده و موسیقی نیست که شنیده می‌شود؛ صدای جیغ، بوی مواد، و نگاه‌های گم‌شده دخترانی که میان دود و تاریکی، دنبال چیزی فراتر از تفریح‌اند. آنچه در ظاهر «دورهمی شبانه» است، در باطن به پناهگاهی شکننده برای فرار از فشارهای اجتماعی، اقتصادی و خانوادگی بدل شده است. این گزارش، روایتی است از زیستن در لبه‌ی فراموشی.

در روزهایی که فضای سیاسی کشور با بی‌اخلاقی‌های آشکار و نزاع‌های بی‌پایان جناحی ملتهب شده، سه مقام ارشد از سه نهاد کلیدی—امنیت ملی، وزارت کشور و سازمان بسیج—به‌طور هم‌زمان هشدار داده‌اند: انسجام ملی در خطر است، و هر سخن یا رفتاری که به این وحدت ضربه بزند، بازی در زمین دشمن خواهد بود. این هشدارها، دیگر توصیه نیستند؛ اخطارند.

در مجلس دوازدهم، برخی نمایندگان کمیسیون فرهنگی به‌جای پرداختن به مسائل بنیادین فرهنگ، هنر و رسانه، به جنجال‌های سیاسی، موج‌سازی مجازی و قدرت‌نمایی جناحی مشغول‌اند. این شکاف میان عنوان و عملکرد، نه‌تنها به بی‌اعتمادی عمومی دامن زده، بلکه نشان‌دهنده بحران در ساختار تخصصی مجلس است.

از پارک گوهردشت تا زیر پل شاه‌عباسی، کرج این روزها میزبان نسل نوجوانی‌ست که در سکوت شب، با سیگار، «گل» و خنده‌هایی خاموش، به حاشیه رانده شده‌اند. اعتیاد دیگر مردانه نیست؛ دختران جوان، دانش‌آموزان و مادران خسته، در پاتوق‌هایی بی‌پناه، با مواد مخدر به پناهگاهی شکننده پناه برده‌اند. این گزارش، روایتی است از شهری که نه فقط نظارت، بلکه امید را هم گم کرده است.

در حالی که مناقشه اخیر بر سر «اسنپ‌بک» با اظهارات لاوروف آغاز شد، واکنش‌ها در تهران مسیر دیگری را پیمود. به‌جای پاسخ به مداخله دیپلماتیک روسیه، تریبون مجلس به محلی برای حمله به ظریف و روحانی تبدیل شد؛ رفتاری که نه تنها توصیه شورای عالی امنیت ملی را نادیده گرفت، بلکه انسجام داخلی را نیز هدف قرار داد.

فیلم «استیو» به کارگردانی تیم میلنتس، با بازی کیلیان مورفی، نه فقط روایتی از یک مدرسه شبانه‌روزی در دهه ۹۰ میلادی، بلکه بازتابی از ساختارهای قدرت، نظارت و فروپاشی اخلاقی در دل نهادهای مدرن است. اقتباسی از رمان «خجالتی» که زاویه دید را از نوجوان بزهکار به مدیر آشفته تغییر می‌دهد و در این جابه‌جایی، خشونت را نه به عنوان یک رفتار فردی، بلکه به مثابه یک سازوکار نهادی به تصویر می‌کشد.