پایگاه خبری سرمایه فردا

در شرایط پیچیده فرهنگی امروز ایران، رهبر معظم انقلاب در دیدار با زنان و دختران کشور، مسئله زن را در پیوند با عدالت اجتماعی و نقد سرمایه‌داری جهانی مطرح کردند؛ نگاهی که فراتر از بحث‌های سنتی یا نوگرایانه، بر کرامت انسانی زن، جایگاه خانواده و ضرورت بازتعریف آزادی در برابر اسارت مدرن تأکید دارد. این گزارش تلاش می‌کند با بازخوانی جزئیات سخنان ایشان، تصویری جامع از گفتمان عدالت و زن در ایران معاصر ارائه دهد.

چهار روایت از وضعیت علوم اجتماعی در ایران نشان می‌دهد که جامعه‌شناسی امروز بیش از آنکه به رسالت علمی خود یعنی فهم همه‌جانبه جامعه بپردازد، گرفتار چرخه‌ای از گزینش‌گری در موضوعات، تقلیل‌گرایی نظری و روشی، پروژه‌زدگی و سیاست‌زدگی، و نهایتاً ضعف نظام آموزشی و معیشت‌محوری شده است. این ترکیب پیچیده، جامعه‌شناسی را از جایگاه معرفتی و نقادانه‌اش دور کرده و آن را به نهادی واکنشی و صنفی بدل ساخته است؛ خطری که آینده علوم اجتماعی در ایران را تهدید می‌کند.

نسل زِد، متولدین ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۲، امروز بیش از هر نسل دیگری در کانون بحث‌های اجتماعی و فرهنگی قرار گرفته‌اند. آن‌ها متهم به حساسیت بیش از حد، فردگرایی افراطی و بی‌اعتمادی به نهادهای سنتی هستند؛ اما پژوهش‌های تازه نشان می‌دهد این نسل در حال بازتعریف ارزش‌ها، اخلاق و معنویت به شیوه‌ای فردی است که می‌تواند ساختارهای اجتماعی و سیاسی آینده را دگرگون کند.

انتشار ویدئوی حضور یک بازیگر شناخته‌شده با تیمی از محافظان در دانشگاه، بار دیگر بحث بادیگاردها را به صدر توجهات آورد؛ پدیده‌ای که فراتر از امنیت، به نشانه‌ای از قدرت، جایگاه اجتماعی و فرهنگ دیده شدن در کلان‌شهرها بدل شده است.

روز جهانی دویدن، فقط بهانه‌ای برای تحرک نیست؛ فرصتی است برای بازگشت به خویش، برای لمس زمین، شنیدن صدای باد، و گفت‌وگویی بی‌کلام با خاطره‌ها، آرزوها و آنچه هنوز در راه است.

با ورود بیش از ۱۳۸۶ نوع ماده مخدر و روان‌گردان به بازار جهانی، مرزهای اعتیاد در حال بازتعریف‌اند. در ایران، فقدان آمار دقیق، نبود قوانین به‌روز و تأخیر در آگاه‌سازی عمومی، زمینه‌ساز گسترش مصرف موادی شده‌اند که نه‌تنها ساختار شیمیایی‌شان پیچیده‌تر شده، بلکه قدرت تخریب روانی و جسمی‌شان نیز به‌مراتب بالاتر رفته است. کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر سیاست‌گذاری، آموزش و مقابله با این موج جدید به‌موقع انجام نشود، کشور با بحرانی چندوجهی روبه‌رو خواهد شد.

با وجود هشدارها، ممنوعیت‌ها و برخوردهای رسمی، هالووین امسال در ایران نه‌تنها برگزار شد، بلکه به یکی از پررنگ‌ترین مناسبت‌های فضای مجازی تبدیل شد. این جشن غربی، حالا دیگر صرفاً یک شوخی ترسناک نیست؛ بلکه نشانه‌ای از شکاف فرهنگی، ضعف سیاست‌گذاری و نیاز اجتماعی به تجربه‌های متفاوت است.

در پارک‌های کرج، شب‌ها دیگر فقط صدای خنده و موسیقی نیست که شنیده می‌شود؛ صدای جیغ، بوی مواد، و نگاه‌های گم‌شده دخترانی که میان دود و تاریکی، دنبال چیزی فراتر از تفریح‌اند. آنچه در ظاهر «دورهمی شبانه» است، در باطن به پناهگاهی شکننده برای فرار از فشارهای اجتماعی، اقتصادی و خانوادگی بدل شده است. این گزارش، روایتی است از زیستن در لبه‌ی فراموشی.

از پارک گوهردشت تا زیر پل شاه‌عباسی، کرج این روزها میزبان نسل نوجوانی‌ست که در سکوت شب، با سیگار، «گل» و خنده‌هایی خاموش، به حاشیه رانده شده‌اند. اعتیاد دیگر مردانه نیست؛ دختران جوان، دانش‌آموزان و مادران خسته، در پاتوق‌هایی بی‌پناه، با مواد مخدر به پناهگاهی شکننده پناه برده‌اند. این گزارش، روایتی است از شهری که نه فقط نظارت، بلکه امید را هم گم کرده است.