پایگاه خبری سرمایه فردا

در پی حمله نظامی رژیم صهیونیستی به پایتخت قطر، سران کشورهای اسلامی و عربی در نشست اضطراری سازمان همکاری‌های اسلامی گرد هم آمدند تا ضمن محکومیت تجاوز اخیر، خواستار اقدام عملی، تشکیل ائتلاف منطقه‌ای و پاسخ بازدارنده به تل‌آویو شوند. رهبران ایران، عراق، مصر، اردن، ترکیه و قطر در سخنرانی‌های خود تأکید کردند که اسرائیل با عبور از تمامی خطوط قرمز، امنیت منطقه را تهدید کرده و باید با فشار سیاسی، اقتصادی و حقوقی مهار شود. این اجلاس، نقطه عطفی در همگرایی کشورهای اسلامی برای مقابله با سیاست‌های تجاوزگرانه اسرائیل تلقی می‌شود.

یک سال پس از عملیات موشکی گسترده ایران علیه اهداف نظامی رژیم صهیونیستی، تصاویر ماهواره‌ای جدید پرده از خسارات عمیق به پایگاه‌های تل نوف و نواتیم برداشته‌اند. عملیات «وعده صادق ۲» که در واکنش به ترور رهبران مقاومت طراحی شد، با اصابت دقیق موشک‌های بالستیک به زیرساخت‌های حیاتی نیروی هوایی اسرائیل، معادلات نظامی منطقه را دگرگون کرد. در حالی که تل‌آویو با سانسور شدید تلاش کرد ابعاد واقعی حمله را پنهان کند، تحلیل‌های منابع مستقل نشان می‌دهند که توان عملیاتی ارتش اسرائیل برای مدت قابل توجهی مختل شده و روایت رسمی رژیم با واقعیت‌های میدانی در تضاد است.

حمله هوایی اسرائیل به دوحه در نوامبر ۲۰۲۳، نه‌تنها نقطه‌عطفی در روابط خلیج فارس و تل‌آویو بود، بلکه بی‌سابقه‌ترین ضربه را به اعتبار امنیتی آمریکا در منطقه وارد کرد. این حمله، که با هدف رهبران حماس و به‌احتمال زیاد با چراغ سبز واشنگتن انجام شد، کشورهای عربی را با این پرسش مواجه کرد: پایگاه‌های نظامی آمریکا چه فایده‌ای دارند اگر نتوانند از متحدان خود در برابر متحد دیگرشان محافظت کنند؟ رسانه‌ها و اندیشکده‌های بین‌المللی از جمله گاردین، کارنگی و میدل‌ایست مانیتور، این رویداد را نشانه‌ای از فروپاشی نظم منطقه‌ای و تردید در آینده توافق ابراهیم دانسته‌اند. اکنون کشورهای خلیج در دوراهی دشواری قرار گرفته‌اند: پذیرش سلطه اسرائیل یا بازنگری در وابستگی به آمریکا.

اندیشکده امنیت ملی اسرائیل (INSS) در گزارشی تفصیلی به بررسی وضعیت جبهه‌های درگیر ارتش رژیم صهیونیستی پرداخته و با ارائه توصیه‌هایی راهبردی به تل‌آویو و واشنگتن، نقشه‌ای برای تداوم فشار بر محور مقاومت ترسیم کرده است. این گزارش، که شامل ارزیابی‌هایی از ایران، سوریه، لبنان، کرانه باختری و عراق است، تلاش دارد موفقیت‌های تاکتیکی اسرائیل را به دستاوردهای راهبردی تبدیل کند. از پیشنهاد گفت‌وگو با دولت سوریه تا طرح خلع سلاح حزب‌الله و تقویت نیروهای امنیتی فلسطینی، این متن را می‌توان سندی برای هماهنگی دو رژیم در مسیر استمرار تنش و مهار مقاومت منطقه‌ای دانست.

در حالی که حملات پهپادی یمن به جنوب اراضی اشغالی و فعال شدن آژیرهای هشدار در فرودگاه رامون، بار دیگر آسیب‌پذیری امنیتی اسرائیل را آشکار کرده، هم‌زمان یک خاخام جوان به اتهام جاسوسی برای ایران در قدس اشغالی محاکمه شده است. از سوی دیگر، امارات با تعلیق سفر رسمی نتانیاهو به ابوظبی و پاکستان با محکومیت شدید اقدامات اسرائیل در شورای امنیت، نشانه‌هایی از افزایش انزوای منطقه‌ای و بین‌المللی این رژیم را رقم زده‌اند. مجموعه این تحولات، بیانگر تشدید فشارهای امنیتی، سیاسی و دیپلماتیک بر تل‌آویو در سایه جنگ غزه و بحران مشروعیت جهانی است.

پیشنهاد ایفای نقش هاشمی در پایان جنگ ایران و عراق توسط لاریجانی، در بحبوحه درگیری‌های کنونی با رژیم صهیونیستی و آمریکا، بر پایه قیاسی ساده‌انگارانه شکل گرفته است؛ قیاسی که تفاوت‌های بنیادین میان دو جنگ را نادیده می‌گیرد و راه‌حل‌های دیروز را نسخه امروز می‌داند. در حالی که جنگ کنونی با ماهیتی هیبریدی، بازیگرانی چندلایه و سازوکارهای پیچیده‌تری همراه است، راه صلح نه از مسیر پیام‌های سیاسی، بلکه از مسیر بازسازی بازدارندگی و تحمیل هزینه به دشمن می‌گذرد.

عملیات هوایی رژیم صهیونیستی علیه رهبران حماس در پایتخت قطر، که با افتخار توسط نتانیاهو به‌عنوان اقدامی مستقل معرفی شد، حالا با زنده ماندن اهداف اصلی و محکومیت جهانی، به یکی از پرهزینه‌ترین شکست‌های دیپلماتیک و امنیتی اسرائیل تبدیل شده است. این گزارش، به بررسی ابعاد سیاسی، منطقه‌ای و داخلی این اقدام پرریسک می‌پردازد؛ اقدامی که نه‌تنها مذاکرات صلح را تخریب کرد، بلکه انزوای تل‌آویو را در سطح بین‌المللی تشدید نمود.

حمایت بی‌قید و شرط ترامپ از رژیم صهیونیستی، نه‌تنها منافع آمریکا را در اولویت دوم قرار داده، بلکه به شکل‌گیری نظریه‌هایی درباره باج‌گیری سیاسی از رئیس‌جمهور آمریکا منجر شده است. با این حال، بررسی دقیق‌تر ساختار تصمیم‌سازی در کاخ سفید نشان می‌دهد نقش جرد کوشنر، داماد ترامپ و دوست دیرینه نتانیاهو، در طراحی و اجرای سیاست‌های خاورمیانه‌ای واشنگتن، فراتر از هر نظریه توطئه‌ای است. از معامله قرن تا توافق‌های ابراهیم، رد پای کوشنر در شکل‌دهی به نظم جدید منطقه‌ای کاملاً مشهود است.

در شرایطی که اسرائیل با راهبرد «بازی با ریسک بالا» تلاش دارد معادلات امنیتی منطقه را به نفع خود تغییر دهد، ایران با محوریت شبکه مقاومت، در حال بازتعریف نظم منطقه‌ای و مقابله با هژمونی آمریکایی است. این مقاله با نگاهی تاریخی و راهبردی، نشان می‌دهد چگونه همگرایی عملیاتی میان گروه‌های مقاومت می‌تواند به شکل‌گیری یک منظومه امنیتی جدید در غرب آسیا منجر شود؛ منظومه‌ای که نه‌تنها جایگاه ایران را تثبیت می‌کند، بلکه مسیر تحولات آینده منطقه را نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد.