پایگاه خبری سرمایه فردا

آبان به نیمه رسیده و هنوز خبری از برف نیست. نه در تهران، نه در کوهستان‌های همیشه سفید، نه حتی در مناطق برف‌خیز. کارشناسان می‌گویند برف‌ها زودتر آب می‌شوند، دیرتر می‌بارند، و کمتر از همیشه می‌مانند. این فقط یک تغییر آب‌وهوایی نیست؛ زنگ خطری است برای منابع آب، کشاورزی، و آینده اقلیمی ایران.

تهران، کلانشهری که هر روز بلندتر می‌شود، حالا با بحران آب نفس می‌کشد. سدها خشک‌تر، چاه‌ها کم‌رمق‌تر، و جمعیت بیشتر شده‌اند. در این جدال نابرابر میان ساخت‌وساز بی‌مهار و منابع محدود، پایتخت به مرز شکست اکولوژیک رسیده است. آیا زمان توقف توسعه بی‌برنامه فرا نرسیده؟

در فصل گاوبانگی، زمانی که جنگل‌های شمال ایران آوای جفت‌گیری مرال‌ها را در خود می‌پیچند، یک گوزن نر بالغ در حوالی کیاسر شکار شد. این اتفاق، علی‌رغم افزایش حضور محیط‌بانان، بار دیگر نشان داد که حفاظت از گونه‌های حساس، تنها با حضور فیزیکی ممکن نیست؛ بلکه نیازمند بازنگری در سیاست‌های گردشگری، مشارکت مردمی و مقابله جدی با شکارچیان متخلف است.

فرونشست زمین دیگر فقط ترک‌خوردگی دیوارها نیست؛ این پدیده به تهدیدی چندوجهی بدل شده که امنیت روانی، انسجام اجتماعی و زیرساخت‌های حیاتی را درگیر کرده است. راه‌حل‌ها فراتر از مهندسی خاک باید باشند از اصلاح سیاست‌های کشاورزی تا بازنگری در نگاه توسعه‌محور حاکمیت بازنگری شوند..

با کاهش بارندگی به ۱۴۸ میلی‌متر و تهدید کم‌آبی در شهرهای بزرگ، دولت اجرای ۸۸ سد با ظرفیت ۷.۵ میلیارد مترمکعب و ۱۲۴ طرح انتقال آب را آغاز کرده است.

در حالی‌که افکار عمومی و سیاست‌گذاران بر کمبود آب شرب تمرکز کرده‌اند، بحران اصلی ایران در حوزه آب، نه در میزان منابع بلکه در نحوه مدیریت آن نهفته است. از تلفات گسترده در شبکه‌های فرسوده تا حکمرانی متمرکز و ناکارآمد، مجموعه‌ای از ضعف‌های ساختاری باعث شده منابع موجود به‌درستی بهره‌برداری نشوند و بحران از تهران به سراسر کشور سرایت کند. اکنون زمان آن رسیده که نگاه اضطراری به آب جای خود را به سیاست‌گذاری توسعه‌محور و منطقه‌گرا بدهد.

در گفت‌وگویی با رادیو اقتصاد، آزاده انتظاری مشاور محیط زیست اتاق تهران، از خلأهای نگران‌کننده در نظارت بر واردات کالاها پرده برداشت. او با اشاره به جایگاه نامطلوب ایران در شاخص‌های توسعه پایدار، تأکید کرد که الزامات زیست‌محیطی باید در سیاست‌های اقتصادی کشور نهادینه شوند.

هرکسی در قسمتی از چرخه بحران می‌تواند و نمی‌خواهد یا می‌خواهد و نمی‌تواند یا نمی‌تواند و نمی‌خواهد که بحران حل شود.

ناترازی‌های مالی و زیست‌محیطی تهدید جدی برای مدیریت کشور است، اما مشارکت مردم در حفاظت، نمی توان به بهبود ناترازی در حفظ محیط‌ زیست کمک کند.