پایگاه خبری سرمایه فردا

کوچک‌شدن خانه‌ها در شهرهای بزرگ ایران، سبک زندگی خانواده‌ها را تغییر داده و بازار لوازم خانگی را به سمت محصولاتی مینیمال و کم‌مصرف سوق داده است. یخچال‌های ۶ فوت، فرهای رومیزی و ماشین‌های لباس‌شویی سه کیلویی دیگر انتخابی حاشیه‌ای نیستند، بلکه به ضرورت روزمره تبدیل شده‌اند.

کرسی که روزگاری مرکز صمیمیت و گرمای خانه‌های ایرانی بود، امروز با طراحی‌های تازه و منابع انرژی مدرن دوباره به زندگی روزمره بازگشته است. از مدل‌های ساده چوبی تا سرویس‌های برقی لوکس، این وسیله سنتی حالا ترکیبی از نوستالژی و نوآوری را به خانه‌ها می‌آورد.

در حالی که علی دیانی، مالک گروه انتخاب، پیش‌تر با پیشنهاد ۲۸۰ هزار میلیارد تومانی برای خرید سایپا خبرساز شده بود، اکنون شنیده‌ها از تلاش او برای خرید گروه توسعه ملی حکایت دارد—هلدینگی عظیم با مالکیت بانک ملی و سهام‌داری در ده‌ها شرکت بزرگ. این پرسش جدی مطرح است: آیا ثروت انباشته‌شده از فروش لوازم خانگی، پشتوانه چنین جاه‌طلبی‌هایی است یا پای رانت‌های ساختاری در میان است؟

در بازاری که مصرف‌کننده ایرانی حق انتخاب ندارد و واردات ممنوع است، شرکت‌هایی مانند اسنوا به‌جای ارتقای کیفیت و بومی‌سازی، با قطعات درجه‌دو چینی محصولاتی گران‌قیمت عرضه می‌کنند و هم‌زمان به حوزه‌های غیرتخصصی مانند پتروشیمی و خودروسازی ورود کرده‌اند. این رفتار، نه‌تنها نشانه‌ای از انحراف راهبردی در صنعت لوازم خانگی است، بلکه نتیجه حمایت بی‌ضابطه‌ای است که بدون نظارت، به انحصار، گران‌فروشی و تضعیف اعتماد عمومی منجر شده است. سکوت نهادهای ناظر، این صنعت را در آستانه تکرار سرنوشت خودروسازی قرار داده است.

در میان رنگ‌های پاییزی و ویترین‌های پرزرق‌وبرق، کرومی با نگاه شیطنت‌آمیزش به یکی از محبوب‌ترین چهره‌های بازار اسباب‌بازی ایران تبدیل شده است. این شخصیت ژاپنی، حالا نه فقط یک عروسک، بلکه نمادی از شادی، فانتزی و سبک زندگی نسل جدید شده است از اتاق نوجوانان تا قفسه کلکسیونرها.

در حالی که بدهی ۷ میلیارد دلاری کره‌جنوبی به ایران در صدر اخبار اقتصادی قرار دارد، بررسی‌ها نشان می‌دهد که در همین مدت، مصرف‌کنندگان ایرانی در بازار لوازم خانگی با اجحافی تا دو برابر این رقم مواجه بوده‌اند. ممنوعیت واردات، به‌جای تقویت تولید ملی، به انحصار، افت کیفیت و جهش قیمت‌ها انجامید؛ و حالا، کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر اصلاح بازار به تعویق بیفتد، مافیای لوازم خانگی در کنار خودروسازان، دومین مانع بزرگ اصلاحات اقتصادی خواهد شد.

بازار دستگاه‌های تصفیه آب خانگی، برخلاف ظاهر آرام و سفیدشان، پر از پیچیدگی‌های مالی و فنی است. در حالی که تبلیغات از سلامتی و طراوت آب سخن می‌گویند، واقعیت این است که هزینه نگهداری، تعویض فیلتر و خدمات پس از فروش، گاه از قیمت خود دستگاه فراتر می‌رود. این گزارش، نگاهی دقیق به پشت‌صحنه این بازار پررونق اما پرابهام دارد.

قیمت ۹۹ هزار تومان در ظاهر فقط هزار تومان با ۱۰۰ هزار تومان فاصله دارد، اما در ذهن خریدار، این تفاوت کوچک به مرز روانی بزرگی تبدیل می‌شود. پدیده‌ای که اقتصاددانان رفتاری آن را «اثر رقم سمت چپ» می‌نامند، سال‌هاست به ابزاری مؤثر در دست بازاریابان تبدیل شده است.

زمستان هنوز نرسیده، اما بازار پتو، لحاف و ملحفه زودتر از سرما داغ شده است. قیمت‌ها تا ۵۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته‌اند و خانواده‌های بسیاری حالا برای خرید یک ست ساده کالای خواب، باید معادل یک ماه حقوق هزینه کنند. در این میان، پتوهای قدیمی و لحاف‌های مادربزرگی دوباره به گزینه‌های محبوب تبدیل شده‌اند.