پایگاه خبری سرمایه فردا

بازار طلا در ایران از ابتدای ۱۴۰۳ شاهد هجوم گسترده سرمایه‌گذاران و جذب ۱۵۰ هزار میلیارد تومان نقدینگی بوده است. در حالی که طلا همچنان به‌عنوان امن‌ترین گزینه سرمایه‌گذاری در شرایط تورمی شناخته می‌شود، افزایش احتمال توافق میان ایران و غرب انتظارات بازار را تغییر داده و موجب کاهش حباب سکه شده است. بررسی سناریوهای مختلف نشان می‌دهد که در صورت توافق، افت قیمت دلار و اصلاح قیمت سکه محتمل خواهد بود، اما افزایش جهانی قیمت طلا می‌تواند مانع کاهش شدید ارزش آن شود. سرمایه‌گذاران باید در تصمیمات خود تحلیل ترکیبی نرخ ارز، روندهای بین‌المللی و انتظارات داخلی را مدنظر قرار دهند.

قیمت نفت در معاملات آسیایی با افت ۳.۶ درصدی برای نفت برنت و ۳.۷ درصدی برای نفت WTI به پایین‌ترین سطح در چهار سال اخیر نزدیک شد. این کاهش پس از اعلام افزایش تولید اوپک پلاس از ماه ژوئن رخ داد، که موجب نگرانی از مازاد عرضه در بازار شد. هم‌زمان، جنگ تجاری آمریکا و چین با اعمال تعرفه‌های سنگین بر واردات نفت و کالاهای آمریکایی، چشم‌انداز تقاضای جهانی را تضعیف کرده است. این عوامل در کنار تنش‌های ژئوپلیتیک خاورمیانه موجب شده‌اند که سرمایه‌گذاران نسبت به آینده بازار نفت محتاط‌تر عمل کنند.

در فروردین‌ماه ۱۴۰۴، بانک‌ها مجموعاً ۴,۲۹۴ هزار میلیارد ریال تسهیلات به بخش‌های مختلف اقتصادی پرداخت کرده‌اند. بخش صنعت و معدن با دریافت ۴۷.۱ درصد از کل تسهیلات، بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است، در حالی که مصرف‌کنندگان نهایی (خانوارها) ۲۲.۸ درصد از این اعتبارات را دریافت کرده‌اند. بیش از ۶۶ درصد از این منابع صرف تأمین سرمایه در گردش کسب‌وکارها شده و خانوارها عمدتاً برای خرید کالاهای مصرفی، خودرو و دریافت وام‌های ضروری از تسهیلات بانکی استفاده کرده‌اند. تمرکز بانک‌ها بر حمایت از واحدهای اقتصادی و تقویت بخش تولید نشان‌دهنده رویکردی هدفمند در تأمین مالی بخش‌های مختلف است.

با شدت گرفتن تحولات سیاسی و اقتصادی، بازارهای مالی شاهد نوسانات قابل‌توجهی بوده‌اند. تصویب FATF به هفته آینده موکول شده، کاهش درآمد نفتی کشور فشارهای اقتصادی را افزایش داده، و تحریم‌های جدید علیه نفتکش‌های ایرانی اعمال شده است. در همین حال، ورود سرمایه به بورس و عبور شاخص کل از کانال چهار‌ساله خود، نشانه‌هایی از تغییر رویکرد سرمایه‌گذاران به بازار سهام ارائه داده است. با نزدیک شدن به مراحل حساس مذاکرات، سرنوشت اقتصادی ایران در گرو تصمیمات سیاسی قرار دارد و سرمایه‌گذاران در انتظار سیگنال‌های قطعی از آینده توافق هستند.

با ادامه تنش‌های سیاسی و عدم قطعیت در مذاکرات ایران و آمریکا، بازارهای مالی دستخوش نوسانات شدید شده‌اند. نرخ دلار، قیمت طلا و ارزش زعفران در بورس کالا، به‌طور مستقیم تحت تأثیر تحولات دیپلماتیک قرار دارند. در صورت توافق، احتمال کاهش نرخ ارز و تثبیت بازارهای مالی وجود دارد، اما در صورت شکست مذاکرات، تنش‌های اقتصادی می‌توانند روند صعودی دلار و کاهش جذابیت سایر دارایی‌ها را رقم بزنند. در این شرایط، سرمایه‌گذاران باید با استراتژی‌های متعادل، دارایی‌های خود را مدیریت کنند تا از نوسانات غیرمنتظره آسیب نبینند.

کارشناسان و نمایندگان بر لزوم معرفی فوری وزیر جدید اقتصاد تأکید دارند تا مدیریت اقتصادی کشور از وضعیت بلاتکلیفی خارج شود، اما خبرها حکایت از این دارد که دولت نگران عدم رای اعتماد است به همین دلیل گزینه های دولت متنوع شده است.

صندوق‌های اهرمی در هفته‌های اخیر به یکی از پرمناقشه‌ترین ابزارهای مالی بازار سرمایه تبدیل شده‌اند. افزایش حجم معاملات و استقبال گسترده سرمایه‌گذاران نشان‌دهنده نقش کلیدی این ابزار در تحولات بازار است. با این حال، روند بازار و تغییرات در قیمت نمادهای کلیدی از جمله بانک ملت، فولاد، فملی و شبندر، تعیین‌کننده سرنوشت کوتاه‌مدت صندوق‌های اهرمی خواهد بود. در صورتی که بازار رشد کند، احتمال جمع شدن صف‌های فروش و حرکت برخی صندوق‌ها به سمت صف خرید وجود دارد، اما در صورت افت بازار، فشار فروش این ابزارهای مالی دو برابر خواهد شد.

یکی از اشتباهات راهبردی در تحلیل سیاست‌های آمریکا، تصور این کشور به‌عنوان یک سیستم همگن و غیرقابل تغییر است، در حالی که ساختار سیاسی ایالات متحده متکی بر انعطاف‌پذیری مهاجران بوده و فرصت رشد سریع را برای نسل‌های جدید فراهم می‌کند. عدم وجود روابط دیپلماتیک مستقیم بین ایران و آمریکا، مسیر گفت‌وگوی مؤثر و بهره‌برداری از ساختار انعطاف‌پذیر سیاست آمریکا را دشوار کرده است. ترامپ، فردی محتاج توجه و به‌شدت وابسته به رسانه‌ها است؛ بنابراین، ارتباط مستقیم و عمومی با او، بدون واسطه‌های مخرب، می‌تواند زمینه‌ساز مذاکرات مؤثر باشد.

در ماه‌های اخیر، رشد چشمگیر تقاضا برای طلا در بازارهای جهانی و داخلی، توجه سرمایه‌گذاران را به صندوق‌های طلا در بورس ایران معطوف کرده است. در حالی که این صندوق‌ها به تنوع‌بخشی به بازارهای مالی کمک کرده‌اند، برخی فعالان بازار آن‌ها را رقیبی برای سهام می‌دانند. تفاوت در هزینه‌های معاملاتی، دامنه نوسان، ساعات معاملات و میزان نقدشوندگی بین سهام و صندوق‌های طلا، موجب عدم تقارن معاملاتی میان این دو کلاس دارایی شده است. نسبت نقدشوندگی روزانه صندوق‌های طلا چندین برابر سهام است، که این موضوع لزوم اتخاذ سیاست‌هایی برای بهبود نقدشوندگی بازار سهام را برجسته می‌کند.