پایگاه خبری سرمایه فردا

پتروشیمی مسجدسلیمان، تحت مالکیت مشترک صندوق بازنشستگی و یوسف داوودی نماینده سابق مجلس، پس از ماه‌ها بلاتکلیفی مدیریتی، در اردیبهشت‌ماه سال جاری به پیمان شاه‌اویسی سپرده شد. در حالی که رزومه اجرایی او محدود به چند سمت مشاوره‌ای و مدیریتی کوتاه‌مدت است، شرکت با بدهی‌های سنگین و انسداد حساب‌های بانکی در وضعیت بحرانی قرار دارد.

پتروشیمی بوشهر، از واحدهای وابسته به هلدینگ شستان، با ثبت بیش از ۵٬۵۸۰ میلیارد تومان تسهیلات ارزی غیرجاری و زیان خالص بالغ بر ۶٬۷۰۰ میلیارد تومان، در وضعیت مالی شکننده‌ای قرار دارد. در کنار این بحران مالی، حواشی مدیریتی و پروژه‌های نیمه‌تمام، آینده فعالیت شرکت را در هاله‌ای از ابهام قرار داده‌اند.

پتروشیمی شازند در پنج‌ماهه نخست سال جاری با افت قابل‌توجه در تولید داخلی و صادرات مواجه شده است. در حالی که مدیریت این شرکت برعهده عباس کریمی قرار دارد، عملکرد تولیدی با کاهش ۲۳ درصدی در داخل و ۴۶ درصدی در صادرات همراه بوده و هم‌زمان، حواشی مدیریتی و توقف یک‌ماهه برای تعمیرات اساسی نیز بر وضعیت عملیاتی آن سایه انداخته است.

در قلب صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، جایی که فشار، دما و خوردگی هر لحظه تجهیزات را تهدید می‌کنند، آزمون‌های غیرمخرب (NDT) به‌عنوان ابزار حیاتی برای پیشگیری از بحران عمل می‌کنند. این روش‌ها بدون آسیب به قطعات، نقص‌های پنهان را آشکار می‌سازند و از انفجار، نشت و توقف تولید جلوگیری می‌کنند. مرحله نصب، آخرین فرصت برای نجات ایمنی و سرمایه است—فرصتی که اگر از دست برود، هزینه‌اش سنگین خواهد بود.

حسین عباس‌زاده، مدیرعامل پتروشیمی مرجان و نماینده شستان در هیئت‌مدیره چند شرکت صنعتی و ساختمانی، هم‌زمان در ساختارهای متنوعی از متانول‌سازی تا نگهداری پالایشگاهی ایفای نقش می‌کند. این تمرکز مسئولیت‌ها در حوزه‌های تخصصی و سرمایه‌بر، پرسش‌هایی درباره بهره‌وری اجرایی و تعارض منافع در ساختار مدیریتی شرکت‌های وابسته به نهادهای عمومی ایجاد کرده است.

پتروشیمی اصفهان، از واحدهای وابسته به صندوق بازنشستگی کشوری، با بیش از ۸۹۷ میلیارد تومان بدهی مشکوک‌الوصول و ساختار مدیریتی چندلایه، در معرض چالش‌های مالی و نظارتی قرار گرفته است. در حالی که امین شاکری هم‌زمان در پنج شرکت صنعتی و تجاری مسئولیت دارد، تلاقی منافع میان نهادهای عمومی و شبه‌دولتی، پرسش‌هایی جدی درباره شفافیت و بهره‌وری ایجاد کرده است.

با نزدیک شدن به بسته شدن مناقصه وارداتی شرکت NFL هند در دوم سپتامبر، بازار جهانی اوره در وضعیت انتظار قرار گرفته است. سقف تقاضای یک میلیون تنی، ابهام در سیاست صادراتی چین، و محدودیت عرضه داخلی هند، همگی عواملی هستند که می‌توانند مسیر قیمت‌ها را در کوتاه‌مدت تعیین کنند. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که قیمت‌های پیشنهادی زیر ۵۰۰ دلار CFR مطرح‌اند، اما تأمین حجم‌های بالا در این سطوح با تردید همراه است.

با وجود کاهش ظرفیت تولید در صنایع پتروشیمی ایران، انتشار گازهای گلخانه‌ای نه‌تنها کاهش نیافته بلکه به واسطه مشکلات ساختاری و فنی، روندی صعودی را تجربه کرده است. این وضعیت، ضرورت بازنگری در سیاست‌های زیست‌محیطی و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های پاک را بیش از پیش نمایان می‌سازد.

صنعت پتروشیمی ایران، که زمانی امید اول اقتصاد غیرنفتی کشور بود، امروز با بحران‌هایی چندلایه از جمله کمبود خوراک، افت صادرات و نفوذ واسطه‌ها در معاملات خارجی دست‌وپنجه نرم می‌کند. حضور دلال‌ها نه‌تنها درآمد ارزی را کاهش داده، بلکه مسیر پول‌شویی را برای شبکه‌های مافیایی هموار کرده است. در غیاب سیاست‌گذاری شفاف و دیپلماسی اقتصادی فعال، این صنعت به‌جای سکوی پرتاب، در حال تبدیل شدن به باتلاقی برای سرمایه‌های ملی است.