پایگاه خبری سرمایه فردا

گزارش‌های عملکردی آبان و هشت‌ماهه ۱۴۰۴ نشان می‌دهد سه شرکت بزرگ پتروشیمی و نفتی کشور توانسته‌اند با مدیریت هوشمندانه تولید و فروش، جهش‌های قابل توجهی در درآمد و شاخص‌های کلیدی ثبت کنند. پتروشیمی نوری با رشد ۳۸ درصدی درآمد، مارون با افزایش ۶ درصدی تولید و نفت بهران با جهش ۹۷ درصدی درآمد روغن موتور بنزینی، تصویری روشن از توان رقابتی و بازارپذیری خود ارائه داده‌اند.

کارنامه پتروشیمی‌های زنجیره الفین و پلیمر در آبان ۱۴۰۴ تصویری دوگانه از رشد و افت تولید ارائه داد. در حالی که آریاساسول، جم و قائد بصیر موتور محرک افزایش تولید بودند، تندگویان با سقوط ۱۴.۸ درصدی بیشترین افت را تجربه کرد و به بازنده اصلی این ماه تبدیل شد.

بررسی جزئیات عملکرد 8 ماهه نشان می‌دهد شرکت‌هایی مانند شتوکا، شلعاب، کلر، شدوص، شصدف، شکربن و به‌ویژه شمواد به‌طور جدی از میانگین صنعت عقب مانده‌اند.

سه بخش پتروشیمی در 8 ماهه در مجموع عملکردی مثبت داشته‌اند: الفین اتیلن با رشد ۲۹ درصدی، اوره‌سازان با جهش ۷۶ درصدی و متانول با رشد ۵۲ درصدی.

بدهی ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی صنایع پتروشیمی، نه‌تنها منابع هدفمندی یارانه‌ها را تهدید می‌کند، بلکه پرده از شبکه‌ای پیچیده از روابط سیاسی و اقتصادی برمی‌دارد که این شرکت‌ها را از پاسخگویی شفاف دور کرده و آنها را به یکی از کانون‌های رانت و نفوذ بدل ساخته است.

مدیرعامل پتروشیمی شیراز، با اشاره به فشارهای اقتصادی، بحران‌های انرژی و نوسانات سیاسی تأکید کرد که سه اصل کلیدی برای بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران تثبیت نرخ ارز، اصلاح نرخ بهره و ایجاد فضای امن سرمایه‌گذاری است. وی افزود که بدون اصلاحات داخلی و مدیریت هوشمندانه چالش‌های ژئوپولیتیکی، هیچ رونق پایداری در بازار سرمایه و صنعت پتروشیمی شکل نخواهد گرفت.

صنایع ایران یا باید برق از بورس انرژی خریداری کنند و ریسک نوسانات قیمت را بپذیرند، یا با سرمایه‌گذاری بالاتر در ساخت نیروگاه‌های اختصاصی به سمت توسعه پایدار حرکت کنند.

بررسی عملکرد شرکت‌ها نشان می‌دهد که در کنار رشد هزینه‌های عمومی، مالی و انرژی، برخی صنایع کوچک‌تر به‌ویژه دارویی و غذایی توانسته‌اند با ثبات مواد اولیه و افزایش نرخ فروش، حاشیه سود خود را بهبود دهند. تغییر رویکرد دولت در قیمت‌گذاری و حرکت به سمت افزایش تدریجی نرخ‌ها نیز فضای پیش‌بینی‌پذیرتری برای مدیریت هزینه و درآمد ایجاد کرده و تصویری دوگانه از وضعیت صنایع ایران ارائه می‌دهد؛ ترکیبی از فشار رکود و هزینه‌ها در برابر رشد درآمد ناشی از اصلاح نرخ ارز.

در حالی‌که صنایع فولاد، آلومینیوم، پتروشیمی و معدنی با هزینه‌های فزاینده تولید مواجه‌اند، فرمول فعلی نرخ‌گذاری گاز به مانعی ساختاری برای رقابت‌پذیری و توسعه صنعتی بدل شده است.