پایگاه خبری سرمایه فردا

منتقدان، نظم خودجوش بازار را اسطوره‌ای می‌دانند، اما واقعیت‌های روزمره زندگی، این نظم را به‌وضوح تأیید می‌کنند. از تأمین نیازهای ساده گرفته تا تعاملات پیچیده اقتصادی جهانی، این سازوکار کارآمد نشان‌دهنده وابستگی متقابل انسان‌ها و کنشگران اقتصادی است. با این حال، دخالت‌های دولتی مانع کارایی بهینه آن شده و راه‌حل کاهش این دخالت‌ها برای تقویت پویایی و بهره‌وری این نظم است.

اقتصاد رفتاری با تاکید بر انحرافات شناختی انسان، چالش‌های دولت و بازار را تحلیل می‌کند، اما در نقد دولت قیم‌ماب و دفاع از آزادی، به نتایج ملموس نمی‌رسد. از منظر هایک و میزس، محدودیت‌های شناختی انسان‌ها نشان‌دهنده اهمیت آزادی و رقابت هستند، نه دلیل موجهی برای قیم‌مابی دولت. فرایند کشف خطا و یادگیری تدریجی در آزادی حاصل از رقابت، نقشی کلیدی در پیشرفت اجتماعی ایفا می‌کند. این دیدگاه، دولت را به چالش می‌کشد و ناکارآمدی ناشی از انحرافات رفتاری و شناختی را در مقیاس گسترده‌تر نشان می‌دهد.

آنچه موجب انحطاط کشورهای بزرگی چون ایران و عراق شده است، انقطاع از سنت فقهی مالکیت محور بوده، در حالی که کشورهای موفق عربی توانسته‌اند با حفظ نسبی این سنت‌ها، به رشد و ثبات دست یابند.

بازارهای جهانی شاهد کاهش شاخص‌های آتی سهام آمریکا بودند؛ آتی داوجونز با افت ۰.۸۵٪، S&P 500 و نزدک ۱۰۰ هرکدام با کاهش ۰.۸۲٪ روبرو شدند. در مقابل، طلا و بیت‌کوین به‌عنوان دارایی‌های امن به‌ترتیب ۲٪ و ۳٪ افزایش قیمت داشتند.

مذاکرات دوجانبه ایران و آمریکا با ویژگی‌های متفاوت از مذاکرات ۲۰ سال اخیر آغاز شد. این مذاکرات رسمی و آشکار، بدون حضور کشورهای دیگر، با تمرکز بر برنامه هسته‌ای ایران و مسائل مرتبط، جریان دارد. تأثیرات اولیه این مذاکرات، کاهش قیمت دلار و طلا و استقبال مثبت بازار سهام را به همراه داشته است، در حالی که چالش‌های گذشته همچنان بر سر راه توافق نهایی باقی است.

ایران در مذاکرات اخیر با ایالات متحده پیشنهادی برای راه‌اندازی پروژه‌ای مشترک با مشارکت یک کشور ثالث، نظیر عربستان سعودی، برای اداره تأسیسات غنی‌سازی هسته‌ای خود مطرح کرده است. این مدل همکاری می‌تواند یک لایه مضاعف از نظارت و تضمین صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران فراهم کند و همزمان فرصت توافقی متفاوت از برجام دوران اوباما را برای دولت ترامپ ایجاد کند.

بازارهای سهام آمریکا با سقوطی بی‌سابقه مواجه شده‌اند، جایی که تنها در شاخص SP500 حدود ۱۲ تریلیون دلار از ارزش بازار از بین رفته است. این رکود طراحی‌شده که با سیاست‌های تعرفه‌ای ترامپ آغاز شد، قصد دارد صنایع را به خاک آمریکا بازگرداند و وابستگی به زنجیره تأمین خارجی را کاهش دهد. درحالی‌که این استراتژی اهداف بلندمدتی دارد، نوسانات شدید بازارها سرمایه‌گذاران را وادار به مدیریت ریسک و احتیاط بیشتر کرده است. آیا سیاست‌های ترامپ می‌توانند اقتصاد آمریکا را در مسیر رشد پایدار قرار دهند؟

در شرایطی که مذاکرات ایران و آمریکا، فضای اقتصادی کشور را به شدت تحت تأثیر قرار داده‌اند، بازارهای مالی در تلاطم شدید به سر می‌برند. از افزایش قیمت دلار تا نوسانات شدید در بورس و طلا، همه به تصمیم‌های سیاسی و اقتصادی وابسته‌اند. آیا این مذاکرات به توافق، صلح و ثبات منتهی خواهد شد یا اینکه کشور به سمت بحران‌های بیشتری حرکت خواهد کرد؟ تحلیلگران تأکید دارند که تصمیم‌گیری هوشمندانه و متنوع در سرمایه‌گذاری، کلید موفقیت در این شرایط است.

عزیزی گفت: گروسی نباید اعتبار آژانس را به مطامع برخی کشورها که نگاه سلطه گرایانه دارند، پیوند بزند و این نهاد را هزینه زیاده خواهی های آنها کند.