پایگاه خبری سرمایه فردا

در پی جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل، وزارت دفاع آمریکا درخواست بودجه اضطراری نزدیک به یک میلیارد دلار را برای جایگزینی موشک‌های مصرف‌شده سامانه پدافندی تاد به کنگره ارائه کرده است. این بودجه، تنها بخشی از هزینه‌های سنگین دفاعی ایالات متحده در حمایت از اسرائیل محسوب می‌شود و نشان‌دهنده فشار مالی و راهبردی ناشی از قدرت موشکی ایران در معادلات منطقه‌ای است. همزمان، واشنگتن و تل‌آویو با افزایش بی‌سابقه بودجه‌های نظامی خود، تلاش می‌کنند برتری یک‌جانبه خود را حفظ کرده و ایران را از توان دفاعی محروم سازند.

ادعای ورود جنگنده‌های روسی به حریم هوایی استونی و لهستان، بار دیگر تنش میان مسکو و ناتو را به نقطه جوش رسانده است. در حالی که روسیه این اتهامات را رد کرده و پروازها را مطابق با مقررات بین‌المللی می‌داند، کشورهای عضو ناتو با فعال‌سازی ماده ۴ پیمان، خواستار رایزنی فوری شده‌اند. این رخداد نشان می‌دهد که جنگ اوکراین در حال عبور از مرزهای ملی و تبدیل شدن به بحرانی منطقه‌ای است—بحرانی که می‌تواند امنیت اروپا را درگیر کند.

شورای امنیت بار دیگر به صحنه تقابل قدرت‌ها بر سر ایران تبدیل شد؛ جایی که تلاش آمریکا و اروپا برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه با مخالفت صریح چین و روسیه مواجه شد. این تقابل نه‌تنها مشروعیت فشارهای غرب را زیر سؤال برد، بلکه نشانه‌ای از فروپاشی نظم تک‌قطبی و آغاز دوره‌ای جدید در سیاست بین‌الملل بود—دوره‌ای که ایران باید با واقع‌گرایی و اتکا به قدرت داخلی، مسیر خود را بازتعریف کند.

با وجود آنکه طبق قانون، تعاونی‌ها باید ۲۵ درصد از اقتصاد کشور را پوشش دهند، سهم واقعی آن‌ها تنها حدود ۵ درصد است و تنها ۲۰ درصد از اهداف قانونی‌شان محقق شده‌اند. بسیاری از پروژه‌های تعاونی‌ها با حاشیه‌های قضایی و ناکارآمدی مواجه شده‌اند، اما کارشناسان همچنان ظرفیت‌هایی برای هدایت نقدینگی و مقابله با تحریم‌ها در این نهادها می‌بینند.

با رأی منفی ۹ کشور عضو شورای امنیت به تمدید قطعنامه ۲۲۳۱، تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران بار دیگر فعال شدند و مکانیسم ماشه به‌صورت عملی چکانده شد. این تصمیم، نه‌تنها نقطه عطفی در پرونده هسته‌ای ایران، بلکه آزمونی برای آینده دیپلماسی، اقتصاد و امنیت منطقه‌ای است. در حالی‌که کشورهای غربی از ادامه گفت‌وگو سخن می‌گویند، ایران تأکید دارد که درب دیپلماسی بسته نیست، اما معیار گفت‌وگو را خود تعیین خواهد کرد. واکنش‌های داخلی و بین‌المللی به این تحول، نشان‌دهنده شکاف عمیق در تفسیر مشروعیت این اقدام و پیامدهای آن برای نظم جهانی است.

شرکت معدنی املاح ایران (شاملا) با تکیه بر انحصار در تولید سولفات سدیم، توسعه ظرفیت‌های تولیدی و بهره‌گیری از مزایای ارزی، چشم‌انداز سودآوری قابل توجهی برای سال جاری ترسیم کرده است. بر اساس مفروضات فروش، قیمت‌گذاری و هزینه‌های تولید، شاملا می‌تواند با حفظ حاشیه سود بالا و بهره‌برداری از طرح توسعه سدیم پتاسیم، سود عملیاتی خود را به‌طور معناداری افزایش دهد.

در ایران معاصر، دفاع مقدس هشت‌ساله و مواجهه بازدارنده دوازده‌روزه اخیر، با وجود تفاوت‌های ماهوی، در پیوستاری راهبردی و اجتماعی قابل تحلیل‌اند. آنچه این دو مقطع را به هم پیوند می‌دهد، تکیه بر پشتوانه اجتماعی در معماری دفاعی کشور است—پشتوانه‌ای که از بسیج فیزیکی و ایثارگرانه به سمت آرامش سازمان‌یافته، روایت‌سازی هوشمندانه و اعتماد نهادی تحول یافته است. این دگرگونی، نه گسست از گذشته، بلکه بازتولید مدرن همان روحیه مقاومت است که امروز در میدان معنا و روایت، سنگرهای جدیدی بنا کرده است.

شوروی برای حفظ نفوذ خود در اروپای شرقی، سالانه میلیاردها دلار نفت، غلات و تسلیحات رایگان به کشورهای اقماری‌اش می‌داد؛ اما این سیاست پرهزینه، در نهایت به پاشنه آشیل نظام تبدیل شد. آنچه امپراتوری را فروپاشاند، نه کمبود موشک‌های اتمی، بلکه خالی بودن قفسه‌های فروشگاه‌ها از کالاهای ابتدایی بود. تجربه شوروی نشان می‌دهد که گسترش بی‌رویه سلطه خارجی، بدون تقویت بنیان‌های اقتصادی داخلی، سرانجامی جز فروپاشی ندارد.

فساد اقتصادی در میان برخی مسئولان و خانواده‌هایشان، به یکی از چالش‌های ساختاری و فرهنگی نظام جمهوری اسلامی تبدیل شده است؛ نظامی که بر پایه عدالت و تقوا بنا شده، اما در عمل با ضعف نظارت، تعارض منافع، رانت‌خواری و فقدان پاسخگویی مواجه است. با وجود تأکید رسمی بر مبارزه با فساد، استمرار این پدیده نشان می‌دهد که مقابله با آن نیازمند اصلاحات عمیق، شفافیت نهادی و بازتعریف رابطه قدرت و مسئولیت است.