پایگاه خبری سرمایه فردا

از نخستین نشانه‌های تحیّر ایرانیان در برابر تمدن مدرن غرب، تا احیای اراده‌ی تمدنی در قالب انقلاب اسلامی، این متن سیر تحول اندیشه‌ی ملی را واکاوی می‌کند؛ روایتی از قرن‌ها تقلید و تحقیر، تا نقطه‌ای که عقلانیت شیعی، بستر تأسیس تمدن نوین را رقم زد.

در پی اختلالات فزاینده در تنگه باب‌المندب، یکی از شاه‌راه‌های حیاتی تجارت جهانی، زیرساخت‌های اقتصادی غرب و خاورمیانه با موجی بی‌سابقه از پیامدهای تورمی، امنیتی و ژئوپولیتیکی مواجه شده‌اند؛ بحرانی که نه‌تنها نظم تجارت جهانی را دستخوش تغییر کرده، بلکه بار مالی سنجیده‌نشده‌ای را به نهادهای بین‌المللی غربی تحمیل کرده و الگوی جدیدی از تاب‌آوری و بازتعریف راهبردهای زنجیره تأمین را رقم زده است.

از تحریم‌های پیچیده اروپا علیه روسیه تا تهدید تعرفه‌ای ترامپ و رقابت پنهان میان تولیدکنندگان آسیایی نفت برای تصاحب سهم‌های جدید بازار جهانی انرژی باعث شده اکنون سیاست‌گذاران، معامله‌گران و مصرف‌کنندگان در یک نبرد چندوجهی گرفتار شوند.

تحلیل صندوق بین‌المللی پول از پیامدهای تنش تجاری میان اروپا و آمریکا نشان می دهد که  خطر چندپارگی ژئواکونومیک وجود دارد و این مساله بازار جهانی را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.

در سایه تحولات ژئوپلیتیکی پس از جنگ اوکراین، تنش‌ها میان چین و تایوان به نقطه‌ای رسیده‌اند که رسانه‌های غربی از وقوع جنگ قریب‌الوقوع سخن می‌گویند؛ اما واقعیت میدان نشان می‌دهد چین نه در پی اشغال نظامی فوری، بلکه در حال ترسیم سناریویی پیچیده برای تسلط تدریجی بر تایوان است—از طریق فشار اقتصادی، حملات سایبری، و محاصره دریایی. این تقابل نه با صدای گلوله، بلکه در منطقه خاکستری قدرت در حال رقم خوردن است.

افزایش چشمگیر موارد جاسوسی صهیونیست‌ها برای ایران، آن هم در دل ساختارهای نظامی و مدنی اسرائیل، پرده از بحرانی تازه برداشته است؛ بحرانی که نه‌تنها ادعای یکپارچگی و کنترل امنیتی این رژیم را زیر سؤال می‌برد، بلکه نشان می‌دهد انگیزه‌های مالی، بی‌اعتمادی اجتماعی و شکاف‌های عمیق هویتی، اسرائیل را در برابر نفوذ ایران آسیب‌پذیر کرده‌اند. کارزار تبلیغاتی تازه‌ رژیم صهیونیستی نیز در مقابله با موج بی‌تعهدی داخلی، فعلاً حرفی برای گفتن ندارد.

با گذر از چهره‌های شناخته‌شده سیاسی و اقتصادی، استعمار امروز در لایه‌ای عمیق‌تر و کمتر دیده‌شده در حال بازتولید است: تاریخ و فلسفه علم. روایتی که در ظاهر بی‌طرف و علمی جلوه می‌کند، اما در عمل با تکیه بر خرده‌روایت‌هایی تثبیت‌شده، بستری فرهنگی برای برتری‌طلبی غرب فراهم می‌سازد. این روایت نه‌تنها علم را از تجربه‌های زیستی و بومی جدا می‌کند، بلکه با حذف و نادیده‌گرفتن مسیرهای تاریخی متنوع، تعریف‌هایی انحصاری از دانش و پیشرفت ارائه می‌دهد که تسهیلگر سلطه‌ علمی، فکری و تمدنی است.

حملات اخیر اسرائیل به سوریه فراتر از بهانه‌های ظاهری مانند درگیری‌های سویداء یا حفظ امنیت مرزها است و بیشتر با هدف دسترسی به مناطق نفت‌خیز سوریه و اتصال به کردستان عراق و محاصره ایران است.

تحولات اخیر در روابط جمهوری آذربایجان با قدرت‌های جهانی نشان از تغییرات عمیق در معادلات ژئوپلیتیکی منطقه دارد. مذاکرات با ایالات متحده برای اجاره صدساله کریدور زنگزور، به‌عنوان پلی راهبردی میان ایران، ارمنستان، ترکیه، سوریه و اسرائیل، از برنامه‌هایی حکایت دارد که می‌تواند مرزهای جنوب قفقاز را بازتعریف کرده و نفوذ قدرت‌های خارجی را به آستانه ایران برساند—در حالی که نظام حکمرانی داخلی، درگیر منازعات جناحی و رکود تصمیم‌گیری است.