پایگاه خبری سرمایه فردا

مخالفت با قیمت خرید تضمینی 32 هزار تومانی گندم در شرایطی رخ داده که سال ۱۴۰۳ حدود ۷.۷ میلیون تن از کشاورزان خریداری شد، در حالی که در سال 1402 بیش از ۱۲ میلیون تن ذخیره سازی شد.

در حالی که قیمت صیفی‌جات در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ بین 40 تا 100 درصد افزایش یافته، وزارت جهاد کشاورزی با تأکید بر عرضه مستقیم، به دنبال اصلاح زنجیره معیوب بازار است.

هلند با منابع محدود آب و زمین، به دومین صادرکننده بزرگ محصولات کشاورزی در جهان تبدیل شده است. این موفقیت حاصل برنامه‌ریزی بلندمدت، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، تمرکز بر مزیت نسبی و نگاه جهانی به کشاورزی است. در مقابل، ایران با منابع طبیعی گسترده، همچنان با چالش‌های مدیریتی، ناترازی آب و ضعف در سیاست‌گذاری کشاورزی مواجه است. این گزارش با بررسی مدل کشاورزی هلند، پیشنهادهایی برای تحول کشاورزی ایران ارائه می‌دهد.

با وجود تخصیص ارز ترجیحی برای نهاده‌های دامی و واردات گسترده گوشت، قیمت گوشت قرمز در ایران نه‌تنها کاهش نیافته بلکه از نرخ‌های جهانی نیز فراتر رفته است. این وضعیت نشان‌دهنده نفوذ دلالان و واردکنندگان در حفظ گرانی بازار برای کسب مجوزهای وارداتی و سودهای کلان است. بدون اصلاح ساختارهای حمایتی، شفاف‌سازی زنجیره تأمین و حذف رانت، واردات صرفاً به افزایش وابستگی ارزی و تضعیف تولید داخلی منجر خواهد شد.

با افزایش ۲۸ درصدی قیمت شیر خام، جهش 4۰ درصدی تورم، هزینه ماهانه برای تأمین لبنیات یک خانواده چهار نفره به ۲.۵ میلیون تومان رسیده که 20 درصد دستمزد وزارت کار است، به همین دلیل لبنیات در حال خروج از سفره اقشار کم‌درآمد است؛ در حالی‌که دولت سالانه ۸ میلیارد دلار یارانه نهاده دامی پرداخت می‌کند، اما این حمایت هرگز به محصول نهایی نمی‌رسد.

شرکت لبنیاتی غانیزان با رشد سودآوری سالانه بیش از ۱۰۰ درصد، تثبیت جایگاه صادراتی در بازار عراق و بهره‌گیری از مدیریت بخش خصوصی، به یکی از نمونه‌های موفق تحول در صنعت لبنیات تبدیل شده است. عرضه در بورس و کاهش محدودیت‌های نقدینگی، مسیر توسعه عملیاتی و مالی این شرکت را هموار کرده است.

در حالی که کشاورزی ایران به‌عنوان متهم بحران آب و محیط زیست معرفی می‌شود، تحلیل جدید نشان می‌دهد این بخش نه مقصر، بلکه قربانی اصلی حکمرانی ناکارآمد، نارسایی بازار و کمبود سرمایه‌گذاری است. ادامه این مسیر، با کسری تجاری فراتر از ۱۱ میلیارد دلار، می‌تواند به ورشکستگی زیستی و وابستگی غذایی خطرناک منجر شود.

شرکت صنایع شیر تهران شهداد، شناخته‌شده با برند تجاری «وارنا»، با بیش از ۸۳۰ میلیارد تومان بدهی مشکوک‌الوصول به بانک کشاورزی، در فهرست بدهکاران کلان قرار گرفته است. در حالی که مدیریت شرکت به بابک فلاحت سپرده شده، حجم بالای تسهیلات معوقه در بانک کشاورزی نیز زنگ هشدار گسترده‌تری را در نظام بانکی کشور به صدا درآورده است.

در لایحه بودجه سال ۱۴۰۳، اعتبار سازمان شیلات ایران با افتی ۷۴ درصدی نسبت به سال قبل، به ۲٬۳۹۶ میلیارد ریال کاهش یافته است؛ در حالی که این نهاد با بیش از نیم قرن سابقه، مستقیماً با ۵۰ هزار صیاد عضو تعاونی‌ها در ارتباط است و حذف آن می‌تواند به تضعیف سیاست‌گذاری تخصصی در حوزه منابع آبزی منجر شود.