پایگاه خبری سرمایه فردا

با امضای توافقنامه صلح میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان در واشنگتن و درج بند مربوط به «مسیر ترامپ»، پروژه کریدور زنگزور وارد مرحله‌ای تازه و نگران‌کننده شد؛ مسیری که می‌تواند زمینه‌ساز حضور نظامی آمریکا در مرزهای شمالی ایران، حذف تهران از معادلات انرژی منطقه و تقویت جریان‌های پان‌ترک باشد. در حالی‌که ایران سال‌ها با تحرکات دیپلماتیک و نظامی مانع تحقق این پروژه شده بود، اکنون سطحی‌نگری برخی مسئولان داخلی، از جمله اظهارات اخیر رئیس‌جمهور پزشکیان، نگرانی‌ها درباره تضعیف مواضع راهبردی ایران را افزایش داده است.

در تحلیلی منتشرشده از سوی شورای روابط خارجی آمریکا، استیو کوک، پژوهشگر ارشد خاورمیانه، با نقد راهبرد نظامی اسرائیل در قبال ایران، سوریه و غزه، هشدار می‌دهد که اتکای صرف به زور نه‌تنها امنیت اسرائیل را تضمین نمی‌کند، بلکه دستاوردهای نظامی این رژیم را نیز در معرض فروپاشی قرار داده است. کوک با اشاره به ناتوانی اسرائیل در شکست حماس، تداوم مقاومت ایران و وخامت انسانی در غزه، نتیجه می‌گیرد که راهبرد «نابودی کامل دشمن» به جای مدیریت درگیری، اسرائیل را به انزوای بین‌المللی و بن‌بست سیاسی کشانده است.

در مسیر تکامل سیاسی، آنچه بیش از هر چیز به ثبات و بلوغ نظام‌ها کمک می‌کند، گذار از کنشگری هیجانی به عقلانیت فرآیندی است؛ رویکردی که قواعد و نهادها را بر واکنش‌های زودگذر مقدم می‌داند. نوشتار حاضر با تکیه بر نظریات توسعه سیاسی، نشان می‌دهد چگونه فقر تفکر نهادمند در میان بخشی از نخبگان ایرانی، مانعی معرفتی برای مدیریت پایدار تعارضات و تحقق حکمت سیاسی شده است. درک پیچیدگی تاریخی، تمایز میان دولت و نظام، و اعتماد به منطق فرآیندی، الزاماتی هستند که بدون آن‌ها، انرژی اجتماعی به جای پیشرفت، صرف فرسایش خواهد شد.

تصمیم کابینه امنیتی اسرائیل برای اشغال کامل شهر غزه، نقطه عطفی خطرناک در بحران فلسطین و تحولی تنش‌زا در معادلات منطقه‌ای است. این اقدام، نه‌تنها نشانه‌ای از تغییر فاز عملیات نظامی به تسلط میدانی است، بلکه پیامدهایی گسترده در حوزه انسانی، دیپلماتیک و امنیتی به‌همراه دارد. از تشدید درگیری‌ها و گسترش جنگ فرسایشی گرفته تا تقویت گفتمان مقاومت و افزایش نفوذ ایران در معادلات خاورمیانه، اشغال غزه می‌تواند جهنمی باشد که اسرائیل خود آن را شعله‌ور کرده است.

حمله موشکی ایران به پایگاه هوایی العدید قطر، نه‌تنها قدرت هدف‌گیری دقیق موشک‌های ایرانی را به نمایش گذاشت، بلکه ناکارآمدی سامانه‌های پدافندی پیشرفته آمریکا مانند پاتریوت و AN/TPY-2 را نیز آشکار کرد. با وجود هشدار قبلی ایران، ۶ موشک بالستیک با دقت بالا به اهداف حساس اصابت کردند و خساراتی چندمیلیون‌دلاری به تأسیسات نظامی آمریکا وارد شد. در حالی که دولت آمریکا تلاش کرد با انکار اولیه، از فشار سیاسی و خدشه‌دار شدن اعتبار نظامی خود بکاهد، تصاویر ماهواره‌ای و گزارش‌های تحلیلی، روایت رسمی واشنگتن را به چالش کشیدند و نشان دادند که گنبد دفاعی آمریکا در منطقه، آسیب‌پذیرتر از همیشه است.

مجله آتلانتیک در گزارشی تند، شش ماه نخست دوره دوم ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ را یکی از بحرانی‌ترین دوره‌های تاریخ سیاسی آمریکا توصیف کرده است. از ناتوانی در پایان دادن به جنگ اوکراین و خشم از عملکرد اسرائیل در غزه، تا شکست در تحقق وعده‌های اقتصادی و درگیری با رسوایی اخلاقی اپستین، ترامپ با مجموعه‌ای از بحران‌های داخلی و خارجی دست‌وپنجه نرم می‌کند. او که زمانی با اعتماد به نفس از «بازگشت باشکوه» سخن می‌گفت، حالا در تلاش است با انکار واقعیت، جایگاه سیاسی‌اش را حفظ کند؛ اما حتی هم‌حزبی‌هایش نیز نشانه‌هایی از نافرمانی نشان داده‌اند.

در گفت‌وگویی تفصیلی با حجت‌الاسلام محمدصادق ابوالحسنی منذر، به واکاوی یکی از حساس‌ترین و پیچیده‌ترین بزنگاه‌های تاریخ معاصر ایران پرداختیم: اختلاف میان علمای مشروطه‌خواه و مشروعه‌خواه. ایشان با نگاهی تحلیلی و مستند، ضمن بررسی تفاوت دیدگاه‌های مرحوم آخوند خراسانی و شیخ فضل‌الله نوری (ره)، به آسیب‌های ناشی از روایت‌های جهت‌دار، مصادره‌های تاریخی و تحلیل‌های تک‌بعدی در فهم این مقطع مهم تاریخی اشاره می‌کند. این گفت‌وگو، تلاشی است برای بازخوانی منصفانه و عمیق اختلافات فکری و سیاسی علما در عصر مشروطه، با هدف عبرت‌آموزی برای امروز و فردای انقلاب اسلامی.

چین در واکنش به تعرفه آمریکا با محدودیت صادرات عناصر نادر و توقف خرید هواپیما واکنش نشان داده و هند با توقف خرید تسلیحات آمریکایی، مسیر تقابل را در پیش گرفته است.

دونالد ترامپ، فراتر از یک رئیس‌جمهور، نماد تحول در سیاست خارجی آمریکا است؛ از انزواگرایی فعال تا رقابت بی‌پرده با چین، از تاکتیک‌های پرریسک تا بازتعریف نقش آمریکا در جهان. در این تحلیل، نگاهی داریم به پیوستگی‌ها و تفاوت‌های ترامپ ۱ و ۲ و پیامدهای آن برای ایران و نظم جهانی.