پایگاه خبری سرمایه فردا

تحریم نفتی ترامپ علیه دو غول انرژی روسیه، لوک‌اویل و روس‌نفت، نه‌تنها نخستین واکنش رسمی او به ادامه جنگ اوکراین در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش بود، بلکه بلافاصله بازار جهانی نفت را دستخوش نوسان کرد. با افزایش بیش از ۲ دلاری قیمت نفت برنت و واکنش تند مسکو، این اقدام واشنگتن می‌تواند نقطه عطفی در سیاست انرژی و ژئوپلیتیک جهانی باشد.

در حالی‌که میانگین خودکفایی غذایی ایران طی سه دهه گذشته حدود ۷۰ درصد برآورد شده، بررسی دقیق‌تر نشان می‌دهد که این عدد حاصل تعادلی شکننده میان تولید داخلی، مدیریت منابع و وابستگی به واردات است. فاصله ۳۲ درصدی میان کف و سقف خودکفایی، نه‌تنها شاخصی از تاب‌آوری نظام غذایی کشور است، بلکه هشداری درباره آسیب‌پذیری آن در برابر بحران‌های اقلیمی، ضعف مدیریتی و نوسانات بازار جهانی محسوب می‌شود.

با آغاز مرحله نخست توافق غزه و تبادل زندانیان، خاورمیانه وارد فصل تازه‌ای از تحولات ژئوپلیتیک شده است. در حالی که آمریکا با همراهی ترکیه، قطر و مصر تلاش دارد این توافق را به‌عنوان الگویی از دیپلماسی چندجانبه معرفی کند، بسیاری از تحلیلگران آن را نه نقطه آغاز صلح، بلکه گامی تاکتیکی برای تغییر موازنه قدرت و تضعیف محور مقاومت می‌دانند. اکنون نگاه‌ها به تهران دوخته شده و پرسش‌ها درباره آینده فشارهای منطقه‌ای بر ایران بیش از پیش برجسته شده‌اند.

اعطای تسهیلات بانکی به منظور تسویه بدهی‌های قبلی، یکی از موضوعات پرچالش در نظام بانکی کشور است. اگرچه بخشنامه‌های بانک مرکزی این اقدام را در شرایط عادی ممنوع اعلام کرده‌اند، اما در موارد خاص و با تشخیص هیأت‌مدیره بانک‌ها، امکان مساعدت وجود دارد. با این حال، ابهامات حقوقی و قضایی پیرامون این موضوع همچنان پابرجاست و ضرورت شفاف‌سازی بیشتر از سوی نهادهای ناظر احساس می‌شود.

در شرایطی که فشارهای بین‌المللی، تحریم‌های چندلایه و تهدیدات منطقه‌ای علیه ایران شدت گرفته‌اند، تحلیل‌گران معتقدند ایران تنها چهار مسیر پیش‌رو دارد از تسلیم کامل تا ورود به جنگ‌های سایه. بررسی وزن احتمالی هر سناریو نشان می‌دهد که ایران بیش از هر گزینه‌ای، به مسیر تقابل غیرمستقیم و حفظ مقاومت در چارچوب جنگ‌های اطلاعاتی و امنیتی نزدیک‌تر شده است.

در صورت آغاز جنگ دوم میان ایران و اسرائیل، این‌بار نه‌تنها دامنه درگیری گسترده‌تر خواهد بود، بلکه چین، روسیه، آمریکا و ناتو نیز با نقش‌هایی تعیین‌کننده وارد میدان خواهند شد؛ منطقه در آستانه بازآرایی ژئوپلیتیک قرار دارد.

در شرایطی که خاورمیانه به نقطه جوش تحولات سیاسی و امنیتی نزدیک می‌شود، ایران در میانه خواسته‌های متضاد قدرت‌های جهانی قرار گرفته است. آمریکا و چین هر دو خواهان تغییراتی در ساختار سیاسی و اقتصادی ایران هستند، اما مسیر این تغییرات، پیچیده، پرریسک و وابسته به تحولات غیرقابل پیش‌بینی منطقه‌ای است. این گزارش، با نگاهی به سناریوهای محتمل، نقش ایران را در نظم جدید جهانی بررسی می‌کند.

بازار ارز ایران در هفته‌های اخیر زیر سایه سناریوهای مجازی و نرخ‌سازی‌های ساختگی، به بستری پرتنش و ناپایدار تبدیل شده است. در حالی که کانال‌های تلگرامی موسوم به «دلار فردایی» با انتشار نرخ‌های بدون پشتوانه، روند بازار را به‌صورت مصنوعی صعودی جلوه می‌دهند، بانک مرکزی و نهادهای امنیتی درگیر مقابله با موج‌های روانی و فشارهای غیرواقعی شده‌اند. این گزارش به بررسی ابعاد این پدیده و راهکارهای مقابله با آن می‌پردازد.

در آستانه نشست‌های دیپلماتیک در نیویورک، هیأت بلندپایه ایرانی به ریاست عراقچی و پزشکیان با هدف ارائه بسته‌ای چندمرحله‌ای وارد مذاکرات با آمریکا می‌شود. این بسته شامل تعهدات متقابل در حوزه امنیتی و هسته‌ای است که لغو کامل مکانیسم اسنپ‌بک و رفع تحریم‌ها را هدف‌گذاری کرده است.