در حالی که طلا و سکه رکوردهای جدیدی ثبت کردند بازار سهام تازه به دنبال این است که از وضعیت «هولد»خارج شود. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران در آستانه تصمیمی حیاتی‌اند: حفظ وزن طلا یا بازگشت به سهام، آن‌هم در سایه تهدید و تنش‌های منطقه‌ای.

به گزارش سرمایه فردا، بازار سرمایه در آغاز پاییز، با فضایی سرد و محتاطانه آغاز به کار کرد. شاخص کل با رشد اخیر نشان داد که بدنه بازار همچنان در وضعیت ارزندگی قرار دارد.

در بازار ارز، دلار توافقی در محدوده ۷۰ هزار تومان و دلار آزاد در مرز ۱۱۴هزار تومان معامله شد. اختلاف میان این دو نرخ، که پیش‌تر تا ۵۰ درصد نیز رسیده بود، اکنون به حدود ۳ درصد کاهش یافته نشانه‌ای از فشار بازارساز برای کنترل انتظارات تورمی. با این حال، تثبیت دلار در سطوح بالای ۱۰۰ هزار تومان، می‌تواند مسیر طلا و سکه را همچنان صعودی نگه دارد.

سکه بورسی با قیمت ۱۱۰ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان معامله شد و رشد ۷۲ درصدی را در بازدهی ماهانه ثبت کرد. انس جهانی طلا نیز با عبور از ۳۸۵۰ دلار، در آستانه فتح تارگت‌های بالاتر قرار دارد. این روند، در کنار کاهش نرخ بهره در آمریکا و تداوم تنش‌های ژئوپلیتیکی، طلا را به پناهگاه اصلی سرمایه‌گذاران تبدیل کرده است.

در این میان، بازار سهام با رفتارهای متفاوتی مواجه شده است. برخی صنایع مانند فرآورده‌های نفتی، دارویی و فلزی شاهد ورود نقدینگی بودند، در حالی که گروه‌هایی چون خودرو، بیمه و فلزات اساسی با خروج سرمایه مواجه شدند. تحلیل‌گران معتقدند که همبستگی میان صنایع افزایش یافته و بازار در حال حرکت دسته‌جمعی است پدیده‌ای که در زمان‌های پرتنش، کارایی تحلیل‌های تفکیکی را کاهش می‌دهد.

بازار سرمایه ایران با وجود اخبار منفی و فضای پرتنش، عملکردی متعادل و حتی امیدوارکننده در برخی نمادهای بزرگ داشت. در حالی که شاخص کل مقاومت ۲.۷ میلیون واحدی را شکست، تنها برخی نمادهای کوچک در صف فروش ماندند و صندوق‌های طلا با ورود نقدینگی و رشد مثبت، بار دیگر به کانون توجه بازگشتند. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران در حال بازآرایی سبدهای خود میان طلا، دلار، سهام و ابزارهای اهرمی‌اند

مسعود جعفری، مدیر یکی از صندوق‌های رشدی، د تأکید کرد که انتخاب بازار درست در زمان درست، مهم‌ترین عامل موفقیت در شرایط فعلی است. او با اشاره به کاهش نسبت قیمت به درآمد (P/E) در سهام رشدی، هشدار داد که بازار فعلاً حاضر نیست برای آینده سودآوری، ارزش‌گذاری بالایی انجام دهد. این رفتار، نشان‌دهنده فضای بی‌اعتمادی و انتظار برای روشن شدن تکلیف اسنپ‌بک و مذاکرات بین‌المللی است.

در نهایت، بازار در وضعیت «هولد» قرار دارد—نه در فاز صعودی، نه در فاز اصلاحی کامل. سرمایه‌گذاران در حال بازنگری در ترکیب دارایی‌های خود هستند؛ برخی وزن طلا را کاهش داده و به سمت سهام حرکت کرده‌اند، برخی دیگر همچنان در وضعیت پنجاه‌پنجاه باقی مانده‌اند. این رفتار، نشان‌دهنده تردید جمعی در برابر آینده‌ای است که هنوز در مه سیاست و دیپلماسی پنهان مانده است.

اگر پاییز، فصل تصمیم‌گیری باشد، بازار نیز در آستانه انتخابی حیاتی قرار دارد انتخاب میان پناهگاه‌های امن یا بازگشت به ریسک‌های مولد. هرچه باشد، این انتخاب، مسیر نیمه دوم سال را رقم خواهد زد.

عرضه در نمادهای مثبت و نبود فروشنده در نمادهای منفی

عرضه در نمادهای مثبت و نبود فروشنده در نمادهای منفی، نشان‌دهنده تردید جمعی و نبود جهت‌گیری مشخص است.

فضای عدم قطعیت و انتظار برای تحولات سیاسی‌اند. در این میان، بازار سهام با حجم معاملات قابل توجه اما رفتار متزلزل، همچنان در وضعیت «هولد» باقی مانده و سرمایه‌گذاران میان طلا، سهام و صندوق‌های شاخصی در حال بازآرایی سبدهای خود هستند 

در حوزه خبر، اظهارات ترامپ درباره محدودسازی برد موشکی ایران و عدم صدور ویزا برای هیئت ایرانی، فضای سیاسی را متشنج‌تر کرد. این تنش‌ها، به‌ویژه در آستانه فعال شدن احتمالی اسنپ‌بک، بازارها را در وضعیت آماده‌باش نگه داشته‌اند. در کنار این، گزارش مرکز آمار از تولید ناخالص داخلی، تصویر نگران‌کننده‌ای از وضعیت اقتصادی ارائه داد: کاهش ۳ درصدی تولید بدون احتساب نفت، افت شدید در صنعت ساختمان، و رکود در بخش خدمات، همگی نشان‌دهنده فشار ساختاری بر اقتصاد هستند.

در بازار سرمایه، نگاه‌ها به نمادهای شاخص‌ساز مانند خودرو و پالایشی‌هاست. اگرچه قیمت‌ها نسبت به گذشته جذاب‌تر شده‌اند، اما رفتار بازار نشان می‌دهد که هنوز اعتماد کافی برای ورود سنگین وجود ندارد. صندوق‌های شاخصی، به‌ویژه هم‌تراز کاریزما، به‌عنوان گزینه‌هایی برای دنبال‌کردن شاخص هم‌وزن مطرح شده‌اند، اما تحلیل‌گران توصیه می‌کنند که فعلاً از ورود هیجانی پرهیز شود.

در بازار اختیار، معاملات نماد زهرم ۸۰۱۶ با نوسان ۱۳ درصدی، از ۲۲۰ تومان به ۱۹۳ تومان، نشان داد که هیجان در این بخش به اوج رسیده است. ارزش معاملات اهرم به ۷۳۸ میلیارد تومان و اختیار آن به ۲۱۳ میلیارد تومان رسید رقمی که نشان‌دهنده حضور فعالان متعدد در هر دو سوی بازار است.

در نهایت، بازارهای مالی ایران در وضعیت تعلیق باقی مانده‌اند. طلا همچنان گزینه اول برای پوشش ریسک است، سهام در انتظار شفافیت سیاسی، و صندوق‌های شاخصی در حال آزمون اعتماد. تا زمانی که ریسک‌های سیاسی فروکش نکنند، مهمانی طلا ادامه دارد اما مهم‌تر از ورود، زمان خروج است.

بازار سرمایه ایران در آستانه یک نقطه عطف

در فضای فعلی، بازار نه در وضعیت صعودی است و نه اصلاحی کامل؛ بلکه در حالتی از تعلیق و انتظار به سر می‌برد. معامله‌گران، به‌ویژه مدیران دارایی، در حال بازآرایی سبدهای خود هستند از کاهش وزن طلا تا افزایش سهم سهام، آن‌هم با احتیاطی که نشان می‌دهد هنوز هیچ‌کس مطمئن نیست که کدام دارایی در برابر موج بعدی تاب می‌آورد.

این رفتار، بازتابی از یک واقعیت کلان‌تر است: بازار در حال گوش دادن به صدای سیاست است، نه منطق بنیادی. اسنپ‌بک، به‌عنوان یک تهدید بالقوه، نه‌تنها قیمت‌ها را تحت فشار قرار داده، بلکه ذهنیت سرمایه‌گذاران را نیز به سمت محافظه‌کاری سوق داده است. در چنین شرایطی، حتی سهم‌هایی که عملکرد مالی خوبی دارند، با کاهش نسبت قیمت به درآمد (P/E) مواجه شده‌اند بازار حاضر نیست برای آینده‌ای نامعلوم، ارزش‌گذاری سخاوتمندانه‌ای انجام دهد.

در این میان، صنایع با حجم معاملات پایین، به‌راحتی تحت تأثیر یک معامله بزرگ قرار می‌گیرند. بازار به‌قدری کم‌عمق شده که یک ترید ۱۰ میلیارد تومانی می‌تواند قیمت‌ها را چند درصد جابه‌جا کند. این نشانه‌ای از احتیاط جمعی و نبود نقدینگی فعال است همه منتظرند، همه در حالت «هولد» هستند.

اما این انتظار، بی‌پایان نیست. تحلیل‌گران معتقدند که پاییز، فصل تصمیم‌گیری خواهد بود. با اسنپ‌بک که فعال شد، بازارها وارد فاز جدیدی از نوسان خواهند شد؛ اگر نه، ممکن است شاهد بازگشت آرامش نسبی باشیم. در هر دو حالت، ترکیب دارایی‌ها باید با دقت بازنگری شود نه بر اساس هیجان، بلکه بر اساس سناریوهای محتمل و ظرفیت تحمل ریسک.

در نهایت، بازار سرمایه ایران در آستانه یک نقطه عطف ایستاده است. تصمیم‌گیری‌های سیاسی، نه‌تنها مسیر قیمت‌ها را تعیین می‌کنند، بلکه رفتار سرمایه‌گذاران، اعتماد عمومی و حتی ساختار نقدینگی را شکل می‌دهند. در چنین فضایی، آنچه اهمیت دارد، نه فقط انتخاب دارایی، بلکه انتخاب زمان و میزان مشارکت است. پاییز، فصل آزمون است—آزمونی برای تحلیل، صبر و تصمیم‌گیری‌های سنجیده است.

بازار با دو دسته سرمایه‌گذار مواجه است

در فضای فعلی، بازار با دو دسته سرمایه‌گذار مواجه است: گروهی که به‌دنبال نوسان‌گیری کوتاه‌مدت‌اند و با هر موج، کف و سقف بازار را هدف می‌گیرند؛ و گروهی که با نگاه بلندمدت، ارزش‌گذاری فعلی بازار را فرصتی برای ورود می‌دانند. دسته دوم، با اتکا به تحلیل‌های بنیادی و تجربه دوره‌های مشابه مانند سال ۱۳۹۹، معتقدند که بازار در یکی از دوره‌های تاریخی ارزندگی قرار دارد—جایی که نسبت‌های ارزش جایگزینی و ارزش اسمی شرکت‌ها به کف رسیده‌اند.

در این میان، شاخص کل در حال حرکت در یک کانال محدود است و تا روشن شدن تکلیف اسنپ‌بک، بعید است از این محدوده خارج شود. اگر این مکانیسم فعال شود، بازار احتمالاً با یک اصلاح جدی مواجه خواهد شد و کف جدیدی را تجربه می‌کند—کفی که می‌تواند نقطه ورود مجدد برای سرمایه‌گذاران بلندمدت باشد. اما اگر گپ میان دلار نیما و آزاد کاهش یابد، شرکت‌ها با شوک سودآوری مواجه می‌شوند و بازار سهام می‌تواند از این وضعیت عبور کند.

در حوزه صنایع، پالایشی‌ها در صدر توجه قرار دارند. افزایش کرک اسپردها، رشد قیمت نفت کوره و بنزین، و جهش سودآوری دلاری، این گروه را به یکی از گزینه‌های اصلی برای ایجاد آلفا تبدیل کرده‌اند. نسبت P/E پایین و حجم معاملات بالا، نشان می‌دهد که بازار به این صنعت خوش‌بین است و تا محدوده‌های بالاتر نیز ظرفیت رشد دارد.

صنعت اوره نیز با تحولات ژئوپلیتیکی و محدودیت‌های صادراتی روسیه و چین، با افزایش قیمت جهانی مواجه شده است. شرکت‌های تولیدکننده اوره، با ساختار مالی اهرمی و هزینه‌های ثابت ریالی، از این رشد قیمت بهره‌مند شده‌اند و سودآوری آن‌ها به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است. نمادهایی مانند شیراز، با حجم معاملات مناسب و نسبت‌های جذاب، در این فضا می‌توانند عملکرد بهتری داشته باشند.

اما در نقطه مقابل، صنعت متانول با چالش‌های جدی روبه‌روست. کاهش تولید در شرکت‌هایی مانند زاگرس، افت سهم بازار، و وابستگی شدید به صادرات، این صنعت را در معرض آسیب مستقیم از اسنپ‌بک قرار داده است. اگر تحریم‌ها فعال شوند، متانولی‌ها نخستین قربانی خواهند بود صنعتی که زمانی پیشران بازار بود، اکنون در وضعیت شکننده‌ای قرار دارد.

در مجموع، بازار در آستانه یک تصمیم بزرگ ایستاده است. انتخاب میان صنایع سودآور و صنایع آسیب‌پذیر، نیازمند تحلیل دقیق، مدیریت ریسک و درک عمیق از متغیرهای سیاسی و اقتصادی است. پاییز، فصل بازنگری در استراتژی‌هاست فصلی که می‌تواند مسیر سرمایه‌گذاری را برای ماه‌های آینده تعیین کند.

نشانه‌های بازگشت بورس

گزارش روز حاکی از این است که با عبور شاخص کل از مقاومت ۲.۷ میلیون واحدی، به روزی با نشانه‌های بازگشت تبدیل شد. بازار ابتدا با فشار فروش همراه بود، اما به‌تدریج نمادهای بزرگ سبز شدند و در پایان روز، هرچند دوباره کمی منفی شدند، اما کلیت بازار از یک سقوط جدی فاصله گرفت.

شاخص هم‌وزن اما داستان متفاوتی داشت. نمادهای کوچک در صف فروش باقی ماندند و حمایت‌ها عمدتاً به سمت نمادهای بزرگ رفتند—نمادهایی با نقدشوندگی بالا، وابستگی دلاری، و نسبت‌های P/E پایین‌تر. این رفتار، نشان‌دهنده ترجیح سرمایه‌گذاران برای پناه بردن به سهم‌هایی با مقاومت بیشتر در برابر نوسانات کلان است.

در بازار ارز، دلار آزاد به ۱۱۶۵۰۰ تومان رسید سطحی که بسیاری انتظار داشتند اصلاح شود، اما روند صعودی ادامه یافت. تحلیل‌گران معتقدند که در صورت عدم وقوع جنگ، دلار باید مدتی درجا بزند و سپس با شیب ملایم‌تری حرکت کند. اما در صورت بروز تنش‌های جدید، سقف‌های بالاتری مانند ۱۲۴۵۰۰ تومان نیز دور از ذهن نیست.

عملکرد صندوق‌های طلا بهتر از درآمد ثابت

در بازار سهام، ارزش معاملات به ۱۴.۸ همت رسید سطحی که برای دومین روز متوالی حفظ شد و نشان‌دهنده حضور فعالان در بازار است. سرانه خرید ۳۲ میلیون تومان و سرانه فروش ۳۹ میلیون تومان بود، که نشان می‌دهد برخی سرمایه‌گذاران از موقعیت‌های قبلی خارج شده‌اند و گروهی دیگر وارد شده‌اند.

در صندوق‌های سرمایه‌گذاری، عملکرد صندوق‌های طلا بهتر از درآمد ثابت بود. صندوق‌های سهامی نیز در بخش اهرمی‌ها با استقبال بیشتری مواجه شدند. ابزارهای اهرمی مانند موج، نارنج و اهرم، با سرانه خرید بالا و صف‌های خرید، نشان دادند که در شرایطی که انتظار نزول نداریم، این ابزارها می‌توانند بازدهی دوبرابری نسبت به سهام عادی داشته باشند.

در بخش صنایع، فلزاتی‌ها با محوریت نماد فمیلی، عملکرد خوبی داشتند. با توجه به قیمت جهانی مس و نرخ دلار، فروش هر تن مس تا ۱.۲ میلیارد تومان نیز قابل تصور است روندی که در شهریور با فروش ۷۰۰ میلیون تومانی آغاز شده بود. محصولات شیمیایی نیز، به‌ویژه آن‌هایی که در بورس کالا عرضه می‌شوند، با رشد همراه بودند.

در مجموع، بازار در حال تجربه یک بازآرایی تدریجی است. سرمایه‌گذاران از طلا و دلار به سمت سهام دلاری و ابزارهای اهرمی حرکت می‌کنند، در حالی که نمادهای کوچک همچنان در حاشیه‌اند. اگر ریسک‌های سیاسی کنترل شوند، این روند می‌تواند به یک فاز صعودی پایدار تبدیل شود—اما تا آن زمان، احتیاط، تحلیل چندلایه و مدیریت ریسک، کلید بقا در این بازار پرنوسان خواهد بود.