چهارشنبه ۳ بهمن ۱۴۰۳
وضعیت اقتصادی ایران بازتاب تصمیمات مسئولان در اتاق بسته است که رانت را اولویت قرار داده است. دیدگاه فرشاد مومنی، مجتبی لشکر بلوکی و… را بخوانید.
بمهدی غضنفری، مدیرعامل صندوق توسعه ملی، در این همایش گفت: حکمرانی فرآیند راهبری یک سازمان و کشور در راستای دستیابی به اهداف است و باید بر توزیع منابع و ارائه خدمات متمرکز شود. او با اشاره به پیچیدگی‌های کنونی، اظهار کرد که حکمرانان باید با درک شرایط و پیچیدگی‌ها، به حکمرانی بپردازند. غضنفری افزود که تعامل بین دولت، بخش خصوصی و سازمان‌های مردم‌نهاد (سمن‌ها) از اصول حکمرانی خوب است و باید رویکرد دوطرفه‌ای شکل بگیرد.
مدیرعامل صندوق توسعه ملی تصریح کرد: توسعه فقط به معنای رشد اقتصادی نیست بلکه شامل رشد همه‌جانبه است. او تأکید کرد که هدف‌گذاری‌ها باید دست‌یافتنی، مرتبط، قابل اندازه‌گیری و دارای محدوده زمانی باشند. غضنفری همچنین به اهمیت ارسال سیگنال‌های منطقی به جامعه اشاره کرد و گفت که دولت باید زمینه‌های سرمایه‌گذاری در انرژی خورشیدی و تجدیدپذیر را با معافیت‌های مالیاتی و تسهیلات مناسب فراهم کند.
سید محمدی حاتمیان، مدیرکل تامین منابع و سرمایه‌گذاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، گفت: روابط تولید باید مبتنی بر حکمرانی دیجیتال، مشارکت چندوجهی و ترکیب فناوری و حکمرانی باشد. او تأکید کرد که صندوق توسعه ملی باید ۵ میلیارد دلار برای توسعه هوش مصنوعی ایران تخصیص دهد و در مجموع ۳۰ میلیارد دلار برای توسعه اقتصاد دیجیتال اختصاص داده شود.
فرشاد مومنی، اقتصاددان، گفت: نظام تدبیر امور در ایران دچار از کار افتادگی سیستمی شده‌است و باید مدیریت با مشارکت همراه باشد. او افزود که نظام تدبیر نیازمند اقتدار سیاسی، اجتماعی و اقتصادی برای اداره امور است و بدون دست زدن به ساختار سیاسی معیوب، امکانپذیر نخواهد بود. مومنی تأکید کرد که رویکرد اقتصادی سیاسی با نگاه توسعه و رفع فقر باید در دستور کار قرار گیرد.
فرشاد مومنی اقتصاددان گفت: ایران در حالی با بی‌سابقه‌ترین درآمدهای نفتی مواجه بوده که تعداد فقرا از ۱۰ میلیون نفر در سال ۱۳۹۰ به ۲۵ میلیون نفر در سال ۱۴۰۰ افزایش یافته است. این افزایش فقر با وجود درآمدهای کلان نفتی نشان‌دهنده ناکارآمدی سیاست‌های اقتصادی و عدم بهره‌وری مناسب از درآمدهای نفتی است.
مومنی افزود: رشد شرکت‌های دانش‌بنیان در دهه ۹۰ حدود ۲۷۰۰ درصد بوده است، اما در همین دوره کاهش بهره‌وری تولید و افزایش ۱۰۰ درصدی فقر در ایران مشاهده شده است. این مسئله نشان‌دهنده عدم تناسب رشد تکنولوژی و بهره‌وری تولید در کشور است که می‌تواند به مشکلات اقتصادی بیشتری منجر شود.
مومنی تصریح کرد: در سه دهه گذشته، افراطی‌ترین ابزارها برای کاهش مداخله دولت در اقتصاد به کار گرفته شده که شرایط اقتصادی را بدتر از دوران جنگ کرده است. او تاکید کرد: با استفاده از موازین علمی می‌توان سازوکارهای برون‌رفت از بحران را فراهم کرد، اما زور رانت در کانون تصمیم‌گیری از زور علم بیشتر است. استفاده از ظرفیت‌های مادی و انسانی برای برون‌رفت از مشکلات اقتصادی ضروری است.
مجتبی لشکر بلوکی، کارشناس اقتصادی و مشاوره اسبق وزیر اقتصاد و امور دارایی، در همایش جایگاه حکمرانی در نظام مسائل ایران معاصر گفت: مشکلات اقتصادی و ناترازی‌ها، ضعف در نظام سرمایه‌گذاری و دسترسی نابرابر به فرصت‌های اقتصادی از عوامل مؤثر بر وضعیت کنونی هستند. همچنین، ضعف در اجبار نخبگانی و عدم وجود بخش خصوصی همتراز با دولت، از دیگر عوامل تأثیرگذار بر وضعیت اقتصادی ایران هستند.
او افزود: عوامل فرهنگی و ساختار سیاسی تاریخی نیز منجر به ناترازی اقتصادی و انرژی و ورشکستگی صندوق‌های بازنشستگی شده است. همین عوامل باعث شده جایگاه ایران در شاخص‌های توسعه رتبه ۱۲۴ از ۱۵۰ کشور و رتبه ۱۴۴ در توسعه سیاسی باشد که نشان‌دهنده وضعیت ضعیف حکمرانی است.
در مقطع کنونی، دولت بیشتر به‌طور یکجانبه‌گرایی تصمیم‌گیری می‌کند که این موضوع نشان‌دهنده عدم تمایل به ایجاد بخش خصوصی بزرگ است. تضاد بین ذی‌نفعان و قوانین متعدد باعث شده حضور بازیگران تحول‌خواه در دولت کم باشد. این موضوع ضعف نظام تصمیم‌گیری در ایران را نشان می‌دهد.
لشکربلوکی تاکید کرد: جامعه ایران به ارتقای حقوق مالکیت، کشودگی به جهان در حد ظرفیت، واقعی‌سازی تدریجی قیمت‌ها، مردمی‌سازی اقتصاد و تعریف پارادایم رایج حکمرانی نیاز دارد. موفقیت صرافی‌های رمز ارز در ایران نشان می‌دهد که می‌توان در بخش‌های دیگر نیز موفقیت‌های مشابهی کسب کرد.
مجید قاسمی، رییس شورای انجمن‌های علمی ایران و رییس هیات مدیر بانک پاسارگاد گفت: باگ‌های توسعه اقتصادی در ایران در قانون اساسی موجود است که یا اجرا نشده یا به تعویق افتاده است. حکمرانی خوب از سال ۱۹۸۹ مطرح شده که تحت تأثیر شکل نظام سیاسی، فرایند اعمال اختیارات در مدیریت منابع اقتصادی و اجتماعی کشور برای توسعه و ظرفیت دولت برای طراحی، تدوین و اجرای سیاست‌ها است.
او افزود: کسری بودجه دو معنای حسابداری و واقعی دارد. گاهی کسری بودجه با افزایش نرخ دلار تراز می‌شود اما بعد از آن تورم بروز می‌کند. هر اقدام و تصمیمی مبتنی بر مدل تئوری اقتصادی نباشد قابلیت اجرایی ندارد.
قاسمی تاکید کرد: از اصول حکمرانی خوب، اثربخشی دولت، حاکمیت قانون و کنترل فساد مهم هستند. کشورهایی که نهادهای قوی‌تری دارند توانایی بیشتری در تسهیل رشد بخش خصوصی و کاهش فقر دارند. سیاست ارزش‌گذاری پول ملی و تک نرخی ارز در ایران تاکنون موفق نبوده است، به همین دلیل سیاست‌ها در راستای رفع مشکلات اقتصادی نبوده‌اند.
اقتصاد کشورهای بزرگ مانند چین و عربستان تثبیتی هستند و این اقدام منجر به بهبود شرایط اقتصادی می‌شود که از اجزای حکمرانی خوب است. برای بهره‌وری از ارز شناور باید تجارت خارجی آزاد شود.
کتایون مصری، عضو هیات مدیره انجمن ایرانی، گفت: زنان در عرصه‌های مختلف تقاضا برای عرضه قدرت و ورود به تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی داشته‌اند. اما مطالعات نشان می‌دهد که تعارض نقش‌های زنان بعد از تشکیل خانواده و اعتماد به نفس پایین از عوامل مؤثر در کاهش نقش‌آفرینی زنان در حکمرانی بوده است.
او افزود: نادیده گرفتن قوانین واگذاری ۳۰ درصد پست‌های مدیریتی به زنان نیز از موانع اصلی نقش‌آفرینی زنان بوده است. جنسیت بر انسانیت می‌چرخد و به این معنا که یک زن ابتدا زن است و بعد یک انسان، هرچند تخصص فراوانی داشته باشد.
با توجه به تحلیل‌های ارائه شده، اگرچه ایران با چالش‌های عمده‌ای در زمینه وضعیت اقتصادی و حکمرانی مواجه است، اما با بهره‌گیری از موازین علمی و استفاده از ظرفیت‌های مادی و انسانی می‌توان به بهبود وضعیت اقتصادی و کاهش فقر دست یافت. همچنین، توجه به نقش زنان در تصمیم‌گیری و ایجاد فرصت‌های برابر اقتصادی می‌تواند به توسعه پایدار کمک کند. بنابراین، اصلاحات ساختاری و توجه به اصول حکمرانی خوب می‌تواند راه‌حل مناسبی برای برون‌رفت از مشکلات کنونی باشد.
همایش جایگاه حکمرانی در نظام مسائل ایران معاصر بر اهمیت توسعه فناوری، هوش مصنوعی و مشارکت همه ذی‌نفعان در نظام تصمیم‌گیری تأکید داشت. با توجه به تحلیل‌های ارائه شده، بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی ایران نیازمند اصلاحات ساختاری، بهره‌گیری از ظرفیت‌های مادی و انسانی، و توجه به اصول حکمرانی خوب است. توجه به توسعه پایدار و رشد همه‌جانبه، نقش مهمی در برون‌رفت از مشکلات کنونی خواهد داشت
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا