یکسان سازی نرخ ارز اجرا می‌شود ؟

به گزارش سرمایه فردا، یکی از بحث هایی که در یکسان سازی نرخ ارز مطرح می شود، تعیین این نرخ است. مبنای تعیین نرخ ارز، تحولات بازار است و البته باید پذیرفت که بازار ایران به دلایل مختلف اعم از تحریم‌ها، تورم، ناترازی تجاری کشور، خروج ارز توسط واسطه‌ها و اشخاص حقیقی و حقوقی و عوامل دیگر، دستخوش هیجان‌ها و انتظارهای غیرواقع بینانه و ناپایدار خواهد شد.

برخی افراد سودجو، منافع خود را در تلاطم بازار ارز می‌بینند. همچنین به دنبال یکسان سازی نرخ ارز، بانک مرکزی دیگر ابزاری چون ساز و کار مرکز مبادلات را در اختیار ندارد که بتواند با افزایش یا کاهش دستوری، بر نرخ ارز تاثیر بگذارد.

در این شرایط، راه اندازی بورس ارز مورد توجه بانک مرکزی قرار گرفته و در صورت به سرانجام رسیدن این سیاست، تصمیم به راه اندازی این بورس خواهد نمود و مرکز مبادلات ارزی به کار خود پایان داد ولی ابزار تاثیر گذاری خود را کماکان با این روش تا حدودی نگه خواهد داشت.

در یک جمع‌بندی می‌توان گفت: تورم شدید، پیامد منفی اجرای سیاست تک نرخی ارز است و تجربه نشان داده است که اگر دولت اقدام به اصلاح ساختار مالی و بودجه شرکت‌های دولتی نکند اجرای سیاست تک نرخی در فاصله کوتاهی با شکست مواجه خواهد شد و یا در کمترین زمان، دو مرتبه نظام چند نرخی ارز و نظام جیره‌بندی جایگزین خواهد شد.

اصلاح نظام ارزی باید جزئی از برنامه اصلاح اقتصادی باشد که اصلاح نظام مالی نیز جزء لاینفک آن نیز می‌باشد. در صورت عدم اصلاح نظام مالی، با توجه به به آمارهای نقدینگی و نرخ تورم به نظر می رسد سیاست تک نرخی ارز هیچ‌گونه تأثیرمثبتی بر صادرات غیر نفتی بخش خصوصی نداشته و چه بسا احتمالاً آن را نیز کاهش خواهد داد و به نظر می‌رسد اگر دولت به طرق مختلف بودجه کل را کاهش دهد این سیاست موفق‌تر خواهد بود.

در مورد نرخ ارز و روند یکسان سازی آن می‌توان گفت اثرات مربوط به نقدینگی آن، نشرپایه پولی و رشد فزاینده نقدینگی حدود که از دو راه افزایش بدهی دولت و دیگری تجدید ارزیابی دولت می‌باشد، هر دو رشد نقدینگی را به همراه دارد.

همچنین باید پذیرفت که شوک حاصل از این تصمیم بر تمامی متغیرهای اقتصادی از جمله تولید، سرمایه‌گذاری، اشتغال و تورم، تامین مایحتاج روزمره مردم بدلیل اثر بر قیمت کالاهایی اساسی و غیره تاثیر مستقیم و غیرمستقیم خواهد داشت.

در پایان باهمه تاثیرگذاری‌های مثبت و منفی، می‌بایستی در نهایت یکسان سازی نرخ ارز با در نظر گرفتن سیساست‌های پولی و بانکی و برنامه‌ریزی و اتخاذ استراتژی‌های اثربخش جهت تعدلیل و کاهش اثرات منفی این حدکت عظیم، اجرا و به سرانجام برسد.

یکسان سازی نرخ ارز در مقطع کنونی فاصله قیمت ارز آزاد با قیمت مرکز مبادلات حدود ۱۲ هزار تومان بوده، بعید است.