دوشنبه ۲۴ دی ۱۴۰۳
از فردا دوشنبه ۲۴ دی ماه ۱۴۰۴ جلسات کمیته دستمزد برای تعیین میزان حداقل هزینه ماهانه سبد معیشت یک خاوار ۳٫۳ نفری کارگری آغاز می‌شود. جزئیات شاخص ها را بخوانید؛
به گزارش سرمایه فردا، طبق برآوردهای انجام شده، حدود ۱۵ میلیون بیمه‌شده اصلی تأمین اجتماعی در کشور داریم که با احتساب خانواده‌های آن‌ها، دایره جمعیت کارگران به حدود ۵۰ میلیون نفر یعنی حدوداً ۶۰ درصد از جمعیت کشور می‌رسد. از این رو، تعیین دستمزد کارگران یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های اقتصاد کلان کشور محسوب می‌شود. همچنین، با توجه به شرایط اقتصادی کشور، تعیین هزینه ماهانه سبد معیشت و دستمزد سال ۱۴۰۴ که اولین سال شروع به کار دولت چهاردهم است، از اهمیت بالایی برخوردار بوده و نشان‌دهنده رویکرد این دولت به ۶۰ درصد از جمعیت کشور است.
بر این اساس، طبق ماده ۴۱ قانون کار، دو معیار اصلی تعیین دستمزد کارگران، نرخ تورم و سبد معیشت است. هزینه ماهانه سبد معیشت از امروز دوشنبه ۲۴ دی ماه ۱۴۰۴ در جلسه کمیته دستمزد آغاز و به روال سال‌های گذشته پیش از اتمام سال شمسی به شورای عالی کار اعلام و بر اساس آن تصمیم نهایی برای تعیین میزان دستمزد اعلام خواهد شد. انتظار می‌رود این رقم نسبت به سال گذشته با توجه به حداقل میزان تورم افزایش یابد.
نرخ تورم اعلامی از سوی مرکز آمار ایران برای ۱۲ ماه منتهی به دی ماه سال ۱۴۰۳ نیز عدد حدود حداقل ۳۳ درصد را نشان می‌دهد. همچنین، تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل (تورم نقطه به نقطه) برای خانوارهای کشور عددی حدود حداقل ۳۷ درصد بوده است.
باید توجه داشت که اگرچه سبد معیشت باید یکی از معیارهای اصلی دستمزد باشد، اما تاکنون توجه چندانی به این مسئله نشده و رقم سبد معیشت به تنهایی عامل تعیین‌کننده دستمزد نبوده است. یعنی اگرچه در سال‌های گذشته سبد معیشت بالای ۱۴ میلیون تومان تعیین شده، اما این موضوع نتوانست اهرم اصلی تعیین حداقل دستمزد باشد.
از دیدگاه کارشناسان شورای عالی کار، بی‌توجهی به مؤلفه سبد معیشت در تعیین دستمزد فاصله زیادی بین درآمد و هزینه کارگران ایجاد کرده است. در این زمینه دولت‌های قبلی نیز اگر طبق ماده ۴۱ قانون کار عمل می‌کردند و دستمزد سالانه کارگران را بر اساس سبد معیشت و تورم تعیین می‌کردند، امروز این فاصله بزرگ بین دخل و خرج کارگران ایجاد نمی‌شد.
بهترین راهکار برای نزدیک شدن درآمد به هزینه این است که دولت یک برنامه بلندمدت ۵ ساله تعریف و اعلام کند که به تدریج در این ۵ سال درآمد کارگران به هزینه نزدیک شود.
از دیدگاه نمایندگان کارگران، در حال حاضر حدود ۴۰ درصد از هزینه زندگی خانواده کارگری از طریق دستمزدشان پوشش داده می‌شود و به همین واسطه برخی کارگران مجبور به کار در دو شغل یا بیشتر و یا مجبور به اشتغال به شغل‌های کاذب می‌شوند تا بتوانند هزینه‌های خانواده خود را تأمین کنند. این نیز به نوبه خود مشکلات اجتماعی زیادی را به وجود خواهد آورد که رفع آن هزینه‌های زیادی را به اقتصاد تحمیل خواهد کرد.
محمدرضا تاجیک، نماینده کارگران در شورای عالی کار و از مسئولین کمیته دستمزد ۱۴۰۴، گفت: اولین جلسه کمیته دستمزد ۱۴۰۴ در تاریخ دوشنبه ۲۴ دی ماه برگزار خواهد شد. وی تأکید کرد که اعداد و ارقام در سبد معیشت باید به‌گونه‌ای تعیین شوند که برای همه کارگران در سارسر کشور به همان قیمت قابل دسترس باشند. وی ادامه داد: مرکز آمار در سال های گذشته ارقام غیر قابل دسترسی را اعلام کرده است، به‌ویژه در مورد برخی اقلام اساسی مانند گوشت و مواد غذایی که با نرخ‌های غیر واقعی یک سایت که به مدت کوتاهی این کالاها را به قیمتی اراعه کرده و دیگر آن کالا به آن قیمت در جایی فروحته نشده قیمت اعلام شده را ملاک قرار دادند.
تاجیک بیان کرد که سبد معیشت باید بروزرسانی شود و اعداد واقعی‌تری در نظر گرفته شوند. وی توضیح داد که در سال گذشته مرکز آمار سقف و کف قیمت‌ها را اعلام کرده؛ ولی در شورای عالی کار همواره میانگینی را برای واقعی‌تر شدن اعداد مدنظر قرار می‌دهند.
تاجیک ادامه داد که یکی از موضوعات مهم میزان کالری مورد نیاز و اقلام غذایی است. وی تأکید کرد که مصرف گوشت سفید و مغزها باید به‌صورت شفاف مشخص شود. به عنوان مثال، قیمت پسته و بادام بسیار بالاست و این آیتم به تنهایی می‌تواند سبد معیشت حدود یک میلیون تومان تحت تأثیر قرار دهد.
وی همچنین تأکید کرد که آموزش و تفریح نیز باید به‌طور واقعی در سبد معیشت در نظر گرفته شود. تاجیک توضیح داد که هزینه‌های آموزش و تفریح برای خانواده‌ها بسیار بالاست و باید این هزینه‌ها به‌طور واقعی در اعداد و ارقام سبد معیشت منعکس شوند.
تاجیک اظهار داشت که هدف نهایی ما این است که حداکثر کمک را به کارگران ارائه دهیم. او همچنین تأکید کرد که همواره پشت کارگران ایستاده و می‌خواهد حرف مردم را بزند. تاجیک افزود اکنون برای قضاوت رویکرد دولت زود است و امیدواریم دولت با اتخاذ رویکردهای مناسب، شرایط بهتری را برای کارگران فراهم کند.
نماینده کارگران تأکید کرد که باید واقعیت‌ها را در نظر بگیریم و اعداد و ارقام واقعی را اعلام کنیم. تاجیک تصریح کرد که بررسی دقیق و شفاف مسائل می‌تواند تأثیرگذار باشد و به بهبود شرایط کمک کند.
وی اظهار داشت که با توجه واقعیت های اقتصادی می توان به‌صورت دقیق و ذهنی اثر هر کدام از این اقلام را بر هزینه ماهانه سبد معیشت محاسبه کرد و افزود که تلاش نمایندگان جامعه کارگری این است که در جلسات کمیته دستمزد به‌صورت کارشناسی و با دقت مسئولانه‌تری اقدام کنند.
وی همچنین تأکید کرد که هدف نهایی، ایجاد همگرایی و اتفاق نظر میان نمایندگان است تا خروجی مثبتی برای تمامی اقشار جامعه به همراه داشته باشد. تاجیک اظهار داشت که رسالت ما حاکمیت عدالت و انصاف در تعیین دستمزدها و بهبود شرایط زندگی کارگران است.
وی همچنین تأکید کرد که در جلسات کارشناسی کمیته دستمزد، باید تمامی جوانب به‌طور دقیق بررسی شده و نوسانات قیمت‌ها و تاثیرات آن‌ها بر زندگی کارگران تحلیل شوند و افزود که این موضوع تنها با تلاش و همدلی همه نمایندگان به نتایج مطلوب خواهد رسید.
وی در پایان اظهار داشت که امیدواریم با توجه به وضعیت اقتصادی کشور و شرایط کارگران، بتوانیم تصمیمات مناسبی اتخاذ کنیم که هم به نفع کارگران و هم به نفع اقتصاد کشور باشد.
محسن باقری، عضو هیئت مدیره کانون هماهنگی شوراهای اسلامی کار و یکی درگر از نمایندگان کارگری در کمیته دستمزد نیز، به بررسی عدد سبد معیشتی پرداخت و اظهار داشت: تاکنون جلسات تعیین مزد شورای عالی کار آغاز نشده و مذاکرات رسمی از امروز (دوشنبه ۲۴ دی) شروع می‌شود.
این مسئول کمیته مزد کارگروه مزد شورای اسلامی کار کشور بیان کرد: کمیته مربوطه ماهانه مبلغ سبد معیشتی را به‌روزرسانی می‌کند. باقری توضیح داد که این به‌روزرسانی‌ها بر اساس اطلاعات دریافتی از مرکز آمار ایران و بانک مرکزی انجام می‌شود و تلاش می‌گردد که مبلغ سبد به روز و ماه رصد شود.
باقری در ادامه توضیح داد که عدد سبد معیشتی با توجه به اطلاعات مربوط به تورم و داده‌های اقتصادی مهر ماه استخراج شده است. وی افزود که این عدد میانگین کشوری بوده و از دهک اول تا دهم به تفکیک مورد بررسی قرار گرفته است. طبق این محاسبات، عدد سبد معیشتی معادل ۲۶ میلیون و ۴۷۶ هزار تومان برآورد شده است.
وی عنوان کرد که این عدد بر اساس استانداردهای تعیین شده توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و همچنین آخرین آمار و ارقام مرکز آمار ایران که تا پایان مهر ماه جمع‌آوری شده، استخراج شده است.
احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در تازه‌ترین اظهارات خود، به تفاوت شرایط کاری در صنایع مختلف اشاره کرده و تأکید کرده است که تعیین حداقل دستمزد بر اساس حداقل هزینه زندگی و تورم روش مناسبی نیست. وی بیان کرد که این عدد باید بر اساس میزان سختی‌کار در صنایع مختلف تعیین شود.
میدری اظهار داشت که دولت قصد دارد دستمزدها را به تفکیک اصناف و سختی‌کار تعیین کند، اما سوال اینجاست که نقش کارفرمایان در این میان چگونه خواهد بود. این تغییرات می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر روی حقوق کارگران و نحوه تعامل کارفرمایان با آنان داشته باشد.
در گذشته نیز موضوع مزد منطقه‌ای مطرح شده بود که هدف آن تعیین دستمزدها بر اساس شرایط اقتصادی و اجتماعی هر منطقه بود. اما به دلیل انتقادات فراوان به این مدل، اجرایی نشد. برخی معتقدند که این مدل می‌تواند به سرکوب مزدی در مناطق کم‌برخوردار و محروم منجر شود.
هرچند دولت‌ها موظف هستند از حقوق کارگران در برابر کارفرمایان حمایت کنند، اما در نهایت افزایش حقوق‌ها اغلب بر اساس خواست کارفرمایان صورت می‌گیرد. تجربه گذشته نیز نشان داده که در مذاکرات دستمزد، جامعه کارفرمایی و حتی دولت دست بالا را داشته‌اند.
تجربه نشان داده که در مذاکرات دستمزد که با حضور سه ضلع دارای انتفاع برگزار می‌شود، کارفرمایان و دولت غالباً تأثیرگذارتر بوده‌اند. این مسئله به چالش‌های زیادی برای کارگران منجر شده و نیازمند بررسی دقیق‌تر و عمیق‌تر از سوی دولت چهاردهم است.
هزینه‌های زندگی در شهرهای مختلف ایران تفاوت‌های چشم‌گیری دارد. به طور کلی، شهرهای بزرگ‌تر و پایتخت‌ها معمولاً هزینه‌های بیشتری دارند. تهران به عنوان پایتخت ایران، بالاترین هزینه‌ها را دارد، در حالی که شهرهای کوچکتر و مناطق روستایی هزینه‌های کمتری دارند.
تورم یکی از عوامل اصلی افزایش هزینه‌های زندگی است. در سال‌های اخیر، تورم بالایی در ایران وجود داشته که باعث افزایش قیمت کالاها و خدمات شده است. این افزایش قیمت‌ها بر هزینه‌های روزمره خانوارها تاثیر مستقیمی دارد و می‌تواند باعث کاهش قدرت خرید مردم شود.
قیمت کالاهای اساسی مانند مواد غذایی، لباس، و لوازم خانگی به طور مداوم در حال افزایش است. این افزایش قیمت‌ها به ویژه برای خانوارهایی که درآمد ثابتی دارند، مشکل‌ساز است. به عنوان مثال، قیمت یک کیلوگرم برنج یا یک بسته نان در تهران ممکن است با قیمت‌های مشابه در شهرهای کوچکتر تفاوت زیادی داشته باشد.
یکی از بزرگ‌ترین هزینه‌های زندگی در ایران مربوط به مسکن است. قیمت خرید و اجاره مسکن در تهران و دیگر شهرهای بزرگ بسیار بالاست. در مقابل، در شهرهای کوچکتر و مناطق روستایی، هزینه مسکن کمتر است. اما همچنان بخش بزرگی از درآمد خانوارها صرف هزینه‌های مسکن می‌شود.
هزینه‌های آموزشی و بهداشتی نیز بخش مهمی از هزینه‌های زندگی را تشکیل می‌دهند. در ایران، بسیاری از خانواده‌ها هزینه‌های زیادی برای آموزش کودکان خود پرداخت می‌کنند، از جمله شهریه مدارس خصوصی و هزینه‌های مربوط به کلاس‌های تقویتی. همچنین، هزینه‌های بهداشتی و درمانی نیز می‌تواند بخش بزرگی از بودجه خانوار را به خود اختصاص دهد، به ویژه در مواردی که نیاز به درمان‌های تخصصی یا داروهای گران‌قیمت وجود دارد.
سطح درآمد مردم در ایران تفاوت‌های زیادی دارد. بسیاری از خانواده‌ها با درآمد متوسط یا پایین زندگی می‌کنند و برای تأمین هزینه‌های زندگی خود با چالش‌های زیادی مواجه هستند. افزایش هزینه‌های زندگی به ویژه در سال‌های اخیر، باعث شده تا بسیاری از خانواده‌ها مجبور به کاهش هزینه‌های غیرضروری و تغییر سبک زندگی خود شوند.
هزینه‌های زندگی در ایران تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند تورم، قیمت کالاها و خدمات، هزینه‌های مسکن و درآمد خانوارها قرار دارد. این گزارش تلاش داشت تا به بررسی این عوامل بپردازد و تصویر جامعی از وضعیت هزینه‌های زندگی در ایران ارائه دهد. با توجه به شرایط اقتصادی فعلی، دولت باید راهکارهای مؤثری برای کاهش فشارهای اقتصادی بر خانوارها ارائه دهد تا بتواند به بهبود وضعیت معیشتی مردم کمک کند.
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا