جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳
خشونت علیه مهاجران افغانستانی شدت گرفته است. چراکه مهاجرت غیرقانونی به ایران افزایش یافته و قتل‌هایی نیز توسط این مهاجران رخ داده‌است.
فائزه مومنی در گفت‌وگو با آرش نصراصفهانی، دانش‌آموخته و فارغ‌التحصیل دکترای جامعه‌شناسی و پژوهشگر حوزه مسائل اجتماعی ایران و میلاد محبی، پژوهشگر حوزه جامعه‌شناسی و مطالعات شهری، به طرح این پرسش پرداخته است که، چرا خشونت علیه مهاجران افغانستانی شدت گرفته است؟
چکیده مقاله:
پس از بازگشت دوباره طالبان به قدرت در افغانستان، شمار زیادی از افغان‌ها به ایران مهاجرت کردند و بر شمار جمعیت بزرگ مهاجران قانونی و غیرقانونی در ایران افزودند.
وزیر کشور ایران، شمار مهاجران افغانستانی را پنج میلیون نفر عنوان کرده که به گفته دولت بیش از نیمی از این افراد غیرقانونی و از مجاری قاچاق وارد کشور شده‌اند.
سقوط دولت افغانستان به دست طالبان و تسلط این گروه قومی و مذهبی بر جغرافیای این کشور، سبب گسیل سیل جدیدی از مهاجران به ایران و پاکستان شد.
واکنش قهرآمیز دولت پاکستان با افغان‌ها چنان شدید و غیرمنتظره بود که در ایران به نوعی بی‌عملی دولت تعبیر شده، و همین مسئله موجب نگرانی اجتماعی در میان توده‌های مردم شده است.
در آخرین اتفاق، قتل یک رستوران‌دار ایرانی به دست کارگر نوجوان افغانش، به آتش زدن خانه‌های مهاجران در یک شهر کوچک در استان فارس انجامید.
نمونه‌های بیشتری از این درگیری متقابل وجود دارد. در انتخابات ریاست‌جمهوری دولت چهاردهم نیز رد‌پای مهاجران در مناظرات کاندیداها پیدا شد.
مسعود پزشکیان، در پستی در شبکه ایکس از «انسداد کامل مرزها برای جلوگیری از مهاجرت بیشتر افغان‌ها و ساماندهی مهاجران موجود در ایران و گفت‌وگو با کشورهای اروپایی» سخن گفت.
تراکم حضور پناهندگان در برخی مناطق و فشار بر منابع محلی باعث شد ساکنان قدیمی، مهاجران را مسبب مشکلاتی مانند بالا رفتن قیمت مسکن یا بیکاری بدانند.
در واقع برخی ساکنان بومی خشونت علیه مهاجران را مشروع می‌دانند زیرا خود را نسبت به منابع محلی محق می‌دانند و به مهاجران به چشم غاصب آنها نگاه می‌کنند.
دولت نیز حضور افغانستانی‌ها در ایران را امری موقت دانسته و همه سیاست‌ها و مقررات بر همین اصل تنظیم شده است.
طی سال‌های اخیر شبکه‌های اجتماعی بستر رشد ایده‌های ضدمهاجر شده‌اند و برخی فعالان ضدمهاجر به شکل گسترده خشونت علیه مهاجران را تبلیغ می‌کنند.
حتی رسانه‌های رسمی نیز به این فضای ضدمهاجر دامن می‌زنند و به انتشار اخبار جعلی کمک می‌کنند. در مقابل جامعه مهاجران صدایی برای دفاع از خود در جامعه ایران ندارد.
بحرانی شدن مسئله حضور اتباع در ایران موضوعی غیرقابل کتمان است، موضوعی که سبب صف‌آرایی حامیان این مهاجران و مخالفان آنها در جامعه شده است.
مهاجران بیش از آنکه به تهدید تبدیل شوند می‌توانند با برنامه‌ریزی که از سوی دولت‌ها صورت می‌گیرد به نیروی محرکه اقتصاد کشورها آن هم با هزینه کمتر تبدیل شوند.
اقتصاد ایران به این نیروی کار ارزان وابسته است و نزدیک به ۲۰ سال است که صحبت از بازگشت همه مهاجران افغانستانی به کشورشان دیگر در سیاست‌های رسمی جایی ندارد.
فراموش نکنیم که علاوه بر استفاده‌های بعضاً نظامی و مستشاری از اتباع افغانستانی در ایران، این گروه به نوعی نقش اصلی را در تنظیم نظام حقوق و دستمزد ایران دارند.
در واقع حضور آنان سبب شده است که نیروی کاری عظیم برای مشاغل در ایران به ویژه مشاغلی با دستمزد حداقلی در ایران وجود داشته باشد.
برای از میان برداشتن خشونت علیه مهاجران، در گام نخست باید از درگیر شدن در بازی‌های نژادپرستانه که باعث انحطاط اخلاق در جامعه شده و تبعات جبران‌ناپذیری به همراه خواهد داشت، جداً خودداری شود.
این بازی‌های ترسناک و دیگری‌ستیزی، می‌تواند جامعه را به سمت رادیکالیزه شدن و عدم پذیرش هر نوع دیگری و متعاقباً نوعی فاشیسم سوق دهد.
خشم از اتباع و برخورد قهری با آنها باید به سمت مطالبه‌گری و خواست از دولت برای تغییر سیاست‌ها در برابر مهاجران پیش برود.
خشونت علیه مهاجران افغانستانی شدت گرفته است. چراکه مهاجرت غیرقانونی به ایران افزایش یافته و قتل‌هایی نیز توسط این مهاجران رخ داده‌است./تجارت فردا
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا