چهارشنبه ۲۸ آذر ۱۴۰۳
معاملات بیت کوین در ماه های اخیر به ویژه با حضور ترامپ تقویت شده است. اما آیا این مساله خرید هرگونه کوینی را مجاز می کند؟
به گزارش سرمایه فردا، با توجه به افزایش قیمت ارزهای دیجیتال در هفته‌های گذشته موجب شده تا برخی سرمایه‌ها در کشور به طرف معاملات بیت کوین متمایل شوند. اما سرمایه گذاران باید خطر شت کوین‌ها را هم مد نظر داشته باشند.
شت کوین یکی از اصطلاحات رایج در حوزه ارز دیجیتال است که برای ارزهای دیجیتالی بدون هدف خاص و نوآوری جدید به کار می‌رود. این اصطلاح در واقع به پروژه‌هایی اطلاق می‌شود که هیچ ارزشی به دنیای کریپتوکارنسی اضافه نمی‌کنند و برای بی‌ارزش نشان دادن یک پروژه ارز دیجیتال از این اصطلاح استفاده می‌شود.
معاملات بیت کوین در هفته اخیر از رکورد تاریخی قیمت ۱۰۰ هزار دلار گذشت و همچنان بالای این سطح در حال نوسان است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بازار ارزهای دیجیتال در روز دوشنبه ۲۶ آذر ماه شاهد شکستن رکورد قیمت بیت کوین بوده است. محبوب‌ترین ارز دیجیتال جهان با عبور از مرز مقاومتی ۱۰۴ هزار دلار، به سقف جدید ۱۰۶ هزار دلار دست یافته و حتی به سطح سوم این کانال نیز پیشروی کرده است.
تحلیلگران بازار بر این باورند که روند صعودی قیمت بیت کوین به دنبال پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا شدت گرفته است. آنها معتقدند که موضع ترامپ و اعضای دولت او در حمایت از ارزهای دیجیتال تأثیر زیادی بر افزایش قیمت بیت کوین داشته است.
در ماه جولای، دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوری‌خواه، در کنفرانس بیت‌کوین ۲۰۲۴ اعلام کرد که قصد دارد «ذخایر استراتژیک ملی بیت‌کوین» را ایجاد کند و پیش‌بینی کرد که بیت‌کوین می‌تواند بر ارزش بازار ۱۶ تریلیون دلاری طلا تأثیر بگذارد. احتمال اینکه ترامپ برنامه‌های ذخیره بیت‌کوین خود را دنبال کند، پیش‌بینی‌های بزرگی را در مورد قیمت بیت‌کوین از سوی معامله‌گران به همراه داشته است.
برخی تحلیلگران معتقدند قیمت بیت کوین در نزدیکی ۱۰۰ هزار دلار به حالت تثبیت رسیده و احتمال ادامه صعود آن به ۱۲۵ هزار دلار و حتی ۱۵۰ هزار دلار وجود دارد. گروهی دیگر بر این عقیده‌اند که در صورت از دست رفتن مرز ۱۰۰ هزار دلار، احتمال کاهش قیمت تا حدود ۸۸ هزار دلار نیز وجود دارد.
در کنار قیمت بیت‌کوین، قیمت اتریوم در بازار، دوشنبه ۲۶ آذرماه، به ۳ هزار و ۹۷۵ دلار رسید. طبق گفته تحلیلگران، اتریوم در محدوده مقاومتی ۴ هزار دلار با فشار فروش مواجه شده است. اگر اتریوم بتواند در سطح ۴ هزار دلار تثبیت شود، ممکن است در مرحله بعدی به سمت نیمه کانال مذکور حرکت کند. در غیر این صورت، اگر سطح ۳ هزار و ۸۰۰ دلار شکسته شود، این امر می‌تواند قیمت را به سمت نزول بازگرداند و شیب نزولی اتریوم را تشدید کند.
با توجه به اینکه بازار ارزهای دیجیتال همچنان در حال نوسان است و تحلیلگران نظرات متفاوتی درباره آینده قیمت بیت کوین و اتریوم دارند، کشور ایران هم برای اینکه بتواند این بازار را در داخل کشور سامان بخشد در هفته‌های اخیر پیش نویسی از سندی را درباره سامان دهی این بازار مصوب کرد تا بتواند از منافع آن بهره برداری کند و این معاملات به نوعی در کشور قانونی شوند ولی نکته اینجاست که حتی در این سند نیز مسئولیت ریسک افزایش یا کاهش قیمت آن بر عهده سرمایه گذار گذاشته شده و تضمینی برای بازگشت زیان سرمایه گذاران در این روند وجود ندارد.
بانک مرکزی ایران اخیراً سندی در حوزه رمزارزها منتشر کرده که هرچند با تأخیر انجام شده، اما می‌توان آن را گامی مثبت در جهت مقررات‌گذاری این صنعت تلقی کرد. با این حال، برخی از نکات این سند نیازمند اصلاح و بازبینی هستند تا بتوانند به قوام و رشد بهتر صنعت رمزارز در کشور کمک کنند؛ اما باید در این خصوص و پیش از هر گونه تصمیم گیری احتمالی برای ورود به این نوع سرمایه گذاری جدید، نکات زیر را حتماً مد نظر قرارد داد.
بانک مرکزی با استناد به اختیارات خود به‌عنوان نهاد قانون‌گذار در حوزه پولی وارد این عرصه شده است. اما بسیاری از توکن‌های موجود در بازار، کاربرد پولی ندارند و بیشتر به‌عنوان ابزار سرمایه‌گذاری یا دارایی‌های دیجیتال مطرح هستند. بنابراین، اظهارنظر بانک مرکزی درباره تمامی رمزارزها (حتی آن‌هایی که به بازار سرمایه مرتبط هستند) ممکن است خارج از حوزه این نهاد باشد.
در سند مذکور، رمزپول به این شکل تعریف شده است: «نوعی پول دیجیتال رمزنگاری شده که در بستر پایگاه داده اشتراکی به‌صورت متمرکز با بانک مرکزی یا غیرمتمرکز ایجاد و مبادله می‌شود.» با این تعریف، رمزارزی مانند تتر که در بستر غیرمتمرکز ایجاد می‌شود و تحت کنترل یک بنیاد خاص است، به‌عنوان رمزپول تلقی نمی‌شود. این موضوع نشان می‌دهد که تعریف رمزپول در سند کامل و جامع نیست و نیازمند بازنگری دقیق‌تری است.
سند در تعریف توکن اوراق بهادار ذکر کرده است: «نوعی رمز دارایی که دارای پشتوانه مشخص از یک دارایی یا مجموعه‌ای از دارایی‌ها به‌جز ارز پول رایج، طلا و فلزات گران‌بهاست.» این تعریف این سوال را مطرح می‌کند که آیا توکن‌های اوراق بهادار با پشتوانه پول رایج (ریال) به‌عنوان رمز دارایی شناخته نمی‌شوند؟ به‌طور معمول، پول رایج نباید پشتوانه توکن اوراق بهادار قرار گیرد، اما این تعریف ممکن است ابهاماتی برای برخی از انواع توکن‌ها ایجاد کند.
کاربر در این سند به این صورت تعریف شده است: «هر شخص حقیقی یا حقوقی که به هر نحوی از خدمات ارائه‌شده توسط کارگزار، کارگزار رمزپول یا نهاد امین استفاده می‌کند.» این تعریف شامل کسانی که:
در سند ذکر شده است: «استفاده از هرگونه رمزدارایی به‌عنوان ابزار پرداخت ممنوع است.» این بند نیازمند استثنائاتی است. به‌عنوان مثال، رمزدارایی‌هایی با پشتوانه ریال یا توکن‌های اوراق بهادار که ممکن است در آینده منتشر شوند و قابلیت پرداخت داشته باشند، باید در این بخش تعریف و مستثنی شوند.
سند اشاره کرده است که: «هرگونه فعالیت در زمینه خرید، مبادله، یا نگهداری رمزدارایی نیازمند اخذ مجوز از بانک مرکزی است.» این بند بهتر است زمان‌دار باشد و مشخص کند که این مجوزها چه زمانی و با چه شرایطی منتشر خواهند شد. اگر این مقررات زمان مشخصی نداشته باشند، ممکن است عملاً تفاوتی با ممنوعیت کامل فعالیت در این حوزه نداشته باشد.
در بخش چهارم بند ۱۴ سند، مبادله P2P بین کاربران و توسعه بازارگاه‌های مبادلاتی ممنوع شده است. این امر مفهوم ICOها را زیر سوال می‌برد، زیرا در نبود بازارگاه و امکان انتقال، ارزش و کاربرد یک توکن از بین خواهد رفت. بنابراین، این بند نیاز به بازبینی جدی دارد.
سند به فعالیت‌های غیرقانونی بدون مجوز اشاره کرده است، اما تا زمانی که مجوزها صادر نشوند، عملاً تمامی فعالیت‌ها ممنوع تلقی می‌شود. این موضوع می‌تواند باعث ابهام و کاهش اعتماد فعالان بازار شود.
بنا بر این سند جدید بانک مرکزی ایران در حوزه رمزارزها گامی مثبت در جهت مقررات‌گذاری این صنعت است. با این حال، نیازمند بازنگری و اصلاحاتی است تا بتواند به رشد و توسعه بهتر این صنعت در کشور کمک کند. شفاف‌سازی مقررات و ارائه زمان‌بندی دقیق برای صدور مجوزها نیز از اهمیت بالایی برخوردار است تا مردم بتوانند بر روی رمز ارزهای تأیید شده و قابل پشتیبانی و معامله سرنایه گذاری کنند و از روی اوردن به رمز ارزهای شناخته نشده و نا معتبر دوری کنند.
با پیدایش بیت کوین و رواج یافتن رویدادهای عرضه اولیه سکه (ICO)، تعداد زیادی شت کوین وارد بازار شد و هر روز بر تعداد آنها افزوده می‌شود. بسیاری از سرمایه‌گذاران ناآگاه، سرمایه خود را به خاطر خرید این شت کوین‌ها و اعتماد به پروژه‌های آنها از دست داده‌اند.
شت کوین‌ها ارزش، هدف و کاربردی در دنیای واقعی ندارند و بیشتر به عنوان طرح‌های پامپ و دامپ شناخته می‌شوند. این دسته از رمزارزها در مدت کوتاهی صعود و سقوط می‌کنند و کسانی که بیشترین سود را از آنها می‌برند، سرمایه‌گذاران اولیه و سازندگان آنها هستند. با این حال، بسیاری از مردم وسوسه می‌شوند در آنها سرمایه‌گذاری کرده و سود کسب کنند.
برای تشخیص شت کوین‌ها از ارزهای دیجیتال معتبر، باید به عواملی مانند هدف پروژه، تیم توسعه‌دهنده، میزان نوآوری و کاربرد واقعی آن توجه کرد. شت کوین‌ها اغلب ویژگی‌های مبهم و ناپایداری دارند که آنها را از ارزهای دیجیتال معتبر متمایز می‌کند.
قیمت شت کوین‌ها معمولاً دستخوش نوسانات شدید شده و توسط سفته‌بازی (Speculation) تعیین می‌شود. سفته‌بازی در بازار کریپتو به این معناست که معامله‌گران سودجو از نوسانات کوتاه‌مدت یک ارز دیجیتال استفاده کرده و از خرید و فروش مجدد آن سود کسب می‌کنند.
با توجه به ویژگی‌های شت کوین‌ها و نوسانات شدید قیمتی آنها، سرمایه‌گذاران باید با دقت و آگاهی کامل اقدام به سرمایه‌گذاری در این ارزهای دیجیتال کنند. شناخت و تشخیص صحیح شت کوین‌ها می‌تواند از از دست رفتن سرمایه جلوگیری کند و به تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه‌تری در بازار کریپتوکارنسی منجر شود.
در دنیای پیچیده و همیشه در حال تغییر ارزهای دیجیتال، مفاهیمی همچون شت‌کوین‌ها (Shitcoins) و میم‌کوین‌ها (Meme Coins) توجه بسیاری را به خود جلب کرده‌اند.
شت‌کوین‌ها: ارزهای بی‌هدف و پرخطر: شت‌کوین‌ها به عنوان ارزهای دیجیتالی تعریف می‌شوند که هدف و پروژه‌ای مشخص ندارند و بیشتر برای اهداف کلاهبرداری ایجاد می‌شوند. این ارزها به‌طور معمول فاقد ارزش واقعی و پایدار هستند و سرمایه‌گذاری در آنها می‌تواند بسیار پرخطر باشد. شت‌کوین‌ها به دلیل نبود برنامه مشخص و مشروع، معمولاً برای جلب توجه کوتاه‌مدت و سودجویی سریع به کار می‌روند.
میم‌کوین‌ها: از شوخی تا محبوبیت: از سوی دیگر، میم‌کوین‌ها همچون دوج‌کوین و شیبا در ابتدا به عنوان شوخی و بدون هدف خاصی ایجاد شدند. اما به دلیل عوامل مختلف از جمله حمایت شخصیت‌های معروف و جذابیت‌های تصویری توانستند به ارزش‌های بالایی دست یابند. این کوین‌ها به دلیل فرهنگ میم و استفاده گسترده در فضای مجازی، جذابیت بسیاری پیدا کرده‌اند.
در سال‌های اخیر، گزارش‌هایی از کلاهبرداری‌های مرتبط با شت‌کوین‌ها در ایران منتشر شده است که موجب نگرانی‌های بسیاری شده‌اند. برخی از این شت‌کوین‌ها با ادعای داشتن پروژه‌های معتبر و سایت‌های جعلی به فروش می‌رسند، اما در نهایت ارزش آنها به سرعت صفر می‌شود و سرمایه‌گذاران متضرر می‌شوند.
به‌طور معمول، شت‌کوین‌ها فاقد پشتیبانی فنی قوی و تیم توسعه‌دهنده معتبر هستند. این ارزها با هدف جذب سرمایه‌گذاران ناآگاه و کسب سود سریع ایجاد می‌شوند. سرمایه‌گذاری در شت‌کوین‌ها می‌تواند منجر به از دست رفتن تمامی سرمایه شود، زیرا این ارزها به سرعت ارزش خود را از دست می‌دهند.
برای جلوگیری از افتادن در دام کلاهبرداری‌های مرتبط با شت‌کوین‌ها، باید به تحقیق دقیق درباره پروژه‌ها و تیم‌های توسعه‌دهنده آنها پرداخت. همچنین، سرمایه‌گذاران باید از منابع معتبر و مورد اعتماد برای خرید ارزهای دیجیتال استفاده کنند و از پروژه‌هایی که وعده‌های غیرواقعی و سودهای بی‌نهایت بالا می‌دهند، دوری کنند.
خدایار سعید وزیری، کارشناس ارز دیجیتال، درباره شت‌کوین‌ها به وطن امروز گفت: “شت‌کوین‌ها به ارزهای دیجیتالی اطلاق می‌شود که برخلاف بیت‌کوین و سایر ارزهای معروف، هدف و پروژه مشخصی ندارند. این توکن‌ها بیشتر برای کلاهبرداری ساخته می‌شوند. به عنوان مثال، کینگ مانی که در ایران ساخته و فروخته شد، هیچ پروژه واقعی پشت آن نبود و ارزش آن به سرعت صفر شد.”
وی درباره اینکه چرا برخی شت‌کوین‌ها همچون دوج‌کوین و شیبا توانستند ارزش پیدا کنند، می‌افزاید: “برخی شت‌کوین‌ها به دلایل مختلف معروف شدند. برای مثال، دوج‌کوین که ابرپروژه خاصی نداشت، اما به دلیل جذابیت تصویری و حمایت شخصیت‌ها به ارزش بالایی دست پیدا کرد. به دلیل اینکه افراد زیادی آن را خریدند، قیمتش افزایش یافت. چنین مواردی استثنایی هستند و به‌طور معمول توصیه می‌شود که وارد این بازارها نشوید مگر اینکه دقیق بدانید چه چیزی می‌خرید.”
کارشناس ارز دیجیتال با توجه به نقش ایلان ماسک در دولت آمریکا، درباره آینده شت‌کوین‌ها تصریح می‌کند: “پیش‌بینی‌ها می‌گویند که برخی از شت‌کوین‌ها ممکن است به رشد خود ادامه دهند. بهترین شت‌کوین‌ها در سال ۲۰۲۴ بر اساس گردش مالی و تعداد افرادی که آنها را دارند، ارزش بیشتری پیدا خواهند کرد. اما باید دقت کنید که احتمال از بین رفتن سرمایه در این بازارها بسیار زیاد است. در چند وقت اخیر رشد معاملات بیت کوین تحت تاثیر سیاست دولت آمریکا بوده به همین دلیل احتمال خروج حباب دارد.
سعید وزیری با اشاره به اینکه صرافی‌های معتبری برای عرضه شت‌کوین‌ها وجود دارد، می‌گوید: برخی صرافی‌های معتبر شت‌کوین‌ها را عرضه می‌کنند، اما باید دقت داشت که ناشناس بودن یا شناس بودن این توکن‌ها می‌تواند بر ارزش آنها تأثیر بگذارد. صرافی‌های ایرانی و خارجی بسیاری این توکن‌ها را ارائه می‌دهند.
با بررسی شت‌کوین‌ها و میم‌کوین‌ها مشخص شد که این نوع ارزهای دیجیتال با اهداف و پروژه‌های متفاوتی وارد بازار می‌شوند. شت‌کوین‌ها بیشتر فاقد پروژه‌های مشخص و پایدار هستند و بسیاری از آنها برای کلاهبرداری ایجاد می‌شوند.
از سوی دیگر، میم کوین‌ها همچون دوج‌کوین و شیبا که ابتدا به عنوان شوخی وارد بازار شدند، به دلیل عواملی همچون حمایت شخصیت‌های معروف و جذابیت‌های تصویری، توانستند به ارزش‌های بالایی دست یابند. رشد برخی از این ارزها و تجربه‌های موفق آنها موجب شده که سرمایه‌گذاران بسیاری به این بازارها جذب شوند. اما باید توجه داشت که ریسک سرمایه‌گذاری در این نوع ارزها بسیار بالاست.
توصیه می‌شود قبل از سرمایه‌گذاری در هر نوع ارز دیجیتالی، تحقیق کافی انجام شود و از اهداف و پروژه‌های پشت آنها اطمینان حاصل شود. با توجه به افزایش کلاهبرداری‌ها در این حوزه، آگاهی‌بخشی و افزایش دانش عمومی در مورد شت‌کوین‌ها و میم‌کوین‌ها می‌تواند به کاهش ریسک‌های سرمایه‌گذاری کمک کند. همچنین نظارت‌های بیشتر و تقویت قوانین می‌تواند از گسترش کلاهبرداری‌های مرتبط با این ارزها جلوگیری کند.
در نهایت، همکاری بخش‌های مختلف از جمله دولت، صرافی‌ها و کارشناسان می‌تواند به ایجاد یک بازار امن‌تر و پایدارتر کمک کند. این همکاری‌ها می‌توانند به تقویت اعتماد سرمایه‌گذاران و کاهش ریسک‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال کمک کنند.
کسب سود از معاملات و سرمایه‌گذاری در شت کوین‌ها ممکن است، اما ریسک‌های مربوط به آن بسیار بالا است. شت کوین‌ها به طور کلی سرمایه‌گذاری خوبی در نظر گرفته نمی‌شوند. شما باید تحمل ریسک بالایی داشته باشید و در نظر داشته باشید که شت کوین‌ها به ندرت پاداش و سود می‌دهند.
اکثر پروژه‌های شت کوین از طرح‌های پامپ و دامپ پیروی می‌کنند. در این طرح‌ها، تنها تعداد کمی از «خودی‌ها»، یعنی سازندگان و سرمایه‌گذاران اولیه، واقعاً می‌دانند که نوسانات قیمت شت کوین چگونه خواهد بود. پس از اتمام طرح پامپ و دامپ، سایر سرمایه‌گذاران که به این ارز اعتماد کرده‌اند تنها مقداری توکن بی‌ارزش خواهند داشت.
نمی‌توان انکار کرد که در برخی موارد سرمایه‌گذاری در کوین‌هایی با سرمایه کم می‌تواند بازده خوبی داشته باشد. اما تنها در صورتی که سرمایه‌گذار بسیار خوش‌شانس باشد و در زمان مناسب آن را بفروشد. احتمال زیادی وجود دارد که سرمایه‌گذار تمام سرمایه اولیه خود را از دست بدهد.
شت کوین‌ها اغلب هدف و ارزش واقعی ندارند، تیم‌های توسعه و وایت پیپر مشکوک دارند و به عنوان طرح‌های پامپ و دامپ شناخته می‌شوند. قیمت شت کوین‌ها با سفته‌بازی تعیین می‌شود و سرمایه‌گذاری در آنها ریسک بالایی دارد.
بازار ارزهای دیجیتال گسترده و متنوع است و پروژه‌های بسیاری با هدف ایجاد نوآوری و ارزش واقعی در این فضا وجود دارند. با این حال، تمایز بین یک پروژه معتبر و یک شت کوین نیاز به دقت، تحقیق کامل و درک نشانه‌های هشداردهنده شت کوین‌ها دارد. سرمایه‌گذاران با توجه به تیم توسعه پروژه، کاربرد و هدف پروژه، وایت پیپر آن، مشارکت جامعه آن و موارد دیگر می‌توانند شت کوین‌ها را تشخیص دهند و آگاهانه تصمیم بگیرند.
در حالی که جذابیت بازده بالای شت کوین‌ها در کوتاه‌مدت ممکن است وسوسه‌انگیز باشد، بسیار مهم است که با احتیاط به سرمایه‌گذاری روی شت کوین‌ها نزدیک شوید. معمولاً تنها سرمایه‌گذاران اولیه و سازندگان پروژه می‌دانند که سقوط قیمت شت کوین چه زمانی اتفاق می‌افتد. اگر خوش‌شانس باشید و به موقع بفروشید، می‌توانید مقداری سود کسب کنید. در غیر این صورت امکان دارد سرمایه خود را از دست بدهید.
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا