جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳
قدرت گرفتن طالبان در افغانستان تحت تاثیر یک زدو بند سیاسی بود و الا این گروه کفایت حکومت داری ندارند و حالا رقابتی بر سر قدرت پیدا کرده اند.
به گزارش سرمایه فردا، با گذشت سه سال از قدرت گرفتن مجدد طالبان در افغانستان، بر شدت رقابت میان جناح‌های مختلف طالبان متاثر از اختلاف ایدئولوژیک، قومی و منفعتی افزوده شده است. در حال حاضر می‌توان از رقابت سه جناح با یکدیگر سخن گفت: «طالبان قندهار»، «طالبان کابل» و «طالبان شرقی».
گروه‌های طالبان در افغانستان متفاوت است. رقابت «طالبان قندهار» و «طالبان شرقی» عمق و شدت بیشتری دارد. «طالبان کابل» علیرغم اختلاف‌نظر، تهدید ضعیف‌تری برای ملا هبت‌الله به شمار می‌رود. چرا که عنصر قومیت در رقابت میان «طالبان شرقی» و «طالبان قندهار» دخیل است و دو طرف خود را نماینده دو قبیله پشتون (درانی و غلجائی) نیز می‌پندارند.
«طالبان قندهار» محافظه‌کارترین جناح است که از موهبت حمایت امیر طالبان، ملا هبت‌الله، برخوردار و از نظر ساختاری بر دولت سرپرستی مسلط است. علاوه بر جنگ قدرت، موضع آشتی‌ناپذیر این جناح به رهبری امیرخان متقی در خصوص منع تحصیل و اشتغال زنان دو جناح دیگر را، دستکم به سبب وجهه بین‌المللی آن، کلافه کرده است.
ملاهبت‌الله در سه سال گذشته تلاش نموده تا با ایجاد تمرکز سیاسی و نیروی نظامی مستقل در قندهار و همچنین گماردن معتمدین خود در کابل، سلطه این جناح بر سایرین را تثبیت کند.
«طالبان کابل» در واقع نامی‌ست که می‌توان برای اتحاد دو چهره ذی‌نفوذ و عملگرای مستقر در کابل بکار گرفت: یکی «ملا محمد یعقوب» سرپرست وزارت دفاع و فرزند ملا عمر دانست. دیگری «ملا برادر» مذاکره‌کننده ارشد و رهبر «حلقه قطر» است. این نزدیکی بالاخص از آن جهت حاصل شده که هر دو چهره قائل به گسترش روابط بین‌المللی هستند و از انعطاف در برخی مسائل داخلی حمایت می‌کنند.
همچنین ملا هبت‌الله در سه سال گذشته هر چه بیشتر ملا برادر را به حاشیه رانده است و ملا یعقوب باتکای مداخلات روزافزون عوامل قندهار، نفوذ خود را از دست رفته می‌بیند. با این حال، اتحاد حلقه قطر و ملا یعقوب تاکتیکی است و ممکن است پایدار نماند.
«طالبان شرقی» یا «جریان حقانی» به رهبری سراج‌الدین حقانی، سرپرست وزارت داخله، ضلع مهم‌تر در رقابت است. سراج‌الدین در حقیقت رهبر شبکه حقانی است که علیرغم ادغام با طالبان در سنوات گذشته، ساختار رهبری متمایز خود را حفظ کرده است. شبکه حقانی به سبب توان نظامی خود سهم قابل‌توجهی در پیروزی طالبان داشته است و از ابتدا، به دنبال در اختیار گرفتن پست‌های حساس و درآمدزا در دولت بود.
سراج مانند «طالبان کابل» به عملگرایی در مسئله زنان و تعامل بیشتر با جامعه جهانی متمایل است. اما به سبب کارنامه شبکه حقانی، موقعیت بین‌المللی مطلوبی ندارد. در مقابل، همین کارنامه ارتباطات وسیعی با گروه‌های تکفیری منطقه و دستگاه اطلاعاتی پاکستان، عربستان و امارات برای وی فراهم نموده است.
ملا هبت‌الله در سه سال گذشته تلاش نموده تا سراج را مهار کند. سراج نیز در مقابل، مشغول تقویت شبکه خود در دو سطح داخلی و بین‌المللی است.
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا