به گزارش سرمایه فردا، قیمت نفت به زیر ۷۰ دلار رسیده و این مساله تأثیرات گسترده‌ای بر اقتصاد جهانی دارد. به طوری که کشورهای صادرکننده نفت که اقتصادشان به شدت به درآمدهای نفتی وابسته است، با چالش‌های جدی مواجه خواهند شد. هرچند ایران در بودجه ۱۴۰۴ قیمت فروش هر بشکه مت را حدود ۶۳ دلار تعیین کرده است، اما با توجه به اینکه بازار نفت همچنان نزولی است احتمال اینکه قیمت نفت به محدوده ۶۳ دلار نیز برسد وجود دارد. این موضوع به این دلیل دارای اهمیت است که پیش بینی ها حکایت از کسری پنهان بودجه در حدود ۵۰۰ همتی وجود دارد و این مساله حساسیت نسبت به برنامه دولت برای جبران قیمت نفت را بیشتر می کندو به طور قطع یکی از راههای جبران کاهش قیمت نفت افزایش صادرات است که با توجه به دور جدید تحریم ها علیه ایران کار را کمی سخت تر کرده است.
حسن مرادی کارشناس نفت با اشاره به اینکه در سال های اخیر کشورهای اروپایی به دنبال سوخت های جایگزین نفت رفته اند و همین مساله روی تقاضای بازار نفت تاثیرگذار بوده است، گفت: به طور کلی بازار نفت نیازمند سیاست های یکپارچه ای در قبال تغییرات قیمت در بازار جهانی است. از این رو اوپ پلاس باید در راستای منافع کشورهای عضو سیاست های درستی را اتخاذ کند. چراکه افت طولانی مدت قیمت نفت می تواند آسیب جدی به اقتصاد کشورهای نتی وارد کند. به ویژه در شرایط کنونی که تورم هزینه استخراج نفت را افزایش داده است و عملا کشورهای واردکننده نفت از این نوسانات نزولی بیشترین سود را می برند.
وی افزود: با توجه به اینکه قیمت نفت در بودجه ۱۴۰۴ پایین تر از قیمت کنونی نفت در بازار است قیمت کنونی نفت نمی تواند تاثیری بر منابع پیش بینی شده در بودجه داشته باشد. با این حال دولت باید برای زمانی که افت قیمت نفت ادامه یافت برنامه ای داشته باشد تا بتواند درآمد نفتی بودجه را مصون نگه دارد.
در بین کشورهای عضو اوک نیز عربستان سعودی، عراق، کویت، امارات متحده عربی و حتی نیجریه از جمله کشورهایی هستند که کاهش درآمدهای نفتی می‌تواند بر بودجه دولتی آنها تاثیر بگذارد. به طوری که عربستان سعودی در بودجه امسال خود قیمت نفت برای هر بشکه را ۹۰ دلار تعیین کرده است، به همین دلیل افت ادامه دار نفت می تواند یک چالش تلقی شود. البته عربستان هفته گذشته میزان عرضه نفت خود را افزایش داده است و همین مساله روی کاهش بیشتر قیمت نفت تاثیرگذار بوده است. به گفته مقامات این عربستانی دو کشور قزاقستان و عراق نسبت به تعهدات خود درباره کاهش عرضه نفت پایبند نبوده اند و این اقدام عربستان در راستای تقابل با سیاست های نفتی این کشورها بوده است.
با توجه به اینکه این مساله بر سرمایه‌گذاری در پروژه‌های زیرساختی و حتی پایداری اقتصادی آنها تأثیر منفی بگذارد، به همین دلیل سازمان اوپک که در ابتدای اردیبهشت ۱۴۰۴ جلسه ای برای بازنگری در سیاست های خود دارد می تواند کاهش عرضه را در دستور کار قرار دهد تا از این طیبق تعادل در بازار به وجود بیاید. چراکه برنامه‌های توسعه‌ای کشورهای نفتی تحت تأثیر قرار می گیرد و عراق کشور عراق که با زگی اعلام کرده در سال های اخیر توانسته ذخیره ارزی خود را از فروش نفت به ۱۰۰ میلیارد دلار برساند احتمالاً با کاهش قیمت نفت با مشکلاتی در تأمین مالی خدمات عمومی روبرو خواهد شد. حتی کویت و امارات متحده عربی که دارای ذخایر مالی قوی هستند، ممکن است با تأخیر در اجرای پروژه‌های بزرگ توسعه‌ای مواجه شوند. بنابراین نمی توان گفت که کاهش قیمت نفت در بین کشورهای نفتی تنها برای ایران اثرگذاری زیادی دارد. بر همین مبنا باید منظر واکنش کشورهای عضو اوپک بود که در قبال سیاست های تعرفه ای ترامپ که منجر به افت قیمت نفت شده است چه سیاستی را اتخاذ خواهند کرد.
از سوی دیگر، کشورهای واردکننده نفت مانند چین، هند، ژاپن و کشورهای اروپایی از کاهش هزینه‌های انرژی سود خواهند برد. این کاهش می‌تواند هزینه‌های تولید محصولات آنها را کاهش دهد، و شرایط تجاری آنها را در راستای جبران افزایش تعرفه ها جبران کند. بنابراین این مساله می تواند به نفع این کشورها و حتی آمریکا شود که تعرفه بر واردات کالا از این کشورها وضع کرده است. درواقع آمریکا درآمد گمرکی خود را بین ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش داده و کشورهای صادرکننده به آمریکا دلیل اینکه انرژی را ارزانتر می خرند کمتر گرانی ناشی از تعرفه ها را احساس می کنند در نتیجه مجموع این سیاست به زیان تولیدکنندگان نفت خواهد بود، مگر اینکه کشورهای تولیدکننده نفت نیز در صدد واکنش مناسب به تغییر قیمت ها باشند.
به طور کلی در آمریکا، کاهش قیمت نفت اثرات متضادی به همراه خواهد داشت. از یک سو، مصرف‌کنندگان و صنایع حمل‌ونقل از کاهش هزینه‌های سوخت بهره‌مند خواهند شد. اما از سوی دیگر، تولیدکنندگان نفت شیل، به دلیل هزینه‌های بالای استخراج، ممکن است با کاهش سودآوری و حتی تعطیلی روبرو شوند که این موضوع به کاهش اشتغال در این بخش منجر می‌شود. در کانادا نیز به‌ویژه در استان‌هایی مانند آلبرتا که اقتصادشان به شدت به صنعت نفت وابسته است، کاهش درآمدهای دولتی و کاهش سرمایه‌گذاری در پروژه‌های انرژی می‌تواند موجب کاهش رشد اقتصادی و افزایش بیکاری شود. بنابراین آمریکا هرچند از طریق افزایش تعرفه ها درآمدهای دولتی را حدود ۲۰ درصد افزایش داده است اما تبعات جانبی این مساله می تواند روی بخش های دیگر اقتصاد ان تاثیر بگذارد.
بنابراین کاهش قیمت نفت به زیر ۷۰ دلار می‌تواند فرصت‌هایی را برای کشورهای واردکننده ایجاد کند، در حالی که کشورهای صادرکننده با فشار اقتصادی بیشتری مواجه خواهند شد. این تغییرات همچنین ممکن است کشورها را به سمت اصلاحات اقتصادی و تنوع‌بخشی به منابع درآمدی سوق دهد. البته این مساله در بلندمدت می تواند تأثیرات ژئوپلیتیکی گسترده‌ای نیز داشته باشد. به طوری که کشورهای صادرکننده نفت ممکن است مجبور شوند سیاست‌های اقتصادی خود را بازنگری کنند و برای کاهش وابستگی به نفت، اقدامات اساسی انجام دهند. برای مثال، کشورهایی مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی سرمایه‌گذاری‌های خود را در بخش‌های غیرنفتی مانند انرژی‌های تجدیدپذیر و فناوری افزایش داده اند، حتی ایران نیز به سمت گسترش صادرات غیرنفتی و جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی حرکت کرده است.
اما به طور کلی در کشورهای صادرکننده نفت، کاهش درآمدهای دولتی ممکن است منجر به کاهش خدمات عمومی، پروژه‌های عمرانی و حمایت‌های اجتماعی شود، که این امر می‌تواند مانع توسعه کشورها شود، در مقابل، کشورهای واردکننده نفت ممکن است با بهبود شرایط اقتصادی، رفاه اجتماعی بیشتری برای شهروندان خود فراهم کنند. بنابراین کاهش قیمت نفت می‌تواند بر ائتلاف‌ها و روابط بین کشورها تأثیر بگذارد. بر همین مبنا تولیدکنندگان بزرگ نفت باید همکاری‌های خود را برای تنظیم عرضه و تقاضا تقویت کنند، چراکه واردکنندگان نفت به دنبال بهره‌برداری بیشتر از این شرایط برای تقویت رشد اقتصادی خود هستند در حالی که هزینه های استخراج نفت نسبت به گذشته رشد قابل توجهی داشته است اما قیمت نفت نسبت به سه سال پیش که جنگ روسیه و اوکراین آغاز شد حدود ۳۰ درصد افت داشته است.
ترامپ در زمان انتخابات ریاست جمهوری امریکا همواره بر افزایش قیمت نفت برای تقویت سرمایه گذاری در صنعت نفت و گاز تاکید داشته است. این کشور به دلیل اینکه خودش صادرکننده نفت است و در تامین انرژی داخلی و مشتقات مورد نیاز صنایع داخلی خوداتکا است به همین دلیل افزایش قیمت نفت به نفع خواهد بود. از طرف دیگر این کشور بیشتر به رقابت با چین و اروپا فکر می کند به همین دلیل هر اقدامی که به تضعیف صنایع آنها منجر شود را در دستور کار قرار می دهد. به همین دلیل در مقطع کنونی که قیمت نفت روندی نزولی پیدا کرده برخلاف سیاست های از پیش تعیین شده رئیس جمهور آمریکا است. به همین دلیل احتمالا در آینده نه چندان دور این کشور نیز با کاهش عرضه نفت به دنبال بازگردادن قیمت ها باشد.
در نهایت می توان ادعا کرد در مقطع کنونی که سیاست های آمریکا به صورت یکجانبه و در راستای بر هم زدن نظم جهانی است با ادامه کاهش قیمت نفت مسیر جدیدی برای بازتعریف اقتصاد جهانی ایجاد خواهد شد. این امر همچنین فرصتی برای گسترش انرژی‌های پاک و پایدار در کشورهای خاورمیانه فراهم می‌کند که می‌تواند در درازمدت به حفظ محیط زیست و کاهش تغییرات اقلیمی کمک کند. البته پیش از این عربستان سعودی پیشتاز بوده و توانسته با تعرف پروزه های بزرگ در مسیر توسعه انرژی پاک گام بردارد.
سخنگوی سازمان آتش نشانی گفت: آتش‌سوزی انبار پارچه خیابان مولوی مهار و به مرحله لکه…
اختلافات حقوقی میان پتروشیمی جم و مهر، با محکومیت ۸۷۲ میلیون دلاری مهر و پذیرش…
بسیاری از کارشناسان معتقدند که تورم تاثیرات متفاوتی بر گروه‌های مختلف جامعه می‌گذارد و باعث…
برای دستیابی به ارزش دلاری ۴۰۰ میلیارد دلار در بازار سرمایه، سازمان بورس باید شرکت‌ها…
رئیس بنیاد ملی گندمکاران، نسبت به تبعات بازنگری در تعیین قیمت جدید خرید تضمینی گندم…
توافق با آمریکا یا جنگ دو احتمالی که اخیرا در تنش بین ایرن و این…