اصول سکولاریسم چیست
اصول سکولاریسم چیست

اصول سکولاریسم بر آزادی وجدان و برابری شهروندان استوار است. جوسلین مکلور معتقد است پس این به معنای جدایی دین از سیاست نیست

مجموعه‌ای از ارزش‌ها و ابزارها یا «شیوه‌های عملیاتی» سکولاریسم را شکل می‌دهند. این ارزش‌ها و ابزارها چنان درهم‌تنیده‌اند که دشوار بتوان آنها را از هم جدا کرد.

در عین حال، آنان تأکید می‌کنند که میان هدف و شیوه‌ی عملیاتی‌کردن یا وسیله‌ی اجرای سکولاریسم باید تمایز نهاد. از دید آنان، سکولاریسم دو اصل عمده دارد: یکی برابری در احترام به شهروندان و دیگری آزادی وجدان.

عملیاتی‌کردن این دو اصل نیز به دو شیوه ممکن است: یکی جدایی نهاد دین از نهاد دولت و دیگری بی‌طرفی دولت در قبال ادیان. اجرای دو اصل سکولاریسم منحصراً بدون این دو شیوه ممکن نیست، گرچه ممکن است در عملْ تفسیرهای گوناگونی از آنها صورت بگیرد.

چارلز تیلو، فیلسوف کانادایی در کتابی که با مشارکت جوسلین مَکلور با عنوان سکولاریسم و آزادی وجدان نوشته است، سکولاریسم را مفهومی می‌داند که نمی‌توان آن را صرفاً به «جدایی دین از دولت»، «بی‌طرفی دولت در قبال ادیان» یا «خصوصی‌کردن دین» فروکاست. هرکدام از این صورت‌بندی‌ها بهره‌ای از حقیقت دارند اما تمامِ حقیقتِ سکولاریسم را بازنمی‌تابند.

نویسندگانِ کتاب سکولاریسم و آزادی وجدان باور دارند مجموعه‌ای از ارزش‌ها و ابزارها یا «شیوه‌های عملیاتی» سکولاریسم را شکل می‌دهند.

این ارزش‌ها و ابزارها چنان درهم‌تنیده‌اند که دشوار بتوان آنها را از هم جدا کرد. در عین حال، آنان تأکید می‌کنند که میان هدف و شیوه‌ی عملیاتی‌کردن یا وسیله‌ی اجرای سکولاریسم باید تمایز نهاد.

سکولاریسم و آزادی

از دید آنان، سکولاریسم دو اصل عمده دارد: یکی برابری در احترام به شهروندان و دیگری آزادی وجدان. عملیاتی‌کردن این دو اصل نیز به دو شیوه ممکن است: یکی جدایی نهاد دین از نهاد دولت و دیگری بی‌طرفی دولت در قبال ادیان. اجرای دو اصل سکولاریسم منحصراً بدون این دو شیوه ممکن نیست، گرچه ممکن است در عملْ تفسیرهای گوناگونی از آنها صورت بگیرد.

محتوای ایجابیِ سکولاریسم بر توانایی انسان در قانون‌گذاری برای خود تأکید می‌کند و آزادی و برابری را شرط امکان پیدایشِ «جهانِ مشترک» میان انسان‌ها قرار می‌دهد. تقریباً می‌توان گفت در هیچ‌جای جهان، سکولاریسم به این معنا به‌طور کامل تحقق نیافته است.

اساساً سکولاریسم یک آرمان، ایدئال و ایده است که سکولارها سودای برقراری تمام‌عیار آن و دگرگونی نظم سیاسی به سمت آن را در سر می‌پرورند. سکولاریسم یک فرایندِ همیشه ناتمام است.

اصول سکولاریسم بر آزادی وجدان و برابری شهروندان استوار است. جوسلین مکلور معتقد است پس این به معنای جدایی دین از سیاست نیست.