پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳
ظهور پانزی ها در پروژهای مانند ارزهای دیجیتال باعث شده تا ریسک سرمایه‌گذاری بالا در این بازار افزایش یابد.
به گزارش سرمایه فردا، طرح‌های پانزی، نوعی سرمایه‌گذاری فریبکارانه هستند که در آن افراد سودجو با استفاده از ترفندهای خاص، به سرمایه‌گذاران خود وعده سودهای غیرعادی و بالاتری نسبت به سایر طرح‌های اقتصادی می‌دهند. این سودها ریسک سرمایه‌گذاری را افزایش داده است. زیرا هیچ‌گونه فعالیت اقتصادی واقعی پشت آن نیست.
در واقع، این روش یک نوع کلاهبرداری با ریسک سرمایه‌گذاری بالا است که عایدی‌ها را از پول‌های سرمایه‌گذاری شده یا پول‌هایی که از سرمایه‌گذاران بعدی وارد می‌شود، تأمین می‌کند. به جای اینکه سودها از فعالیت‌های اقتصادی واقعی حاصل شوند. این طرح‌ها معمولاً از سیستم‌های جذب سرمایه‌گذاری چندسطحی مانند سایت‌های هایپ، شرط‌بندی و سیستم‌های هرمی که وعده‌های سودهای نجومی می‌دهند، بهره می‌برند. در نهایت، سرمایه‌گذاران در این نوع طرح‌ها جز زیان چیزی به دست نمی‌آورند.
این نوع طرح‌ها که از قبل هم به نام ماتریسی یا هرمی شناخته می‌شدند امروز تغییر جهره داده اند و از طریق فضای مجازی جذب مخاطب می کنند. نکته مهمی که باید در مورد آنها بدانیم این است که سودهایی که در این طرح‌ها تبلیغ می‌شود، تنها به دلیل وجود یک جریان مداوم و رو به افزایش پول از سوی سرمایه‌گذاران جدید، به‌صورت موقت پایدار است. اما به‌زودی این پروژه‌ها به سمت نابودی می‌روند و هیچ‌گونه راه فراری از زیان در آنها وجود ندارد و تنها افرادی که در ابتدای چرخه قرار دارند و این کلاهبرداری را به وجود آورده‌اند، از این سودها منتفع می‌شوند.
پس با روند موجود طرح‌های پانزی نه‌تنها به سرمایه‌گذاران آسیب می‌زنند، بلکه موجب ایجاد بی‌اعتمادی در بازارهای مالی نیز می‌شوند. آگاهی از این نوع کلاهبرداری‌ها و شناخت نشانه‌های آنها، می‌تواند به افراد کمک کند تا از سرمایه‌گذاری در این طرح‌های فریبکارانه جلوگیری شود.
ریسک سرمایه‌گذاری در پانزی ها به این دلیل بالاست که سودهای واقعی این طرح‌ها (اگر اصلاً سودی در کار باشد) کمتر از مقدار پرداختی به سرمایه‌گذاران است. این سیستم‌ها معمولاً قبل از اینکه دچار فروپاشی شوند، به‌وسیله مراجع قانونی متوقف می‌شوند، زیرا مشکوک به فعالیت‌های غیرقانونی هستند و ممکن است اسناد اعتباری ثبت‌نشده‌ای را به فروش برسانند که این موضوع سرمایه‌گذاران بیشتری را درگیر می‌کند. در نتیجه، توجه مراجع قانونی به این طرح‌ها جلب می‌شود و نهایتاً در بیشتر طرح های پانزی پیش از پایان اهداف این افراد طرح آنها به سوی نابودی زود هنگام خواهد رفت.
از جمله شرکت‌هایی که در ایران برای اولین بار اقدام به کلاهبرداری کردند می توان به گلد کویست و گلد ماین و در دهه اخیر به سوئیس‌کش و یونیفاندز اشاره کرد و هنوز کسانی هستند که به یاد می اورند در سال ۱۳۸۶، تقریباً ۱۶۰ نفر از عوامل اصلی و فعالان این شرکت‌ها در تهران دستگیر و به رد مال محکوم شدند.
این روزها، پلیس فتا بارها اعلام کرده که با وجود پتانسیل‌های مثبت ارزهای دیجیتال، این فضا می‌تواند به ابزاری برای کلاهبرداران تبدیل شود تا با ترفندهای پانزی سودهای کلانی به جیب بزنند. در زمینه ارزهای دیجیتال، نیازی به باز کردن حساب بانکی نیست و تنها با یک شماره‌حساب الکترونیکی می‌توان پول را از هر نقطه‌ای جذب کرد. همچنین، رهگیری تراکنش‌های دیجیتال نسبت به تراکنش‌های سنتی دشوارتر است و هویت طراحان این طرح‌ها معمولاً ناشناس باقی می‌ماند، که این امر ریسک سرمایه‌گذاری دیجیتال را افزایش می‌دهد.
ارزهای دیجیتال معروف مانند بیت‌کوین، اتریوم، لایت‌کوین و دوج‌کوین به خودی خود طرح پانزی نیستند. اما برخی افراد سودجو از این فضا سوءاستفاده کرده و طرح‌های پانزی خود را در قالب ارزهای دیجیتال به سرمایه‌گذاران ارائه می‌دهند و ریسک سرمایه‌گذاری در این بازار را نیز افزایش داده است.
متأسفانه، با گسترش شبکه‌های مجازی، روش‌های کلاهبرداری و طرح‌های پانزی روزبه‌روز قوی‌تر و گسترده‌تر می‌شوند. حتی برخی از اساتید دانشگاه و افراد فرهیخته نیز ممکن است با وجود تحقیق‌های اولیه، در دام وسوسه‌های سودهای کلان قرار بگیرند.
بنابراین، لازم است که مردم همواره احتیاط کنند و دقت نظر ویژه‌ای در سرمایه‌گذاری داشته باشند تا از آسیب‌های کلاهبرداران دور بمانند. مدیریت هوشمندانه سرمایه و آگاهی از خطرات موجود می‌تواند به حفظ سرمایه و جلوگیری از زیان‌های مالی کمک کند.
دوری از ریسک سرمایه‌گذاری در هر پلتفرم، به‌ویژه در صنعت ارزهای دیجیتال، نیازمند دقت و احتیاط است. در این حوزه، ریسک‌های متعددی وجود دارد که یکی از آنها کلاهبرداری است. برخی شرکت‌ها و وب‌سایت‌ها به نام ارائه خدمات مرتبط با ارزهای دیجیتال، ممکن است اهداف کلاهبردارانه داشته باشند. بنابراین، اگر قصد سرمایه‌گذاری یا همکاری با شرکت‌هایی نظیر اوربیت نتورک یا سایر شرکت های با پسوند نتورک را دارید، حتماً باید با دقت و مطالعه کافی از اعتبار و صحت آنها اطمینان حاصل کنید.
به عنوان مثال برای پانزی ها می توان گفتت که اوربیت نتورک برای طرح پانزی خود در ایران به راه‌حل‌های نرم‌افزاری برای مبادله و پردازش پرداخت و همچنین برای رسیدن به اهداف خود خرید ارزهای دیجیتال را به سرمایه گذاران ارائه کرد. این معاملات بر بستر دارایی‌های دیجیتال انجام میشد. اما سوال اینجاست که آیا این شرکت واقعاً معتبر و قانونی بود؟
یک پروژه معتبر باید دارای نقشه راه دقیق، تیم توسعه قوی و حامیان معتبر باشد. اما اوربیت نتورک فاقد این ویژگی‌ها بود. عملکرد مشخصی از این شرکت وجود نداشت و توضیحات موجود در وب‌سایت آن پر از ابهام بود. به یاد داشته باشید سرمایه‌پذیری که اطلاعات کمی از خود به اشتراک گذاشته و هیچ مبنای قانونی و معتبری نداشته باشد، ریسک سرمایه‌گذاری بزرگی برای سرمایه است.
با توجه به اینکه این شرکت هیچ دارایی، نمایندگی یا مجوزی در کشور ما نداشت، سرمایه‌گذاران باید توجه می کردند و تمامی جوانب را می سنجیدند. این شرکت با هدف فریب سرمایه‌گذاران فعالیت خود را در ایران آغاز کرد و سپس به‌طور ناگهانی ناپدید شد، که منجر به از دست‌دادن سرمایه بسیاری از ایرانیان در سال های اخیر شد. بنابراین، اگر قصد سرمایه‌گذاری در اوربیت نتورک یا نتورک های مشابه را دارید، حتماً همه جوانب را با دقت بررسی کنید.
با در نظر گرفتن موارد گفته شده باز هم اگر به هر دلیلی بر سرمایه‌گذاری در این پلتفرم اصرار دارید، حداقل مقدار کمی از سرمایه خود را در این نوع شرکت‌ها سرمایه‌گذاری کنید. این کار می‌تواند از خسارت جدی به سرمایه شما در صورت کلاهبرداری اینگونه نتورک ها جلوگیری کند.
شرکت لکسون نتورک نیز از دسته پلتفرم‌های پانزی بود که با وجود شواهدی که احتمال اسکم بودن سایت را تأیید می‌کرد، از جمله ناشناس بودن افراد پشت پرده این سایت و اینکه مدیرعامل یا سایر اعضای تیم این پلتفرم شناخته شده نبودند سرمایه های برخی از ایرانیان را نابود کردند.
مبلغان شرکت‌های پانزی معمولاً شامل بازیگران، اینفلوانسرها، بلاگرها یا ورزشکاران سطح پایینی هستند که برای خواندن متون در جلوی دوربین مبلغی ناچیز دریافت می‌کنند. با نگاهی به نحوه تبلیغات این شرکت‌ها، متوجه می‌شویم که در بسیاری از ویدئوها و تبلیغات، افرادی حضور دارند که کاربران را به سرمایه‌گذاری تشویق می‌کنند. این افراد به وضوح همان بازیگران و دوبلورهایی هستند که برای خواندن هر متن در مقابل دوربین حاضر می‌شوند.
شواهد گفته شده نشان‌دهنده وجود نقاط تاریک و نامشخص در مورد این پروژه‌هاست. بنابراین، قبل از هرگونه سرمایه‌گذاری، توصیه می‌شود که تحقیقات دقیقی انجام دهید و از صحت و اعتبار هر پروژه و شرکتی که قصد همکاری با آن را دارید، اطمینان حاصل کنید. به عنوان نمونه دیگر در سال گذشته شرکتی به نام لکسون (یا لاکسون) پروژه ای بود که با وجود اینکه تمام نشانه های گفته شده را داشت ولی باز هم برخی از هموطنان به این شرکت اعتماد کردند و بخشی از اموال خود را از دست دادند.
در حالی که مسئولان این سایت هم ادعای قانونی بودن و داشتن شماره ثبت برای آن را مطرح می‌کنند. حتی اگر شماره ثبت صحیح باشد، این موضوع به معنای تأیید اعتبار پروژه نیست و تنها نشان‌دهنده وجود ثبت آن در سیستم ثبتی است. همچنین، زمینه‌های فعالیتی که برای این شرکت به ثبت رسیده، با نوع فعالیتی که در ثبت این پلتفرم سرمایه‌گذاری ادعا میشد، مطابقت نداشت. این موضوع می‌توانست نکته ای برای عدماعتماد باشد.
به گواهی ثبت شده در سایت توجه داشته باشید که این سایت وابسته به وزارت امور خارجه آمریکا نیست و مجوز آپلود شده در سایت، مربوط به واحد دولتی تجارت ایالت نیویورک، آن هم بخش شرکت‌ها است.
به‌طورکلی، پیش از هرگونه سرمایه‌گذاری در این پروژه‌ها، توصیه می‌شود تحقیقات و بررسی‌های دقیقی انجام دهید و فقط به اطلاعات غیررسمی و نامعتبر سایت اکتفا نکنید. در صورت وجود کوچک‌ترین مشکل، بهتر است از ریسک سرمایه‌گذاری در آنها خودداری کنید، چرا که برای بازپس‌گیری سرمایه شما در کشور ما هیچ ابزار قانونی وجود ندارد.
فروشگاه هایی نظیر کورش کمپانی و موبایل موسوی، که به نام موبایل استقلال نیز شناخته میشد از مثال هایی از پازی هاست که در محیط های واقعی با ترفندهایی ابتدا اعتماد مردم را جلب و سپس اموال انها را ربودند به عنوان مثال فوشگاه موسوی که حامی باشگاه استقلال تهران بود در سال های اخیر گوشی‌های آیفون را با قیمت‌های غیرقابل باور و تقریباً نصف قیمت واقعی به فروش گذاشت. این فروشگاه با وعده عرضه آیفون ۱۳ با قیمت پایین‌تر از بازار و تبلیغات گسترده‌ای از جمله حضور بازیگران سینما، خوانندگان و ورزشکاران، به جذب مشتریان پرداخت.
تبلیغات این فروشگاه به سرعت توجه‌ها را جلب کرد، به‌ویژه اینکه زمان زیادی از جنجال کوروش کمپانی نمی‌گذشت. این شرکت با پیش‌فروش آیفون‌های ۲۰ میلیون تومانی، موجب خسارت‌های مالی زیادی به مردم شد.
فروشگاه موبایل موسوی هیچ‌گونه مجوزی برای واردات گوشی موبایل نداشته و شواهد نشان می‌دهد که ادعاهای مدیر این کسب‌وکار درباره واردات مستقیم آیفون به کشور کاملاً کذب است.
از بهمن ۱۴۰۲، زنگ خطر فعالیت‌های فروشگاه موسوی به صدا درآمد و انجمن واردکنندگان موبایل به باشگاه استقلال هشدار داد. آنها اعلام کردند که اسپانسر باشگاه استقلال در شهرستان آمل (جناب آقای موسوی) همان رویه پیش‌فروش و فروش گوشی زیر قیمت بازار را در پیش گرفته است. این هشدار به‌منظور جلوگیری از لطمه به اعتبار باشگاه استقلال داده شد.
در تاریخ ۱۰ اسفند ۱۴۰۲، صفحه اینستاگرام این فروشگاه که تعداد زیادی دنبال‌کننده داشت، به‌طور ناگهانی از دسترس خارج شد؛ این اتفاق مشابه آنچه برای کوروش کمپانی پس از فرار از کشور رخ داد، بود و فروش آنلاین کالا برای فروشگاه موبایل موسوی عملاً غیرممکن شد.
این حادثه نشان‌دهنده اهمیت آگاهی و دقت در سرمایه‌گذاری و خرید از فروشگاه‌های آنلاین است. با توجه به تجربیات تلخ قبلی، ضروری است که مردم از هرگونه شرکت و فروشگاهی که شواهد کلاهبرداری در آنها وجود دارد، فاصله بگیرند و پیش از هرگونه اقدام مالی، تحقیقات دقیقی انجام دهند.
کلاهبرداری پامپ و دامپ یکی از رایج‌ترین شیوه‌های کلاهبرداری در بازار ارزهای دیجیتال است. به‌طور ساده، پامپ و دامپ به افزایش و کاهش قیمت یک ارز دیجیتال به‌وسیله یک گروه از افراد اطلاق می‌شود که با خرید یا فروش مقادیر بالایی از آن ارز، قیمت را دست‌کاری می‌کنند. این الگوی غیرقانونی و تقلبی در فضای ارزهای دیجیتال رایج است و نبود قوانین و مقررات نظارتی مؤثر، به کلاهبرداران این امکان را می‌دهد که به راحتی از این روش برای سودجویی استفاده کنند.
پامپ و دامپ نه‌تنها به سرمایه‌گذاران آسیب می‌زند، بلکه به اعتبار کل بازار ارزهای دیجیتال لطمه می‌زند. آگاهی از این نوع کلاهبرداری‌ها و شناخت نشانه‌های آنها می‌تواند به افراد کمک کند تا از سرمایه‌گذاری در طرح‌های فریبکارانه جلوگیری کنند و امنیت مالی خود را حفظ نمایند.
فضای دیجیتال برای سرمایه‌گذاری و معامله‌گری، محیطی مناسب برای فعالیت کلاهبرداران فراهم کرده است. بازار ارزهای دیجیتال به‌عنوان یکی از مستعدترین فضاها برای کلاهبرداری، به‌ویژه با استفاده از الگوی پامپ و دامپ، شناخته می‌شود.
این الگوی کلاهبرداری شامل دست‌کاری و تحریف بازار با هدف کسب سود توسط یک گروه خاص است. مراحل این فرایند به‌طور کلی شامل خرید یک دارایی، تبلیغ پتانسیل‌های تکنیکال آن برای جذب سرمایه‌گذاران بیشتر، و در نهایت فروش دارایی با قیمت بالاتر می‌باشد.
افرادی که توانایی تحریف نظرات گروهی را دارند و شرافت کمی از خود نشان می‌دهند، می‌توانند به راحتی این کلاهبرداری را انجام دهند. در برخی موارد، حتی صندوق‌های سرمایه‌گذاری بزرگ نیز از این الگوی کلاهبرداری در مقیاس وسیع استفاده می‌کنند. آنها با تبلیغات گسترده از طریق رسانه‌های تحت کنترل خود، به تحرک در بازار و ایجاد شورت و لانگ بر روی آینده کشور می‌پردازند.
شناسایی طرح‌های پامپ و دامپ نیازمند دقت و توجه خاصی است، به‌ویژه در مورد پروژه‌ها و ارزهای دیجیتالی که توسط افراد ناشناس یا حتی سلبریتی‌های دارای میلیون‌ها فالوور در شبکه‌های اجتماعی معرفی می‌شوند. در اینجا چند نکته کلیدی برای شناسایی پامپ و دامپرها ارائه می‌شود:
۱. تحقیق درباره پروژه‌ها
قبل از سرمایه‌گذاری، تحقیقات جامع‌تری درباره رمزارز تبلیغ‌شده انجام دهید. از منابع معتبر و کارشناسان حوزه ارزهای دیجیتال استفاده کنید تا اطلاعات دقیق‌تری درباره اعتبار و پتانسیل پروژه به‌دست آورید.
۲. بررسی رزومه تیم پشت پروژه
هر زمان با تبلیغاتی جذاب روبه‌رو شدید، وعده‌های فریبنده آنها را کنار گذاشته و به بررسی رزومه و سابقه تیم توسعه‌دهنده بپردازید. یک تیم معتبر باید دارای تجربه و سوابق مثبت در صنعت ارزهای دیجیتال باشد.
۳. تحلیل فنی پروژه
گام بعدی در شناسایی پامپ و دامپ، بررسی جنبه‌های فنی پروژه است. با استفاده از روش‌های تحلیل فاندامنتال، ارزش واقعی پروژه را ارزیابی کنید و از شاخص‌های اقتصادی معتبر برای تخمین ارزش پروژه در آینده بهره‌برداری نمایید.
۴. بررسی حجم معاملات
حجم معاملات یکی از معیارهای کلیدی برای شناسایی پامپ و دامپ است. این شاخص به شما کمک می‌کند تا روندهای قیمتی و فعالیت‌های غیرعادی در بازار را شناسایی کنید. در کنار دیگر عوامل، حجم معاملات را به‌دقت زیر نظر داشته باشید.
در بازارهای سهام سنتی، فعالیت‌های پامپ و دامپ تحت نظارت قرار دارند و به شدت ممنوع هستند. این رفتارها معمولاً مشمول جریمه‌های مالی و حتی مجازات زندان می‌شوند. به‌عنوان مثال، در اسپانیا، کمیسیون ملی بورس و اوراق بهادار (CNMV) به‌دقت بر این نوع فعالیت‌ها نظارت می‌کند. با این حال، قوانین موجود به‌طور خاص برای بازارهای سنتی طراحی شده‌اند و ارزهای دیجیتال هنوز از این چارچوب خارج هستند. به‌دلیل ذات پویا و غیرقابل پیش‌بینی رمزارزها، این قوانین به‌راحتی نمی‌توانند بر آنها اعمال شوند.
طرح‌های پانزی معمولاً وعده‌های بازدهی بسیار خاص و جذاب را ارائه می‌دهند و ممکن است شامل سوابق جعلی باشند که نشان‌دهنده بازدهی ثابت و منسجم هستند. در مقابل، طرح‌های واقعی معمولاً بازدهی متغیر و غیرقابل پیش‌بینی دارند و با خطرات زیادی همراه هستند. بنابراین، برای شناسایی یک پامپ و دامپ، بررسی دقیق بازدهی و عملکرد پروژه ضروری است. در صورت وجود شواهدی از فعالیت‌های پامپ و دامپ، به این پروژه‌ها اعتماد نکنید و به‌جای آن به پروژه‌هایی با سابقه و عملکرد معتبر سرمایه‌گذاری کنید.
به‌عنوان یک جامعه خبری، هدف ما معرفی افرادی است که از این ترفندها برای سودجویی استفاده می‌کنند. در گزارش‌های آینده، ما به آگاه‌سازی مخاطبان خود درباره افراد یا گروه‌هایی که با روش‌های غیرقانونی و غیراخلاقی قیمت‌ها را دست‌کاری می‌کنند، خواهیم پرداخت. معامله با این روش‌ها ریسک بالایی دارد و ممکن است منجر به از دست رفتن کامل سرمایه شود.
اگر با وجود آگاهی از غیرقانونی بودن یک پیشنهاد سرمایه‌گذاری، به فعالیت در آن ادامه دهید، مسئولیت عواقب آن به عهده شماست. آگاهی و احتیاط در سرمایه‌گذاری، کلید حفظ سرمایه و موفقیت در بازارهای مالی است.
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا