به گزارش سرمایه فردا، چرا دولت چهاردهم پرهزینه خواهد بود. زیرا وعده حذف تحریم‌ها و توسعه روابط خارجی را داده است. اجرای هرکدام از این وعده‌ها هزینه داخلی دارد.

به نظر می‌رسد پزشکیان تغییراتی گسترده مد نظر دارد که این تغییرات می‌تواند برای او و دولت چهاردهم بسیار پرهزینه باشد و از این جهت، جلب دوستی و حمایت مخالفان قدرتمند، سیاست درستی به شمار می‌رود.

می‌توان حدس زد که پزشکیان چهار یا پنج ماموریت اصلی برای خود تعریف کرده است: مدارا‌ در داخل، تنش‌زدایی از روابط خارجی، کاهش تحریم‌ها، رفع ناترازی‌های اقتصاد، کاهش تورم و منع دولت از دخالت در زندگی و کسب‌وکار مردم.

ایشان نمی‌تواند بدون کمک همه نیروهای موثر جامعه دست به چنین اصلاحات دردناکی بزند.

در این زمینه سه نکته را باید مد نظر قرار داد؛ اولا نظام حکمرانی باید بیشترین حمایت را از رئیس‌جمهور برای ایجاد اصلاحات داشته باشد.

مساله دیگر این است که آشفتگی فعلی اقتصاد ایران، ذی‌نفعان بی‌شماری دارد که قادرند جهت سیاست‌ها را تغییر دهند یا سیاست‌های اصلاحی را به‌طور کامل خنثی کنند.

به‌طور مثال اگر تحریم‌ها برداشته شود، می‌توان تصور کرد که کاسبان تحریم، قاچاقچیان، فعالان اقتصاد زیرزمینی، بنگاه‌های رانتی و پول‌شویان از این تغییر زیان ببینند.

همچنین اگر تورم کاهش پیدا کند و اقتصاد به ثبات برسد، بانک‌های ناتراز، قرض‌گیرندگان، بنگاه‌های سیاسی، واسطه‌گران بازارهای ارز، سکه، خودرو، قاچاقچیان و پولشویان از وضعیت جدید زیان خواهند دید.

همچنین اگر دولت مطابق دست از دخالت در اقتصاد بردارد، بنگاه‌های رانتی، بنگاه‌های غیررقابتی و قاچاقچیان از این وضعیت زیان می‌بینند.

همچنین اگر مسعود پزشکیان تصمیم بگیرد که تجارت را آزاد کند، قاچاقچیان، فروشندگان کالای قاچاق و فراریان مالیات از این وضعیت زیان خواهند دید.

گروه‌های ذی‌نفع همه‌جا هستند، در سازمان‌های اقتصادی، در دستگاه‌های نظارتی، در شوراهای تصمیم‌گیری و حتی در مراجع تصمیم‌گیری برای روابط بین‌الملل هم حضور دارند.

گروه‌های منتفع از بد کار کردنِ اقتصاد، دو دسته هستند؛ دسته اول تعدادشان اندک اما قدرت و نفوذشان زیاد است که می‌توانیم آنها را «ذی‌نفعان رانتی» بنامیم.

دسته دوم، شمارشان بسیار است؛ اما در رانت‌های کوچک سهیم هستند؛ اما قدرت اجتماعی زیادی دارند که اقتصاددانان به آنها «ذی‌نفعان معیشتی» می‌گویند.

رئیس‌جمهور منتخب برای اقداماتی که مد نظر دارد باید گروه اول را از طریق اصلاح سیاست‌ها خلع سلاح کند و به گروه دوم اطمینان بدهد که تغییرات به سودشان تمام می‌شود.

دولت چهاردهم چه ماموریتی دارد؟

مهم‌ترین چالش پیش‌روی دولت، ناامیدی جامعه است.

در پیمایشی که در سال ۱۴۰۲ انجام شده، قریب به ۷۲‌درصد مردم نگاهی ناامیدانه به آینده دارند.

چنین جامعه‌‌‌ای نمی‌‌‌تواند حامی قدرتمندی برای رئیس‌‌‌جمهوری باشد که با موانع و چالش‌های زیادی روبه‌روست.

ضمن اینکه می‌‌‌دانیم بخش مهمی از صاحبان قدرت سیاسی کشور هم حامی پزشکیان نیستند و او در ساختار قدرت هم تنهاست.

امید مردم مهم‌ترین منبع قدرت اوست. زنده نگه‌داشتن امید کسانی که به او رأی داده‌‌‌اند و نیز برگرداندن امید به آنها که رأی نداده‌‌‌اند، تنها ابزاری است که می‌‌‌تواند تداوم مشروعیت سیاسی و اعتبار اخلاقی او برای هدایت دولت در این شرایط سخت را تضمین کند.

بهترین کاری که پزشکیان برای ایجاد امید در جامعه باید انجام دهد، کاهش فیلترینگ اینترنت است. این موضوع، هم آثار فوری و ملموس دارد و هم بخش بزرگی از جامعه با آن درگیر است؛ اجرای آن هم نیازی به صرف منابع مالی و انسانی ندارد و حتی از اتلاف منابع قابل‌توجهی جلوگیری می‌کند.

به‌طور مشخص از فیلتر خارج کردن پنج‌سرویس اینستاگرام، واتس‌‌‌اپ، تلگرام، یوتیوب و پلی‌استور گوگل می‌‌‌تواند موضوع تمرکز پزشکیان و تیم او باشد.

کارگروه متصدی فیلترینگ ۱۲عضو دارد که ۶ نفر آن از دولت و ۳نفر دیگر از مجلس هستند.

با امکاناتی که دولت دارد احتمال متقاعد کردن اکثریت این کارگروه کم نیست. البته نهادهای امنیتی و قضایی هم در این فرآیند تاثیرگذارند؛ اما رئیس‌‌‌جمهور به‌عنوان رئیس شورای عالی فضای مجازی و رئیس شورای عالی امنیت ملی ابزارهای زیادی برای اثرگذاری بر این فرآیند دارد.

چرا دولت چهاردهم پرهزینه خواهد بود. زیرا وعده حذف تحریم‌ها و توسعه روابط خارجی را داده است. اجرای هرکدام از این وعده‌ها هزینه داخلی دارد./دنیای اقتصاد