پنجشنبه ۱ آذر ۱۴۰۳
از آنجایی که علم اقتصاد نمی‌تواند مساله اختلاف در سیاست‌گذاری اقتصادی را فیصله دهد پس ناکارآمدی دموکراسی و علم اقتصاد متقابل است.
به گزارش سرمایه فردا، محمد اسکندری استاد ایرانی مقیم آمریکا: مروین کینگ، اقتصاددان برجسته، استاد سابق دانشگاه‌های کمبریج، ام آی تی، هاروارد، مدرسه اقتصاد لندن، نویسنده چندین کتاب، و رییس سابق بانک (مرکزی) انگلستان است. اخیرا مصاحبه مفصلی با سیاست‌مدار بازنشسته استرالیایی، جان اندرسون، انجام داد. نکات شنیدنی در این مصاحبه فراوان است. اهمیت این نکات در این است که از زبان کسی طرح می‌شود که هم مقام دانشگاهی بالایی داشته است. و هم مقام اجرایی و تجربه عملی در بالاترین سطوح. رسیدن به مقامی مثل ریاست بانک مرکزی در کشوری مثل انگلستان بسیار دشوار است. از جمله نکات مهمی که در این گفتگو طرح می‌کند این است که اقتصادهای معاصر به حدی از پیچیدگی رسیده‌اند که ما قادر به ردگیری تمام متغیرها نیستیم. در این مطلب به ناکارآمدی دموکراسی و علم اقتصاد پرداخته شده است.
در شرایط کنونی نمی‌توانیم تاثیر مداخلاتمان در اقتصاد را رصد کنیم. او به صراحت می‌گوید نمی‌شود با رجوع به علم اقتصاد مساله اختلاف در سیاست‌گذاری اقتصادی را فیصله داد و علم اقتصاد چنین حکم می‌کند. در نهایت پای قضاوت انسانی در میان است و نظریه اقتصادی تنها مددکار فهم ناقص ماست و نه فیصله‌دهنده اختلافات. به نظر او از رجوع به متخصصان گریزی نیست. اما متخصصی موفق است که به نقص دانش خود آگاه و معترف باشد. این نکته از این جهت اهمیت دارد که امروز تصور می‌شود تمام مشکلات کشور ما با بازگشت به تکنوکراسی حل می‌شود درحالی که دموکراسی و علم اقتصاد هیچ ارتباط متقابلی ندارد.
در بخش دیگری از مصاحبه از بحران دموکراسی غرب صحبت می‌کند. می‌گوید اگر جوانان چینی به خیابان بریزند و شعار بدهند که ما خواهان دموکراسی هستیم، شی جین پینگ به آنها می‌گوید چشمتان را باز کنید و به وضعیت امریکا و اروپا نگاه کنید. در امریکا تکلیف رقابت انتخابات ریاست جمهوری را ۳۰ هزار نفر در چند منطقه از چند ایالت تعیین می‌کنند. شما چنین چیزی می‌خواهید؟ در انگلستان حزبی که رای کمتری آورده کرسی‌های بیشتری کسب کرده. شما چنین چیزی می‌خواهید؟ در فرانسه حزبی که بیشترین رای را آورد با ائتلاف احزاب دیگر کنار زده شد، شما این را می‌خواهید؟ بعد اضافه می‌کند ما در حال حاضر مدل موفق دموکراسی نداریم.
نکات دیگری هم در این مصاحبه طرح می‌شود، مثل بحران گرمایش کره زمین و دشواری مواجهه با آن، ضعف قوای نظامی انگستان، بحران بیکاری تحصیل‌کرده‌ها، بحران مسکن، و اساسا ناامیدی نسل جوان نسبت به آینده، و نظایر اینها. او تاکید می‌کند هیچ راه حل حاضر و آماده‌ای برای این بحران‌ها نداریم.
البته باید توجه داشت که اعتراف به مشکلات نظام حکومتی و تفکر و تامل درباره آنها خود از نقاط قوت یک سیستم است و حرف‌های کسانی مثل مروین کینگ برای نفی دموکراسی یا نظام سیاسی و اقتصادی غرب نیست. او سعی می‌کند به عمق بحران جاری در اقتصاد و سیاست نگاه کند و دیگران را به چاره‌‌اندیشی برای آنها دعوت کند و این ثابت کند که دموکراسی و علم اقتصاد ارتباطی ندارند.
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا