کارشناس بازار سرمایه، با تأکید بر اینکه رفتارهای تابلویی نباید به‌عنوان نشانه‌ای از بازگشت بازار تلقی شوند، گفت: بازار سرمایه همچنان تحت تأثیر عوامل کلان قرار دارد که در شرایط فعلی به سود آن نیستند. وی معتقد است تمرکز فعالان باید از شاخص و زمان بازگشت، به سمت تغییر پارامترهای کلیدی معطوف شود؛ عواملی چون شرایط سیاسی-نظامی، سیاست پولی، نرخ ارز توافقی و رکود اقتصادی.

علیرضا سادات کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار سرمایه فردا اظهار کرد: در حال حاضر، هر موج تقاضایی که در بازار شکل می‌گیرد، از نگاه بسیاری از فعالان، فرصت خرید تلقی می‌شود. هرچند نباید این رفتار تابلویی را نشانه‌ای از بازگشت بازار دانست. بازار سرمایه تحت تأثیر عوامل کلان است و این عوامل در شرایط فعلی به سود بازار نیستند.

وی افزود: حتی اگر شاخص در نقطه‌ای تثبیت شود و دیگر ریزش نکند، ممکن است بسیاری از سهام موجود در پرتفوی سرمایه‌گذاران همچنان با افت‌های ۲۰ تا ۳۰ درصدی مواجه شوند. این زیان‌ها در شرایطی رخ می‌دهند که نرخ بهره سالانه در کشور حدود ۳۵ درصد است؛ یعنی تفاوت عملکرد میان کسی که در بورس فعال بوده و کسی که سرمایه‌اش را در دارایی‌های ثابت نگه داشته، می‌تواند به بیش از ۶۰ درصد برسد.

سادات گفت: در چنین فضایی، تمرکز نباید بر کف شاخص یا زمان بازگشت بازار باشد، بلکه باید بر زمان تغییر پارامترهای کلیدی مؤثر بر ریزش بازار سرمایه متمرکز شد. این پارامترها عبارت‌اند از: شرایط سیاسی-نظامی، سیاست پولی انقباضی، نرخ ارز توافقی و رکود اقتصادی. از نظر اولویت، مهم‌ترین عامل، شرایط سیاسی-نظامی است. اگر این فضا تغییر کند، بازار می‌تواند به‌سرعت واکنش مثبت نشان دهد. دومین عامل، سیاست پولی بانک مرکزی است که در صورت تغییر، می‌تواند زمینه‌ساز بازگشت بازار باشد. سومین عامل، نرخ ارز توافقی است که اگر افزایش یابد، سودآوری شرکت‌ها بهبود خواهد یافت. و در نهایت، رکود اقتصادی که هرچند تأثیرگذار است، اما آخرین حلقه در زنجیره اثرگذاری بر بازار سرمایه محسوب می‌شود.

وی گفت: تا زمانی که این عوامل تعیین‌تکلیف نشوند، فضای بازار در وضعیت ابهام باقی خواهد ماند. فعال اقتصادی نمی‌تواند در شرایطی که هر شب احتمال بسته شدن بازار یا آغاز درگیری نظامی وجود دارد، تصمیم‌گیری مطمئنی برای سرمایه‌گذاری داشته باشد.

سادات تصریح کرد: با این حال، باید تأکید کنم که برخی بخش‌های بازار حتی در بدترین شرایط نیز توانایی سودسازی دارند. اما واقعیت این است که سرمایه‌گذار ممکن است در کوتاه‌مدت دچار زیانی شود که در بلندمدت قابل جبران نباشد. بسیاری از فعالان بازار با اعتبار معامله می‌کنند و ممکن است به دلایل مختلف، از جمله نیاز به نقدینگی یا فشار روانی، مجبور به خروج از بازار شوند. بنابراین، نگاه به بازار باید هم کوتاه‌مدت، هم میان‌مدت و هم بلندمدت باشد.

در فضای فعلی بازار سرمایه، تصمیم‌گیری مطمئن برای سرمایه‌گذاری با چالش‌های جدی مواجه است؛ چرا که ابهام‌های سیاسی و اقتصادی، ریسک‌های کوتاه‌مدت را افزایش داده‌اند. هرچند برخی بخش‌ها همچنان ظرفیت سودسازی دارند، اما زیان‌های احتمالی در کوتاه‌مدت می‌توانند سرمایه‌گذار را از مسیر بلندمدت خارج کنند. بنابراین، تحلیل‌گران توصیه می‌کنند که نگاه به بازار باید چندلایه و زمان‌مند باشد؛ تا تغییر در پارامترهای کلیدی، مسیر بازگشت را هموار کند.