در منطقهای که کشورهای رقیب مانند اسرائیل، پاکستان، ترکیه و عربستان دارای حمایتهای نظامی و استراتژیک گستردهای هستند، ایران نیز ناگزیر است که امنیت خود را بر اساس واقعیتهای ژئوپلیتیکی مدیریت کند. موقعیت خاص ایران در میان کشورهای با اکثریت سنی و عربزبان، چالشهای امنیتی متفاوتی را ایجاد کرده است که نمیتوان آنها را در خلأ بررسی کرد. در چنین فضایی، ضروری است که تصمیمات راهبردی بر اساس حفظ موازنه قدرت و تأمین منافع ملی اتخاذ شوند.
در این میان، رویکردهای بینالمللی نسبت به ایران نیز تحت تأثیر این موازنههای منطقهای قرار دارد. توافقات سیاسی، زمانی میتوانند موفق باشند که از نظر امنیتی و راهبردی پایدار باشند، در غیر این صورت، همانطور که تجربه گذشته نشان داده است، توافقهایی که بر مبنای خوشبینیهای غیرواقعی شکل گرفتهاند، به نتیجه مطلوبی نرسیدهاند. قدرت و امنیت، دو عامل اساسی در تعیین مسیر مذاکرات و روابط بینالمللی هستند و بدون آنها، هیچ توافق جامعی نمیتواند پایدار باقی بماند.
مسیر آینده ایران در فضای بینالمللی، وابسته به توانایی آن در مدیریت چالشهای امنیتی و دستیابی به نقطهای از قدرت است که امکان ایجاد توافقات پایدار را فراهم کند. در این مسیر، استقلال راهبردی و شناخت واقعیتهای منطقهای، دو عامل اساسی در تحقق اهداف بلندمدت خواهند بود.