در این گزارش با بررسی سه سناریوی محتمل درباره تورم در نیمه دوم سال، به تخمین تورم سال۱۴۰۲ پرداخته شده است.

به گزارش سرمایه فردا، با انتشار آمار تورم شهریور از سوی مرکز آمار، وضعیت رشد قیمت‌ها در نیمه نخست سال جاری مشخص شد. با بررسی سه سناریوی محتمل درباره تورم در نیمه دوم سال، به تخمین تورم سال۱۴۰۲ پرداخته است. بر این اساس اگر تورم ماهانه میانگین عملکرد خود در نیمه اول سال را تکرار کند و در سطح ۵/ ۲درصد باقی بماند، تورم نقطه‌ای در پایان سال به بیش از ۳۴درصد می‌رسد.

در سناریوی دوم اگر تورم ماهانه در محدوده ۲درصد بماند، تورم نقطه‌ای اندکی بالاتر از ۳۰درصد خواهد ایستاد. درنهایت تورم ماهانه ۵/ ۱درصدی تا پایان سال، تورم نقطه‌ای حدودا ۲۷درصدی را رقم می‌زند.

گزارش منتشر‌شده از سوی مرکز آمار ایران نشان می‌دهد نرخ تورم در پایان تابستان اندکی نسبت به ماه قبل با کاهش مواجه شده است. بر این اساس در‌حالی‌که تورم ماهانه مرداد ۴/ ۲درصد ثبت شده بود، این شاخص در شهریور‌ماه به ۲درصد کاهش یافت. این نکته درباره تورم نقطه‌به‌نقطه نیز صادق است.

بر این اساس تورم نقطه‌به‌نقطه شهریور با ۳/ ۰درصد کاهش نسبت به ماه قبل، به ۵/ ۳۹ درصد رسید. «دنیای اقتصاد» در این گزارش با بررسی سه سناریوی مختلف، مسیر احتمالی تورم تا پایان سال را بررسی می‌کند. بر این اساس اگر میانگین تورم ماهانه در ۶ ماه باقی‌مانده از سال برابر با میانگین این شاخص در شش ماه اول سال، یعنی ۵/ ۲ درصد ثبت شود، تورم در پایان سال به حدود ۳۵درصد خواهد رسید.

از سوی دیگر اگر سطح تورم ماهانه در محدوده مجاز ۲درصد باقی بماند، سطح تورم در پایان سال به ۳۰درصد خواهد رسید و اهداف تورمی بانک مرکزی محقق خواهد شد. از سوی دیگر اگر شرایط سیاسی و اقتصادی مساعد باشد و سوءتدبیری در زمینه تورم رخ ندهد، و فرض کنیم سطح تورم در ماه‌های باقی‌مانده سال به ۵/ ۱ درصد برسد، آنگاه تورم نقطه‌به‌نقطه اسفندماه سال جاری به ۶/ ۲۶درصد خواهد رسید.

تورم شهریور کاهشی شد

آمارهای تورم شهریورماه منتشر شد. بر اساس اطلاعات انتشاریافته، سطح تورم نقطه‌به‌نقطه پس از اندک افزایش مردادماه، بار دیگر به مسیر نزولی خود بازگشت و به ۵/ ۳۹درصد رسید. این در حالی است که ماه گذشته این متغیر ۸/ ۳۹درصد به ثبت رسیده بود. تورم نقطه‌به‌نقطه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت نسبت به ماه مشابه سال گذشته را نشان می‌دهد. بر این اساس تورم نقطه‌به‌نقطه ۵/ ۳۹درصدی شهریور‌ماه ۱۴۰۲ به این معناست که خانوارهای کشور به طور میانگین، ۵/ ۳۹درصد بیشتر از شهریور‌ماه ۱۴۰۱ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند. از سوی دیگر آمارهای منتشر‌شده نشان می‌دهد تورم ماهانه با کاهش قابل‌توجهی مواجه شده و در عدد ۲ درصد ایستاده است.

پیش‌تر در مرداد‌ماه سطح تورم ماهانه به ۴/ ۲درصد رسیده و از محدوده مجاز فراتر رفته بود ولی در شهریورماه به محدوده مجاز خود بازگشت. پیش‌تر رئیس‌کل بانک مرکزی هدف بانک مرکزی در قبال تورم را رساندن تورم نقطه‌به‌نقطه سال ۱۴۰۲ به سطح ۳۰درصدی معرفی کرد. پیش‌تر «دنیای اقتصاد» در گزارشی با عنوان «حریم مجاز تورم ماهانه» به بررسی این نکته پرداخت که تحقق وعده رئیس‌کل درباره تورم مستلزم این است که طی ماه‌های باقیمانده تا پایان سال، نرخ تورم ماهانه از سطح ۲درصد فراتر نرود. در واقع اگر تا پایان سال سطح تورم ماهانه از ۲درصد فراتر نرود نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه اسفند ۱۴۰۲ به ۳۰درصد می‌رسد.

تورم ۱۴۰۲ در سه سناریو

با پایان شهریورماه، رشد قیمت‌ها در تابستان ۱۴۰۲ مشخص شد. بر این اساس در سه‌ماهه تابستان سطح قیمت‌ها ۵/ ۴درصد افزایش را تجربه کرد. این عدد در شش‌ماهه ابتدایی سال به ۸/ ۱۵درصد رسید. با توجه به مشخص شدن سطح تورم در ۶ماهه ابتدایی سال جاری، در سه سناریوی محتمل به پیش‌بینی سطح تورم ۱۴۰۲ پرداخته است. این سه سناریو با فرض اینکه تا پایان سال، نرخ تورم ماهانه در یک سطح مشخص ثابت می‌ماند به بررسی تورم می‌پردازد.

بر این اساس، در سناریوی اول، اگر تورم ماهانه ۶ماهه پایانی سال برابر با ۶ماهه ابتدایی سال باشد و روی عدد ۵/ ۲درصد باقی بماند، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه در اسفند ۱۴۰۲ به حدود ۴/ ۳۴درصد خواهد رسید. از سوی دیگر اگر سطح تورم ماهانه در فصول پاییز و زمستان در همان سطح مجاز ۲درصدی باقی ‌بماند، تورم نقطه‌به‌نقطه اسفند اندکی بالاتر از ۳۰درصد خواهد ایستاد و در نهایت وعده رئیس‌کل بانک مرکزی محقق خواهد شد. در سناریوی خوش‌بینانه و با فرض تحقق گشایش‌های سیاسی و عدم سوءتدبیر مسوولان اقتصادی، تورم ماهانه تا پایان سال ۵/ ۱درصد باقی‌می‌ماند و در این صورت نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه اسفندماه به ۷/ ۲۶درصد خواهد رسید.

تاخیر همچنان پابرجاست

درحالی‌که مرکز آمار گزارش تورم شهریور را دوم مهر منتشر کرد، عملا می‌توان گفت این گزارش با ۲ روز تاخیر منتشر شده است. در‌حالی‌که مرکز آمار ایران به عنوان مرجع قانونی انتشار آمار تورم در کشور، در ماه‌های اخیر کلکسیونی از اهمال‌ها و کم‌کاری‌ها را در کارنامه خود به ثبت رسانده است، با گذر زمان تاخیر در انتشار آمارها با کاهش مواجه شده اما همچنان پابرجاست. پیش از این سخنگوی اقتصادی دولت در پاسخ به سوال خبرنگار «دنیای اقتصاد» درباره چرایی این تاخیر، از تمام دستگاه‌های ذی‌ربط درخواست کرد که آمارهای اقتصادی خود را در موعد خود منتشر کنند.

جزئیات گروه‌های تورمی

جزئیات گزارش مرکز آمار حاکی از آن است که سهم خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها از سبد خانوار به ۲۹درصد می‌رسد و سهم کالاهای غیرخوراکی و خدمات بیش از ۷۱درصد است. آمارها نشان می‌دهد در بخش کالاهای خوراکی و آشامیدنی، ماهی‌ها و صدف‌داران رکورددار افزایش تورم ماهانه است و از آن سو رکورد تورم نقطه‌به‌نقطه شهریورماه مربوط به گوشت قرمز و گوشت ماکیان است. بر این اساس ماهی‌ها و صدف‌داران در شهریورماه با ۸/ ۳درصدی مواجه شده است و گوشت قرمز و ماکیان در مقایسه با شهریور‌ماه سال ۱۴۰۱ نزدیک به ۱/ ۸۷درصد افزایش را به ثبت رسانده است.

در آن سو، در میان کالاهای غیرخوراکی و خدمات، بالاترین تورم ماهانه به گروه «آموزش» تعلق دارد که در مردادماه ۶/ ۳درصد افزایش را تجربه کرده است. مسکن و به طور خاص اجاره نزدیک به ۳۴درصد از کل سبد خانوارهای کشور را به خود اختصاص داده و این بدان معناست که یک‌سوم درآمد خانوار صرف پرداخت اجاره‌بها می‌شود. این گروه مهم در شهریور‌ماه ۵/ ۳درصد افزایش قیمت داشته و تورم نقطه‌به‌نقطه آن به ۶/ ۳۸درصد رسیده است./دنیای اقتصاد