راهبرد هند در مشارکت اقتصادی در بندر چابهار این است که ضمن توسعه تجارت با روسیه و اروپا، می تواند از این طریق به بازار کشورهایی مانند عراق، ارمنستان و… دست پیدا کند.

به گزارش سرمایه فردا، به تازگی هندی ها در مذاکراتی که با مقامات وزارت راه و شهرسازی داشته اند موضوع مدیریت ده ساله منطقه آزاد چابهار را مطرح کرده‌اند. برای تحقق برنامه‌ها هندی‌ها قرار شده ۲۵۰ میلیون دلار در توسعه زیرساخت‌ها و ۱۲۰ میلیون دلار در تامین تجهیزات بندر منطقه آزاد چابهار هزینه کنند. اما اهمیت چابهار برای هند و ایران در چیست؟
چابهار در نقطه اتصال بین خلیج‌فارس و اقیانوس هند قرار دارد. به همین دلیل در مبادلات تجاری در کانون ترانزیت کالای شرق و غرب آسیا قرار دارد. از طرف دیگر تنها مسیری است که می تواند کشورهای آسیایی مرکزی را به دریا برساند.

از آنجایی که هندی‌ها در سالهای گذشته روی معادن افغانستان سرمایه‌گذاری کرده‌اند، به مسیری ارزان و مجهز به تجهیزات حمل بار فله مواد معدنی نیاز دارند. در حال حاضر چابهار هم به دلیل بعد کم مسافتی و هم اتصال آن به راه‌آهن شرایط مساعدی برای جابه جایی بار فله دارد.

سهم چابهار در مسیر کریدور شمال-جنوب

از طرف دیگر چابهار در مسیر کریدور شمال-جنوب نقش اصلی را دارد. هندی ها به دنبال صادرات کالاهای خود از این مسیر به روسیه هستند. در شرایط کنونی بخشی از مبادلات تجاری بین روسیه و هند از طریق دریای سرخ انجام می شود.

در حال حاضر جایگزین شدن کریدور شمال-جنوب به جای دریای سرخ می تواند نزدیک به ۴۰ درصد هزینه‌ها را کاهش دهد. همچنین میزان تخلیه و بارگیری برای ارسال کالا به مقصد را کاهش دهد. زیرا در این مسیر نیاز نیست مانند مسیر دریای سرخ چندین بندر را عوض کرد. بنابراین مدت زمان بین بارگیری تا تخلیه در مقصد را می تواند تا نصف کاهش دهد.
البته موضوع کاهش هزینه و زمان حمل و نقل از کریدور شمال-جنوب زمانی محقق می شود که تراکم بار در این مسیر افزایش یابد. در حال حاضر به دلیل ضعف ترانزیت کالا از این مسیر تنها کشتی های کوچک فعالیت دارند به همین دلیل هزینه نیز بالاتر است.

محور مبادلات تجاری بین اروپا و آسیا

در حال حاضر فعالسازی بندر چابهار و کریدور شمال-جنوب از این جنبه برای ایران اهمیت بالایی دارد که می تواند همچنان محور مبادلات تجاری بین اروپا و آسیا باشد. این موضوع هم به لحاظ سیاسی و هم به لحاظ اقتصادی برای ایران مورد توجه است. از طرف دیگر معافیت منطقه آزاد چابهار از تحریم‌های آمریکا این ظرفیت را به وجود آورده که بتواند زمینه مشارکت و سرمایه‌گذاری خارجی را فراهم کند. وزیر بنادر، کشتیرانی و ابراه های هند نیز در سفری که به ایران داشت به جلب مشارکت بازیگران منطقه‌ای در بندر چابهار تاکید کرده است.

هند به عنوان رقیب اصلی چین در منطقه آسیا

در شرایط کنونی هند قصد دارد در کریدور شمال-جنوب و شرق به غرب نقش مهمی ایفا کند. زیرا چین به عنوان رقیب اصلی این کشور با سرمایه گذاری در بند گوادر پاکستان تجارت منطقه آسیای مرکزی را در اختیار گرفته است.

حالا هند به عنوان رقیب اصلی چین در منطقه آسیا به دنبال رقابت به رقیب سنتی خود با سرمایه گذاری در بندر چابهار است. حالا آمریکا هند را تهدید به احتمال وضع تحریم علیه بندر چابهار کرده است. اما فعلا منافع ملی هند در سرمایه‌گذاری در این منطقه تعریف شده است.
راهبرد هند در مشارکت اقتصادی در بندر چابهار این است که از نظر فرهنگی و ایدئولوژیک راحت تر می تواند به سایر کشورهای منطقه  نفوذ کند. برای نمونه هند می تواند از این طریق به بازار کشورهایی مانند عراق، ارمنستان و… دست پیدا کند.