شرکت مایع‌سازی گاز طبیعی ایران، وابسته به صندوق بازنشستگی صنعت نفت، با گذشت نزدیک به ۲۰ سال از آغاز پروژه LNG، همچنان در وضعیت نامشخص قرار دارد. در حالی که قرارداد جدیدی برای تکمیل پروژه منعقد شده، بدهی ارزی سنگین و سابقه توقف‌های مکرر، تردیدهایی جدی درباره تحقق وعده بهره‌برداری ایجاد کرده است.

به گزارش سرمایه فردا، شرکت مایع‌سازی گاز طبیعی ایران در سال ۱۳۸۵ با هدف احداث تأسیسات LNG راه‌اندازی شد و به‌عنوان یکی از پروژه‌های راهبردی در حوزه صادرات گاز طبیعی شناخته می‌شد. با این حال، پس از گذشت حدود دو دهه، پروژه ایران LNG همچنان به بهره‌برداری نرسیده و سرنوشت آن در هاله‌ای از ابهام باقی مانده است.

در فروردین‌ماه سال جاری، شرکت مهندسی و ساختمان صنایع نفت با این شرکت قراردادی برای تکمیل پروژه LNG ایران منعقد کرد. اما با توجه به سابقه طولانی توقف، نبود شفافیت در پیشرفت فنی و مالی، و عدم ارائه جدول زمان‌بندی مشخص، تردیدهایی جدی وجود دارد که این قرارداد صرفاً جنبه نمایشی داشته باشد و نه گامی واقعی در مسیر بهره‌برداری.

از منظر مالی، شرکت مایع‌سازی گاز طبیعی ایران ۴٬۸۶۹ میلیارد تومان تسهیلات ارزی از یکی از بانک‌های کشور دریافت کرده است. این مبلغ در حال حاضر در سرفصل مانده تسهیلات سررسید گذشته ثبت شده و بیش از دو ماه از موعد بازپرداخت آن گذشته است. این وضعیت نشان‌دهنده ناترازی مالی، ضعف در جریان نقدی و احتمال ورود به فرآیندهای قضایی یا اعمال فشارهای بانکی است.

تحلیل ساختار پروژه، مالی و راهبری

پروژه LNG ایران، به‌عنوان یکی از ظرفیت‌های بالقوه صادرات گاز کشور، با تأخیرهای مزمن، بدهی سنگین و نبود شفافیت در اجرا، در وضعیت بحرانی قرار دارد. ادامه این روند می‌تواند منجر به از دست رفتن فرصت‌های صادراتی، کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران و تضعیف جایگاه ایران در بازار جهانی LNG شود.

مقایسه با پروژه‌های مشابه در منطقه

در مقایسه با پروژه‌های LNG در قطر، عمان یا روسیه، ایران با وجود منابع عظیم گازی، از نظر بهره‌برداری و توسعه زیرساخت‌ها عقب مانده است. کشورهای رقیب با جذب سرمایه‌گذار، اجرای دقیق برنامه‌های توسعه‌ای و بهره‌برداری از فناوری‌های نوین، توانسته‌اند سهم قابل‌توجهی از بازار جهانی LNG را تصاحب کنند، در حالی که پروژه ایران LNG همچنان در مرحله بلاتکلیفی قرار دارد.

سناریوهای اصلاحی پیشنهادی برای خروج از وضعیت فعلی و تحقق بهره‌برداری واقعی، شرکت مایع‌سازی گاز طبیعی ایران باید:

• ارائه جدول زمان‌بندی دقیق و قابل‌راستی‌آزمایی برای تکمیل پروژه
• شفاف‌سازی وضعیت مالی و نحوه بازپرداخت تسهیلات ارزی
• جذب سرمایه‌گذار خارجی یا مشارکت با شرکت‌های بین‌المللی دارای تجربه در حوزه LNG
• تقویت نظارت نهادهای بالادستی بر روند اجرایی و مالی پروژه
• انتشار گزارش‌های دوره‌ای از پیشرفت فنی، مالی و حقوقی پروژه برای جلب اعتماد عمومی

در نهایت، پروژه LNG ایران برای ایفای نقش مؤثر در صادرات گاز کشور، نیازمند اصلاحات فوری در حوزه‌های اجرایی، مالی و راهبری است. بدون این اقدامات، ادامه بلاتکلیفی می‌تواند منجر به از دست رفتن فرصت‌های استراتژیک و آسیب به اعتبار صنعت انرژی کشور شود.