دوشنبه ۵ آذر ۱۴۰۳
حمل و نقل تهران به شدت فرسوده است و برنامه نوسازی آن آغاز شده، اما جریان سازی خبری مشکوک برای جلوگیری از برقی سازی آن وجود دارد.
به گزارش سرمایه فردا، عقب ماندگی زیادی در حوزه حمل و نقل تهران دارد. تهران به ۱۱ هزار اتوبوس نیاز دارد و حالا فقط ۲۱۰۰ اتوبوس دارد که این قابل قبول نیست. این مسأله برخلاف مصوبه ۱۷ دی سال ۱۴۰۲ دولت است. طبق این مصوبه میزان کارکرد اتوبوس‌ها ۱۰ سال است. اگر اتوبوسی اورهال شود ۵ سال به عمر آن اضافه می‌شود یعنی حتی اگر این اتوبوس اورهال هم می‌شد، حداکثر عمر مفید آن ۱۵ سال خواهد بود. اما در سال‌های اخیر برخی اتوبوس‌های سطح شهر تهران ۱۷ سال کار کرده و همچنان در شهر تردد داشتند.
درواقع با وجود توسعه خطوط و ایستگاه‌ها شاهد آن بودیم که نه تنها ناوگان کمبود شدید داشت. تردد اتوبوس‌های فرسوده به چالش جدی برای شهروندان تهرانی تبدیل شده بود. بر همین اساس شهرداری تهران خبر داده که در شش ماهه دوم سال جاری تعداد اتوبوس‌های جدید در تهران به بیش از ۵ هزار دستگاه خواهد رسید.
علیرضا زاکانی شهردار تهران گفت: «کلانشهر تهران در آستانه یک تحول بزرگ در حوزه حمل و نقل است. هم در بخش زیرساخت‌های مانند مترو و واگن در حال توسعه است. هم در بخش اتوبوسرانی و تاکسیرانی در آستانه تحولات جدی است.»
او افزود: «الگوهای جدید حمل و نقل مانند تراموا در تهران پیاده‌سازی می‌شود. تلفیق انواع حمل‌ونقل به ارائه خدمات بیشتر به شهروندان تهرانی کمک می‌کند. در ادامه امیدواریم این الگو در سایر شهرها نیز دنبال شود.»
شهردار تهران درباره وضعیت نوسازی اتوبوسرانی تهران گفت: «تاکنون ۱۸۶۰ اتوبوس در تهران تحویل گرفته‌ایم که ۸۸۰ اتوبوس فعال در خط بودند. هم اکنون ۳۳۰ اتوبوس داریم که حدود ۲۳۰۰ اتوبوس در خطوط فعال هستند. البته تاکنون ۵۷۵۵ اتوبوس خریداری کردیم. ولی به دلیل اینکه شرکت طرف قرارداد نتوانست ۵۰۰ اتوبوس از تعدادی که در قرارداد ذکر شده بود را تأمین کند حدود ۵۲۵۵ اتوبوس خریداری شد. از این تعداد ۱۵۰۰ اتوبوس جدید به خطوط حمل و نقل اضافه شده است.
او افزود: به تدریج به تعداد اتوبوس‌های فعال اضافه می‌شود. از طرف دیگر امیدواریم طبق قرارداد در ماه‌های آینده اتوبوس‌های برقی از چین به کشور دارد شوند و چهره کلانشهر تهران تغییر کند.»
سرمایه‌گذاری در حوزه توسعه حمل و نقل تهران از نوع برقی اهمیت ویژه‌ای دارد. طبق برنامه‌ریزی انجام شده احتمالاً تا پایان امسال، دست کم واردات ۱۰۰ دستگاه اتوبوس جدید برقی اجرایی می‌شود. در مجموع اعتبار مورد نیاز برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل شهری به حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد. به طور قطع بخشی از این اعتبار توسط شهرداری و بخشی نیز باید توسط دولت و بانک‌ها تأمین شود. بنابراین موضوع نوسازی ناوگان حمل‌ونقل شهری به یک بازه زمانی نیاز دارد که باید به تدریج اجرایی شود.
طبق آئین‌نامه ماده ۸ قانون هوای پاک، از ۴۱۱ هزار کامیون و کشنده و ناوگان باری در بخش جاده‌ای کشور بالغ بر ۲۰۰ هزار ناوگان فرسوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که برای نوسازی ناوگان تسهیلات نیاز است. دی ماه سال گذشته علیرضا احمدی فینی، رئیس ستاد مدیریت حمل و نقل سوخت، گفته بود: «برنامه‌ریزی شده است تا طی برنامه ۵ ساله حداقل نیمی از ناوگان فرسوده نوسازی شود.»
مسعود رئیس سازمان شهرداری‌های کل کشور گفت: «به طور قطع رویکرد دولت نوسازی ناوگان فرسوده است. اما در مقطع کنونی باید همه دستگاه‌ها وارد عمل شوند. برای نمونه بانک مرکزی باید در تخصیص ارز برای ثبت سفارش و واردات ناوگان اقدامات مؤثری انجام دهند. همچنین بانک باید در راستای مسئولیت‌های اجتماعی در پرداخت تسهیلات ارزان قیمت اقدام کنند. هرچند برخی از بانک‌ها در زمینه نوسازی تاکسی‌ها همکاری دارند، برای تعویض اتوبوس‌های فرسوده نیز باید اقدامات جدی انجام شود.»
۸۰ درصد اتوبوس‌های تهران فرسوده هستند. از آنجایی که یک دستگاه اتوبوس دیزلی فرسوده ۱۰ برابر یک دستگاه اتوبوس دیزلی آلودگی ایجاد می‌کند. به همین دلیل شهرداری تهران جایگزینی اتوبوس‌های فرسوده را در اولویت قرار داده است. درواقع با جایگزینی هر اتوبوس دیزلی فرسوده با اتوبوس برقی، از انتشار ذرات معلق هر سال ۴۹۵ کیلوگرم کاسته می‌شود. با در نظر گرفتن همه ناوگان فرسوده ۱۱۲۲ کیلوگرم از انتشار آلاینده‌های گازی کاهش می‌یابد.
سید جعفر تشکر هاشمی رئیس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران با اشاره به اینکه هنوز چینی‌ها قرارداد تأمین خودرو برقی را به طور کامل اجرا نکرده‌اند، گفت: «طبق آخرین خبرها کمتر از ۱۰ درصد از مجموع خودروهای اعلام شده در قرارداد شهرداری تهران با چین به گمرک ایران وارد شده‌اند. این درصد کمتر از ده دستگاه اتوبوس برقی است.»
او افزود: «البته قرارداد دیگری برای تأمین ۴۰۰ دستگاه اتوبوس دو کابین توسط شرکت‌های داخلی منعقد شود که هم اکنون در حال طی کردن فرآیند است. البته پیش‌تر شهرداری تهران با چند شرکت قرارداد منعقد که به دلیل عدم پایبندی شرکت‌های طرف قرارداد شهرداری آن قراردادها را ملغی کرد.»
بر اساس این گزارش، در مقطع کنونی یکی دیگر از راهکارهای توسعه ناوگان حمل و نقل برقی سرمایه گذاری در ایجاد زیرساخت ایستگاه‌های شارژ خودرو برقی است. البته نباید نادیده گرفت که شرکت‌های خودروسازی ایرانی توان ساخت خودرو برقی ندارند. همین مساله باعث شده به مخالف جدی توسعه ناوگان برقی تبدیل شوند و حتی ناترازی برق را به عنوان محدودیت مطرح می‌کنند. در حالی که در تمام دنیا برقی سازی اولویت ناوگان حمل و نقل عمومی است.
با توجه به اینکه منافع اقتصادی کاهش آلاینده‌های هر اتوبوس در هوای تهران بیش از ۱۰ میلیارد تومان در سال است. در صورتی که یک اتوبوس برقی ۱۵ سال عمر مفید خود ۱۵۰ میلیارد تومان منافع برای کشور دارد. به عبارت دیگر با جایگزینی هر دستگاه اتوبوس دیزلی فرسوده با اتوبوس برقی، سالانه ۵۰ هزار لیتر صرفه‌جویی در مصرف گازوئیل به وجود می‌آید.
به طور قطع این میزان سوخت می‌تواند در نیروگاه‌ها برای تولید برق به کار گرفته شود. بنابراین برخلاف برخی اظهار نظرها مبنی بر اینکه توسعه ناوگان حمل و نقل برقی به ناترازی ها دامن می‌زند. عملاً با صرفه‌جویی که در مصرف گازوئیل اتوبوس‌ها به وجود می‌آید سوخت نیروگاه‌ها نیز تأمین می‌شود.
بنابراین در طرح جایگزینی اتوبوس‌های فرسوده با ناوگان برقی با احتساب کاهش آلاینده‌ها و مصرف سوخت، یک دستگاه اتوبوس برقی در طول عمر ۱۵ ساله خود حدود ۱۹۶ میلیارد تومان منافع اقتصادی ایجاد می‌کند. در صورت جایگزینی ۱۰۰۰ دستگاه اتوبوس برقی، سالانه بیش از ۱۱ همت عایدی ناشی از کاهش آلاینده‌ها و مصرف سوخت خواهیم داشت.
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا