چهارشنبه ۲۱ آبان ۱۴۰۴
ابزاری ساده که روزگاری در هر خانه و کوچه پیدا می‌شد، امروز به کالایی گران و نیمه‌لوکس بدل شده است. افزایش نرخ ارز، گرانی مواد اولیه و هزینه‌های واردات، توپ را از زمین‌های خاکی به ویترین فروشگاه‌ها کشانده و قدرت خرید خانواده‌ها را کاهش داده است.
به گزارش سرمایه فردا، توپ، نماد ساده‌ترین سرگرمی جمعی، حالا به یکی از شاخص‌های گرانی در بازار ورزشی تهران تبدیل شده است. از منیریه که قلب تپنده ورزش پایتخت است تا فروشگاه‌های شمال شهر، قیمت توپ‌ها چند برابر شده و خانواده‌ها را به انتخاب‌های محدودتر سوق داده است. اگر زمانی توپ فوتبال یا والیبال در هر خانه‌ای وسیله‌ای برای بازی بچه‌ها بود، امروز بسیاری از والدین ترجیح می‌دهند به سراغ سرگرمی‌های کم‌هزینه‌تر بروند. این تغییر نه‌تنها بازتابی از فشار اقتصادی بر زندگی روزمره است، بلکه تصویری روشن از فاصله میان خاطره‌های جمعی گذشته و واقعیت امروز بازار را نشان می‌دهد.
یک زمانی توپ فقط وسیله بازی بود. چیزی که هر بچه‌ای در کوچه یا مدرسه داشت. امروز اما همین توپ ساده تبدیل شده به کالایی نیمه‌لوکس. در جنوب شهر، توپ تمرینی ساده نزدیک به یک میلیون تومان قیمت دارد و در شمال شهر، بهای توپ فوتبال حرفه‌ای تا سه میلیون تومان هم می‌رسد. موج گرانی قدرت خرید خانواده‌ها را کاهش داده است. با این حال، خیابان منیریه هنوز مرکز خرید توپ و تجهیزات ورزشی است و صالح‌آباد در جنوب، گزینه‌ای برای خرید ارزان‌تر باقی مانده است. توپ هنوز می‌چرخد، اما بیشتر در ویترین‌ها و فروشگاه‌ها، نه در زمین‌های خاکی.
در نگاه اول، توپ شاید یکی از ساده‌ترین ابزارهای ورزشی به نظر برسد. یک جسم گرد که با آن می‌توان دوید، پاس داد، شوت کرد، پرتاب کرد یا حتی فقط به هوا انداخت.
در سال‌های اخیر، افزایش قیمت ارز، گرانی مواد اولیه پلاستیکی و لاستیکی و رشد هزینه‌های واردات باعث شده قیمت توپ در بازار تهران به‌طور چشمگیری افزایش پیدا کند. اگر زمانی در هر خانه‌ای یک توپ فوتبال بود که بچه‌های محل یا فامیل با آن بازی می‌کردند، امروز بسیاری از خانواده‌ها ترجیح می‌دهند سراغ تفریحات کم‌هزینه‌تری بروند.
اگر بخواهیم مسیر توپ را در بازار تهران دنبال کنیم، باید از جنوب شهر شروع کنیم؛ جایی که خیابان منیریه از دهه‌ها پیش قلب تپنده ورزش پایتخت بوده است. مغازه‌های کوچک و بزرگ در دو سوی خیابان، از کفش و لباس گرفته تا انواع لوازم ورزشی را عرضه می‌کنند. در این میان، توپ یکی از پرمشتری‌ترین کالاهاست. هم برای بازیکنان حرفه‌ای، هم برای خانواده‌هایی که دنبال خریدی مناسب برای فرزندانشان هستند.
در منیریه، بسته به نوع توپ و کشور سازنده، قیمت‌ها از حدود ۴۰۰ هزار تومان برای توپ‌های سادهی تفریحی شروع می‌شود و تا حدود دو میلیون تومان برای نمونه‌های باکیفیت‌تر بالا می‌رود. توپ فوتبال حرفه‌ای مخصوص مسابقه یا تمرین تیمی بین ۲.۵ تا ۳.۵ میلیون تومان قیمت دارد. توپ‌های بسکتبال و والیبال هم تفاوت چندانی ندارند و بسته به کیفیت بدنه و نوع دوخت، از حدود ۶۰۰ هزار تا دو میلیون تومان فروخته می‌شوند.
اما وقتی از منیریه به شمال شهر می‌رویم، همه‌چیز کم کم تغییر می‌کند. در فروشگاه‌های ورزشی مناطق شمالی، همان توپ‌ها با برچسب قیمت بسیار بالاتری عرضه می‌شوند. به‌طور میانگین، قیمت‌ها در شمال تهران بین ۴۰ تا ۷۰ درصد گران‌تر است. فروشنده‌ها دلیل آن را «اجاره سنگین مغازه‌ها» و «مخاطبان خاص‌تر» عنوان می‌کنند. برخی مشتریان نیز ترجیح می‌دهند کالا را از فروشگاه‌های لوکس‌تر بخرند تا از اصالت و ضمانت آن مطمئن باشند، هرچند قیمت نهایی چند برابر شود.
فوتبال همیشه پادشاه ورزش‌ها بوده و در بازار توپ هم همین جایگاه را دارد. بخش عمده‌ای از تقاضا مربوط به توپ‌های فوتبال است. توپ‌های معمولی که برای بازی‌های خیابانی یا مدرسه‌ای استفاده می‌شوند، در حال حاضر بین ۵۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان قیمت دارند. توپ‌های تمرینی نیمه‌حرفه‌ای از حدود ۱.۵ میلیون تومان شروع می‌شوند و نمونه‌های رسمی مسابقه‌ای به بالای ۳ میلیون تومان می‌رسند.
در بازار صالح‌آباد و مراکز عمده‌فروشی جنوب تهران، البته می‌توان نمونه‌های ارزان‌تری هم پیدا کرد. توپ‌هایی که گاهی کیفیت دوخت و روکش آنها پایین است و ممکن است بعد از چند روز بازی، بادشان خالی شود یا لایه بیرونی‌شان جدا گردد. این توپ‌ها از حدود ۳۰۰ هزار تومان عرضه می‌شوند، اما عمر کوتاهی دارند. در مقابل، توپ‌های وارداتی با روکش PU یا چرم مصنوعی چندلایه ماندگاری و دقت پرتاب بالاتری دارند، هرچند قیمتشان بیشتر است.
بسکتبال در سال‌های اخیر میان نوجوانان محبوب‌تر شده است، به‌ویژه در مدارس و سالن‌های ورزشی. توپ‌های بسکتبال نسبتاً سنگین‌ترند و نیاز به لاستیک باکیفیت و روکش مقاوم دارند. توپ‌های تمرینی در بازار منیریه از حدود ۷۰۰ هزار تومان شروع می‌شوند و نوع حرفه‌ای مخصوص مسابقات رسمی تا ۲.۵ میلیون تومان قیمت دارد. در شمال تهران، همین توپ ممکن است تا ۳ میلیون هم فروخته شود.
جالب است که توپ‌های بسکتبال بیش از دیگر توپ‌ها دچار نوسان قیمت می‌شوند، چون بخشی از مواد اولیه‌شان وارداتی است و با نرخ دلار تغییر می‌کند. فروشندگان می‌گویند هر بار که دلار بالا می‌رود، تولیدکننده‌ها بلافاصله نرخ جدید می‌فرستند. ما هم مجبوریم قیمت را اصلاح کنیم، حتی اگر توپ‌ها هنوز در انبار باشد.
در نگاه اول، توپ والیبال ظاهراً از فوتبال یا بسکتبال ارزان‌تر است، اما واقعیت این است که اختلاف قیمت چندانی وجود ندارد. توپ‌های مناسب برای تمرین مدرسه‌ای بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان هستند و نمونه‌های حرفه‌ای مخصوص مسابقات رسمی تا دو میلیون تومان می‌رسند.
توپ‌های هندبال به دلیل اندازه کوچک‌تر و ساختار ساده‌تر معمولاً ارزان‌ترند، ولی همچنان قیمت میانگین آنها از یک میلیون تومان گذشته است. فروشندگان می‌گویند در دو سال گذشته قیمت توپ‌های والیبال و هندبال تقریباً دو برابر شده، بدون آنکه تقاضا رشد خاصی کرده باشد.
در بازار ورزشی امروز، توپ‌های کوچک‌تر هم از موج گرانی در امان نمانده‌اند. توپ‌های تنیس که معمولاً به صورت بسته‌های چهارتایی عرضه می‌شوند، بسته به کشور تولیدکننده و کیفیت، بین ۴۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان قیمت دارند. توپ پینگ‌پنگ هم که زمانی با چند هزار تومان قابل تهیه بود، حالا برای بسته‌های چهارتایی باید بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان پرداخت.
توپ بدمینتون که در واقع از پر یا پلاستیکی شبیه آن تشکیل شده، گرچه در ظاهر ساده است، اما از گران‌ترین کالاهای این گروه است. بسته‌های ۱۲تایی توپ بدمینتون تا حدود یک میلیون تومان هم فروخته می‌شوند.
برای خانواده‌هایی که دنبال توپ برای بازی کودکان هستند، بازار حالا چهره‌ای عجیب دارد. توپ‌های نرم و فومی که زمانی در هر مغازه اسباب‌بازی‌فروشی با قیمت ناچیزی فروخته می‌شد، حالا بین ۱۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان قیمت دارند. نمونه‌های پلاستیکی بزرگ مخصوص استخر یا ساحل هم بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان قیمت می‌خورند.
فروشندگان می‌گویند بسیاری از والدین حالا توپ‌های کوچک‌تر یا حتی توپ‌های بادی را ترجیح می‌دهند، چون هم ارزان‌ترند و هم وزن کمتری دارند. به قول یکی از فروشنده‌های منیریه، «الان برای بازی بچه‌ها کمتر توپ واقعی می‌خرند. بیشتر دنبال توپ‌هایی هستند که فقط در خانه قل بدهند تا شیشه‌ای نشکند!»
هرچند در سال‌های اخیر برخی تولیدکنندگان داخلی تلاش کرده‌اند تا سهمی از بازار بگیرند، اما مواد اولیه وارداتی، نبود فناوری دوخت پیشرفته و هزینه‌های بالای تولید باعث شده توپ‌های داخلی هنوز نتوانند با نمونه‌های خارجی رقابت کنند. توپ‌های ایرانی معمولاً در رده تمرینی یا تفریحی عرضه می‌شوند و کیفیت قابل قبولی دارند، ولی برای مصارف حرفه‌ای یا باشگاهی همچنان توپ‌های وارداتی ترجیح داده می‌شوند.
از سوی دیگر، واردات محدود و گاه غیررسمی باعث شده بازار پر از کالاهای بدون گارانتی شود. فروشندگان منیریه می‌گویند بخش بزرگی از توپ‌ها از مرزهای جنوبی به شکل غیررسمی وارد می‌شوند و هیچ‌گونه برچسب اصالت یا خدمات پس از فروش ندارند.
افزایش شدید قیمت‌ها باعث شده بسیاری از خریداران به سراغ فروشگاه‌های اینترنتی بروند تا بتوانند بین ده‌ها گزینه مقایسه کنند. با این حال، توپ کالایی است که بسیاری ترجیح می‌دهند آن را از نزدیک ببینند و امتحان کنند. تفاوت در دوخت، وزن، نرمی روکش و حتی صدای ضربه، عواملی است که از پشت صفحه نمایش قابل تشخیص نیست.
به همین دلیل، بازارهای سنتی مثل منیریه در مرکز و صالح‌آباد در جنوب شهر همچنان رونق دارند. مردم هنوز هم ترجیح می‌دهند آخر هفته‌ها سری به این خیابان‌ها بزنند، قیمت‌ها را مقایسه کنند، چانه بزنند و شاید در نهایت توپی بخرند.
تمام حقوق برای پایگاه خبری سرمایه فردا محفوظ می باشد کپی برداری از مطالب با ذکر منبع بلامانع می باشد.
سرمایه فردا