افزایش هزینه های مردم در ایران بیشتر به عملکرد دولت در شرکت های وابسته به خود بر می گردد که بهره وری ندارد و در نهایت دولت تورم ایجاد می کند.

بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار از هزینه و درآمد خانوارهای شهری، در سال ۱۴۰۲ تهران پردرآمدترین استان ایران بوده است. افزایش هزینه های مردم در استان‌های سمنان و آذربایجان غربی که کم‌درآمدترین استان‌های کشور محسوب می‌شوند بیشتر نمایان است.

در مجموع، فاصله بین هزینه‌ها و درآمد خانوارهای شهری در استان‌های مختلف به حدود سه برابر رسیده است. به عبارت دیگر، در حالی که متوسط افزایش هزینه های مردم در استان تهران بیش از ۳۳۰ میلیون تومان بوده است، این رقم در استان آذربایجان غربی حدود ۱۰۷ میلیون تومان است.

فاصله بین هزینه‌ها و درآمد خانوارهای شهری در استان‌های مختلف به حدود سه برابر رسیده است. به عبارت دیگر، در حالی که متوسط هزینه مردم در استان تهران بیش از ۳۳۰ میلیون تومان بوده است. این رقم در استان آذربایجان غربی حدود ۱۰۷ میلیون تومان است.

براساس داده‌های مرکز آمار، درآمد خالص ملی سرانه به قیمت ثابت ۱۴۰۰ با افتی ۲۰ درصدی ۸۸۴.۳ میلیون ریال کاهش پیدا کرده و ایرانیان در ۱۳ سال اخیر ۲۰ درصد فقیرتر شده‌اند.

ریشه افزایش هزینه های مردم

مهمترین دلیل افزایش هزینه های مردم و کاهش درآمدها به نقش دولت در ایجاد تورم بر می گردد. براساس گزارش دیوان محاسبات، در سال ۱۴۰۲ این نهاد اقدام به احصاء تعداد ۲۸۵۶ شرکت دولتی و شبه‌دولتی کرده است. از این تعداد، ۲۳۳۴ شرکت دولتی و شرکت‌های زیرمجموعه آنها تحت کنترل دولت بوده و تعداد ۵۲۲ شرکت نیز زیرمجموعه نهادهای عمومی غیردولتی است. بیشتر این شرکت ها بهره وری پایینی دارد و عمدتا زیان ساز هستند.

برخی از این شرکت ها تنها به عنوان محلی برای استخدام افراد وابسته به مدیران دولتی دولتی هستند. براساس گزارش دیوان محاسبات در حال حاضر دولت از طریق وزراء و روسای دستگاه‌های اجرایی ذیربط به‌صورت مستقیم و غیر‎مستقیم در انتصاب تعداد ۶۴۳۱ نفر از اعضای هیأت مدیره شرکت‌های دولتی و شبه دولتی اثرگذار است.

عبدالناصر همتی در وزارت اقتصاد با قدرت انتخاب ۱۹۷۶ مدیر شرکت‌های دولتی و عمومی در رتبه اول قرار دارد. وزیر نفت با ۱۰۲۷ مدیر، وزیر نیرو با ۶۵۵ مدیر، وزیر صمت با ۵۶۳ مدیر و وزیر جهادکشاورزی با ۵۶۲ انتخاب مدیر، در رتبه‌های دوم تا پنجم قرار دارند.

درآمد سرانه هر ایرانی(به قیمت‌های سال ۱۴۰۰) از ۱۱۰ میلیون تومان در سال ۱۳۹۰ به ۸۸ میلیون تومان در سال ۱۴۰۲ رسیده است. این یعنی ۲۲ میلیون تومان کاهش در ۱۳ سال.

مقصر کیست؟ تحریم‌ها، تنش‌های اقتصادی و مشکلات ساختاری، متهمان ردیف اول این وضعیت هستند.

راه‌حل چیست؟ کارشناسان باور دارند که کاهش اثر تحریم‌ها و انجام اصلاحات اقتصادی اساسی، تنها راه نجات اقتصاد و بهبود رفاه مردم ایران است.

تقسیم ثروت در جهان

مردم در سرتاسر جهان به طور فزآینده‌ای ثروتمندتر می‌شوند و نه فقط برای کسانی که از قبل دارای ثروت زیادی بوده‌اند.

🔹در دهه‌های اخیر، سهم جمعیت جهان با ثروت بین ۱۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰ دلار بیش از دو برابر شده است، در حالی که گروهی که در پایین‌ترین بخش ثروت (کمتر از ۱۰۰۰۰ دلار) قرار دارند تقریباً به نصف کاهش یافته است.

🔹 تغییرات توزیع ثروت جهانی را بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۳ بر اساس داده‌های Art Basel و UBS نشان می‌دهد که درصد بزرگسالان در پایین‌ترین بخش ثروت (زیر ۱۰۰۰۰ دلار) از ۷۵٪ در سال ۲۰۰۰۰ به ۴۰٪ در سال ۲۰۲۳ کاهش یافته است.

🔹بیشتر این افراد در کشورهای فقیرتر، عمدتاً در آفریقا ساکن هستند. در همین حال، گروهی با ثروت بین ۱۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰ دلار بیشترین رشد را در دو دهه گذشته داشته است.