هزینه‌های جنگ ۱۲ روزه

به گزارش سرمایه فردا، وزارت دفاع ایالات متحده (پنتاگون) درخواست بودجه اضطراری جدیدی را به کنگره این کشور ارائه کرده که بخش قابل توجهی از آن، به ارزش نزدیک به ۱ میلیارد دلار، برای جایگزینی موشک‌های رهگیر سامانه پدافندی تاد اختصاص دارد. این بودجه به طور خاص برای جبران هزینه‌های دفاعی امریکا در حمایت از اسرائیل در برابر حملات موشکی ایران طی جنگ ۱۲ روزه طراحی شده است. در جریان جنگ ۱۲ روزه، نیروهای مسلح کشورمان در پاسخ به حملات تجاوزکارانه اسرائیل، نقاط متعددی را در سراسر سرزمین‌های اشغالی با موشک‌های بالستیک و پهپاد هدف قرار داد، که شامل موج‌های گسترده‌ای از حملات موشکی و پهپادی بود. این حملات با دقت و هدفمندی طراحی شده بودند و زیرساخت‌های حیاتی و حساس اسرائیل، از جمله تأسیسات نظامی و صنعتی، را با موفقیت مورد اصابت قرار دادند. برای مقابله با این حملات، سامانه تاد به کمک سامانه‌های پدافندی رژیم صهیونیستی آمد، زیرا پدافند چندلایه این رژیم – شامل سامانه‌های آرو، فلاخن داود و گنبدآهنین- ناکافی بود و نتوانست حجم بالای حملات و دقت آن‌ها را به طور کامل خنثی کند. این اقدام، اگرچه از سقوط کامل پدافند اسرائیل جلوگیری کرد، اما هزینه هنگفتی را بر دوش ایالات متحده گذاشت و ضرورت بازسازی فوری سامانه تاد را برای پنتاگون ایجاد کرد.

بر اساس اسناد بودجه‌ای پنتاگون، بودجه پایه برای تأمین و تولید سامانه تاد در سال مالی ۲۰۲۶، که از اکتبر ۲۰۲۵ آغاز می‌شود، به میزان ۴۵۱.۳۶۳ میلیون دلار در نظر گرفته شده بود. اما پس از جنگ ۱۲ روزه و مصرف گسترده موشک‌های تاد در دفاع از اسرائیل، پنتاگون اکنون درخواست اضطراری ۴۹۸.۲۶۵ میلیون دلار دیگر را مطرح کرده است. این افزایش، سرجمع بودجه درخواستی را به ۹۴۹.۶۲۸ میلیون دلار رسانده است، رقمی که نزدیک به ۱ میلیارد دلار است و نشان‌ دهنده ابعاد گسترده هزینه‌های دفاع از سرزمین‌های اشغالی است.

در جریان جنگ ۱۲ روزه، سامانه تاد نقش کلیدی در دفاع از اسرائیل ایفا کرد، اما مصرف گسترده موشک‌های رهگیر آن، پنتاگون را با کمبود شدید ذخایر مواجه ساخت. درخواست بودجه ۹۴۹ میلیون دلاری برای جایگزینی ۷۸ موشک، تنها بخشی از هزینه‌های واقعی این درگیری است. این رقم، که ۰.۴۶٪ از کل بودجه دفاعی آمریکا را تشکیل می‌دهد، جایگاه ویژه تاد را در استراتژی دفاعی واشنگتن برجسته می‌کند و نگرانی‌ها از تهدیدات آینده را افزایش داده است

جبران خسارات عملیاتی ناشی از دفاع جنگ ۱۲ روزه

باید توجه داشت که این افزایش ۱۱۰ درصدی صرفا برای جبران خسارات عملیاتی ناشی از دفاع جنگ ۱۲ روزه از اسرائیل طراحی شده و به تولید موشک‌های جدید فراتر از ذخایر موجود مربوط نمی‌شود، بلکه تنها برای بازگرداندن موجودی از دست‌ رفته است.

هر موشک تاد حدود ۱۲.۷ میلیون دلار قیمت دارد، و بودجه درخواستی پنتاگون برای جایگزینی ۷۸ موشک مصرف‌شده اختصاص یافته است، که تنها بخشی از ۱۰۰ تا ۱۵۰ موشک شلیک‌ شده در این درگیری را پوشش می‌دهد. این اختلاف آماری نشان می‌دهد که باقی موشک‌های مصرف ‌شده، یعنی حدود ۲۲ تا ۷۲ موشک، احتمالاً از بودجه‌های دیگر تأمین خواهد شد، هرچند جزئیات این منابع مالی به دلیل محرمانه بودن اطلاعات عملیاتی هنوز افشا نشده و ممکن است شامل بودجه‌های اضطراری دیگر یا جابه‌جایی از برنامه‌های دفاعی دیگر باشد. به هر حال، این ارقام نشان‌ دهنده فشار مالی قابل‌توجهی است که جنگ اسرائیل علیه کشورمان، بر سیستم دفاعی امریکا وارد کرده است.

با همه این‌ها، این بودجه ۹۴۹.۶۲۸ میلیون دلاری، که حدود ۰.۴۶٪ از کل ۲۰۵ میلیارد دلار بودجه پنتاگون برای سال ۲۰۲۶ را تشکیل می‌دهد، جایگاه ویژه‌ای را برای تاد در استراتژی دفاعی امریکا برجسته می‌کند، به‌ویژه به عنوان سپر دفاعی کلیدی برای سرزمین‌های اشغالی.

این اولویت نشان ‌دهنده نگرانی پنتاگون از کاهش ذخایر این سامانه در برابر تهدیدات بالقوه آینده است. نرخ تولید فعلی تاد، که بین ۴۰ تا ۵۰ موشک در سال تخمین زده می‌شود، به هیچ وجه نمی‌تواند این کمبود را به سرعت جبران کند، مگر اینکه خطوط تولید به صورت ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته فعال شوند، اقدامی که خود هزینه‌های اضافی شامل نیروی کار، مواد اولیه، و لجستیک را به همراه خواهد داشت و فشار بیشتری بر بودجه دفاعی وارد می‌کند.

کل هزینه‌های دفاعی ایالات متحده

البته، موضوع صرفا به بودجه درخواستی برای جایگزینی موشک‌های تاد محدود نمی‌شود. برای درک کل هزینه‌های دفاعی که ایالات متحده برای دفاع ۱۲ روزه از اسرائیل متحمل شده، باید موشک‌های رهگیر دیگر را نیز در نظر گرفت که توسط جنگنده‌های امریکایی یا ناوهای این کشور برای انهدام پهپادها و رهگیری موشک‌های شلیک ‌شده ایران به کار گرفته شدند. هرچند پنتاگون هنوز آمار دقیقی از تعداد این موشک‌ها منتشر نکرده، اما هزینه‌های کلان آن، مشخصا فراتر از ۱ میلیارد دلاری که برای تاد در نظر گرفته‌اند می‌رود.

در حالی که آمریکا و اسرائیل قدرت نظامی خود را به طور بی‌سابقه افزایش می‌دهند، مقامات امریکایی مانند مارکو روبیو، وزیر خارجه دولت ترامپ، از برنامه موشکی ایران به شدت انتقاد می‌کنند! روبیو در مصاحبه‌های اخیر خود، با اتهام‌زنی به کشورمان، تأکید کرده که ایران باید از تمام برنامه‌های غنی‌سازی اورانیوم و تولید موشک‌های بالستیک دست بکشد، سیاستی که مشخصا به عنوان بخشی از کمپین فشار حداکثری دولت امریکا دنبال می‌شود. معافیت تحریمی بندر چابهار برای هند و مخالفت امریکا با طرح انتقال گاز ترکمنستان به عراق از طریق ایران را نیز در راستای همین چارچوب فشار حداکثری علیه ایران، برای کنار گذاشتن قدرت موشکی می‌توان ارزیابی کرد.

جنگ ۱۲ روزه نشان داد که توان موشکی ایران می‌تواند زیرساخت‌های حیاتی اسرائیل را با دقت هدف قرار دهد و معادلات قدرت را تغییر دهد. همین موفقیت، آمریکا و اسرائیل را به سمت افزایش بودجه‌های نظامی و تلاش برای حذف توان دفاعی ایران سوق داده است. از کمپین فشار حداکثری تا مخالفت با پروژه‌های منطقه‌ای ایران، هدف نهایی این رویکرد، محروم‌سازی کشورمان از قدرت بازدارندگی و تضمین برتری نظامی یک‌جانبه در منطقه است

روبیو در کنفرانس مطبوعاتی اخیرش با بنیامین نتانیاهو، برنامه موشکی ایران را ریسک غیرقابل قبول توصیف کرد و اظهار داشت: «ایران نمی‌تواند موشک‌های دوربرد بسازد». این اظهارات در حالی بیان می‌شوند که ایالات متحده بودجه‌ای ۲۰۵ میلیارد دلاری را صرفا برای تقویت نظامی خود در سال ۲۰۲۶ در نظر گرفته، که نشان ‌دهنده تلاش قابل توجه برای تقویت توان دفاعی این کشور است و شامل برنامه‌های پیشرفته تسلیحاتی و فناوری‌های دفاعی جدید می‌شود. افزون بر این، اسرائیل نیز بودجه نظامی خود را به طور چشمگیری افزایش داده است. ماه گذشته، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی، اسرائیل کاتز، اعلام کرد که با توجه به تجربه جنگ با ایران، بودجه نظامی این رژیم برای سال ۲۰۲۶ به میزان ۴۲ میلیارد شِکِل (معادل ۱۲.۵ میلیارد دلار) افزایش می‌یابد، که بزرگ‌ترین افزایش از زمان جنگ ۱۹۶۷ تا به امروز محسوب می‌شود. این افزایش، که برای تقویت سامانه‌های دفاعی و تهاجمی از جمله تولید شتاب‌یافته رهگیرهای Arrow طراحی شده، بودجه دفاعی اسرائیل را از ۳۲.۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ به حدود ۴۷ میلیارد دلار رسانده و ۹ درصد از تولید ناخالص داخلی این رژیم را در بر می‌گیرد، که نشان‌ دهنده تعهد شدید این رژیم به تقویت توان نظامی خود در برابر تهدیدات منطقه‌ای، به‌طور خاص ایران است.

محروم‌سازی ایران از قدرت موشکی

امریکا و اسرائیل، در حالی که همزمان بنیه دفاعی و نظامی خود را تقویت می‌کنند و بودجه‌های هنگفتی به زرادخانه‌هایشان می‌افزایند، به دنبال محروم‌سازی ایران از قدرت موشکی هستند! پروژه‌ای که عملا ایران را بی‌دفاع می‌کند و برای درگیری‌های احتمالی در آینده، حمله به کشورمان را با راحتی هرچه تمام‌تر ممکن می‌سازد، آن هم بدون اینکه کوچک‌ترین پاسخی دریافت کنند. ریشه این تلاش‌ها را باید در جنگ ۱۲ روزه جستجو کرد، جایی که قدرت موشکی ایران با اصابت‌های دقیق به مراکز حیاتی و حساس اسرائیل، از جمله پایگاه‌های نظامی و زیرساخت‌های کلیدی، توانست آمریکا و اسرائیل را وادار به توقف جنگ کند. این موفقیت نشان داد که توان موشکی کشورمان عامل مهم و اثرگذاری در معادلات قدرت در منطقه است. به همین دلیل، تلاش برای حذف این نقطه قوت ایران از سوی امریکا و اسرائیل با شدت بیشتری دنبال می‌شود، تا از تکرار تجربه جنگ ۱۲ روزه در آینده، جلوگیری کنند و برتری نظامی خود را بدون ترس از پاسخگویی حفظ کنند. این الگو را می‌توان در حملات دوره‌ای اسرائیل به سوریه مشاهده کرد که بدون پاسخ از سوی دولت جولانی انجام می‌شود، یا حتی در حمله اخیر رژیم صهیونیستی به قطر، که نشان ‌دهنده برتری نظامی یک‌جانبه اسرائیل در برابر دولت‌های ضعیف به لحاظ دفاعی است.

بدون شک، این رویکرد تلاشی برای تضمین برتری نظامی یک‌جانبه امریکا و رژیم صهیونیستی در منطقه است که هدف نهایی آن مهار ایران و تضمین عدم توانایی کشورمان در دفاع از خود در برابر حملات آینده است.