انرژی

مصادره اموال ایران در پرونده کرسنت

به گزارش سرمایه فردا، ساختمان شرکت ملی نفت ایران (NIOC) در روتردام هلند به علت ادعای کرسنت نسبت به طلب ۲.۶ میلیارد دلاری توقیف شد. مزایده این ساختمان در آوریل ۲۰۲۳ انجام شده بود و دادگاه منطقه‌ای روتردام بعد از بررسی مجدد در تاریخ ۳۰ اکتبر ۲۰۲۴ رأی به مصادره نهایی این ساختمان داد.

قرارداد صادرات گاز ایران و پرونده کرسنت

پرونده کرسنت یکی از پرحاشیه‌ترین پرونده‌های اقتصادی و سیاسی ایران است که به قرارداد صادرات گاز ایران به امارات در سال ۲۰۰۱ بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت اماراتی کرسنت پترولیوم برمی‌گردد. بر اساس این قرارداد، ایران متعهد به فروش گاز از میدان سلمان به امارات با قیمت ثابت و پایین‌تر نسبت به قیمت‌های بین‌المللی شد. این قرارداد به مدت ۲۵ سال اعتبار داشت و بر اساس آن، قیمت گاز در سال‌های اولیه بر اساس یک نرخ مشخص تعیین شده بود که با توجه به افزایش قیمت جهانی انرژی در سال‌های بعد، بسیار پایین‌تر از استانداردهای بازار جهانی به نظر می‌رسید.

اتهامات فساد و تعلیق قرارداد

یکی از اصلی‌ترین حواشی این قرارداد، اتهامات مربوط به فساد بود. گزارش‌های متعددی از نقش برخی افراد داخلی در تنظیم قرارداد با شرایط نامطلوب برای ایران منتشر شد. این مسئله باعث شد که اجرای قرارداد در دولت نهم متوقف شود. توقف اجرای قرارداد از سوی ایران، پرونده را به دادگاه بین‌المللی کشاند و باعث طرح شکایت شرکت کرسنت علیه ایران شد.

خسارت‌ها و تبعات مالی پرونده کرسنت

با شکایت شرکت کرسنت و ارجاع پرونده به دادگاه بین‌المللی داوری، ایران به پرداخت خسارت محکوم شد. برآوردها نشان می‌دهد که میزان خسارات پرداختی به دلیل این قرارداد و جریمه‌های ناشی از عدم اجرای آن، رقمی بین ۱۱ تا ۱۸ میلیارد دلار بوده است. علاوه بر خسارات مالی مستقیم، تبعات غیرمستقیمی نیز به ایران تحمیل شد، از جمله کاهش اعتماد بین‌المللی به سیستم قراردادهای نفت و گاز کشور و محدود شدن فرصت‌های اقتصادی در بازارهای منطقه‌ای.

انتقادات به قرارداد و کاهش اعتماد بین‌المللی

منتقدان معتقد بودند که قیمت تعیین‌شده در قرارداد بسیار کمتر از ارزش واقعی گاز در بازار جهانی بوده است. برخی از بندهای قرارداد به نحوی تنظیم شده بود که امکان سوءاستفاده طرف مقابل را فراهم می‌کرد. اتهامات فساد و دخالت افراد ذی‌نفع در تنظیم قرارداد، اعتماد عمومی را خدشه‌دار کرد. قرارداد به‌گونه‌ای تنظیم شده بود که منافع طرف خارجی را به مراتب بیشتر از منافع ملی ایران تضمین می‌کرد.

اختلافات سیاسی داخلی و تاثیرات بین‌المللی

موضوع پرونده کرسنت به یکی از محورهای اختلاف میان جناح‌های سیاسی در ایران تبدیل شد. برخی از مسئولان دولت‌های مختلف، یکدیگر را به کوتاهی یا دخالت در فساد مرتبط با این قرارداد متهم کردند. همچنین، این پرونده منجر به کاهش فرصت‌های ایران در توسعه روابط اقتصادی با کشورهای منطقه شد چراکه اعتماد سرمایه‌گذاران خارجی به توانایی ایران در اجرای تعهدات بین‌المللی کاهش یافت.

توقیف اموال و مزایده ساختمان در روتردام

علاوه بر این، در پی شکایت شرکت کرسنت گس کورپوریشن و بر اساس حکم داوری بین‌المللی، ساختمان شرکت ملی نفت ایران (NIOC) در روتردام هلند به علت بدهی بیش از ۲.۶ میلیارد دلاری توقیف شد. در تاریخ ۲۰ آوریل ۲۰۲۳، این ملک طی یک مزایده عمومی به شرکت Heuvel واگذار شد. حکم توقیف موقت این ساختمان در ۲۰ مه ۲۰۲۲ به درخواست کرسنت صادر و دادگاه هلند هشت ماه بعد آن را تأیید کرد، که زمینه فروش ساختمان در مزایده فراهم شد.

درخواست ابطال مزایده و رأی دادگاه

شرکت ملی نفت ایران با استناد به قوانین بین‌المللی مبنی بر مصونیت اموال دولتی از توقیف و فروش اجباری و با توجه به مالکیت دولتی این ساختمان، درخواست ابطال مزایده را مطرح کرد. در مقابل، شرکت Heuvel تأکید داشت که این مزایده در آوریل ۲۰۲۳ مطابق قوانین انجام شده و مالکیت قانونی ملک به این شرکت تعلق دارد. در نهایت، دادگاه منطقه‌ای روتردام در تاریخ ۳۰ اکتبر ۲۰۲۴ اعتراض ایران را رد و رأی به مصادره نهایی این ساختمان داد. همچنین، قبلاً ساختمان شرکت ملی نفت ایران در لندن به نفع کرسنت توقیف شده بود.

نتیجه‌گیری

این رویدادها به همراه پرونده کرسنت، یکی از مهم‌ترین مواردی است که در سال‌های اخیر موجب کاهش اعتماد بین‌المللی به سیستم قراردادهای نفت و گاز ایران و محدود شدن فرصت‌های اقتصادی در بازارهای منطقه‌ای شده است. این پرونده باعث اختلافات سیاسی داخلی و انتقادات گسترده از نحوه مدیریت منابع و قراردادهای ملی شده است.

modir

Recent Posts

مقایسه تاریخی رفتار طلا در بحران‌ها

مقایسه تاریخی رفتار طلا در بحران‌های مشابه—از شوک نفتی دهه ۷۰ و بحران مالی ۲۰۰۸…

5 ساعت ago

هیأت‌های مذهبی تهران در محرم

در آستانه فرارسیدن ماه محرم، قلب‌ها به تپش می‌افتد و شهر در سوگ سیدالشهدا (ع)…

5 ساعت ago

جنگ و گردشگر ایرانی در ترکیه

پس از جنگ و بسته بودن حریم هوایی ایران، خط ریلی تهران-وان بار دیگر فعال…

14 ساعت ago

سود پیش‌فروش سکه چقدر است؟

در ادامه اجرای برنامه‌های پیش‌فروش سکه، بانک مرکزی از تحویل ۹۷ درصدی سکه‌های سررسید اردیبهشت‌ماه…

20 ساعت ago

روایت فتح برای جنگ اسرائیل

جریانی خاص و پاجوش‌ها با سابقه ساخت سریال‌هایی چون گاندو، که تلاش می‌کند برای جنگ…

20 ساعت ago

تاثیر تنش‌های ژئوپلیتیکی خاورمیانه بر ایران

در میانه تنش‌های ژئوپلیتیکی خاورمیانه، ایران در حال گذار از نقش یک بازیگر منطقه ای…

20 ساعت ago