مجموعه گردشگری الیمالات در نور مازندران که قرار بود نخستین سافاری حیات‌وحش ایران باشد، امروز بیش از هر چیز با مرگ‌های پی‌درپی شیرها و ببرها شناخته می‌شود. از قطع هزاران درخت برای ساخت جاده تا تلف شدن گونه‌های نادر، این مجموعه به نمادی از بحران مدیریت محیط‌زیست بدل شده است.

الیمالات قرار بود ویترین گردشگری نوین ایران باشد؛ جایی که طبیعت و حیات‌وحش در کنار تجربه گردشگران به نمایش گذاشته شود. اما آنچه در عمل رخ داده، بیشتر شبیه یک تراژدی است تا یک پروژه توسعه‌ای. هر بار نام الیمالات بر سر زبان‌ها می‌افتد، نه به خاطر جذب گردشگر یا رونق اقتصادی، بلکه به دلیل مرگ حیوانات و تخریب جنگل‌ها. این مجموعه که با شعار «نخستین سافاری حیات‌وحش کشور» آغاز شد، امروز به پرسشی جدی برای افکار عمومی بدل شده است: آیا الیمالات نماد پیشرفت گردشگری است یا نمونه‌ای از بی‌توجهی به اصول حفاظت از طبیعت؟

جنجال‌های الیمالات تمامی ندارد. هر بار نام الیمالات که به میان می‌آید، منتظریم که آسیبی به یکی از زیستمندان کره زمین وارد شده باشد. زمستان سال گذشته بود که برای نخستین بار نام این مجموعه گردشگری با قطع سه هزار درخت در جنگل‌های الیمالات شهرستان نور آن هم برای ایجاد جاده دسترسی و توقفگاه خودروی طرح گردشگری سد الیمالات، بر سر زبان‌ها افتاد. با ورود مدعی‌العموم این پروژه گردشگری متوقف و برای متخلفان پرونده قضائی تشکیل شد. البته این ماجرا تنها یکی از سری ماجراهای رخ داده در الیمالات است.

مرگ تلخ شیرها

مجموعه الیمالات که به گفته مسئولان سازمان محیط زیست نخستین سافاری حیات‌وحش در کشور به حساب می‌آید، نه تنها اصول حفاظت از جان حیوانات را بلد نیست بلکه به قتلگاهی برای گونه‌های نادر تبدیل شده است. فروردین ماه امسال بود که خبر رسید یک شیر ماده باردار در مجموعه الیمالات تلف شده است. ابهامات زیادی درباره علت مرگ این شیرباردار که ملکه نام داشت، مطرح شد. مدیر کل حفاظت محیط زیست مازندران دلیل تلف شدن ملکه را زایمان سخت اعلام کرد، اما فیلم منتشر شده در صفحه حقوق حیوانات در ایران چیز دیگری را نشان می‌داد. چهار روز پس از انتشار خبر تلف شدن این شیر باردار و دو جنینش تصویر درگیری یک قلاده ببر با یک قلاده شیر وایرال شد و بر اساس اعلام مجموعه حقوق حیوانات در ایران، ملکه الیمالات در حمله ببر این مجموعه جان خود را از دست داده بود.

تیر ماه امسال نیز مرگ یک قلاده شیر نر هفت ساله در مجموعه گردشگری الیمالات مازندران به فاصله سه ماه از تلف شدن شیر ماده باردار هشت ساله، باز هم نگاه‌های حامیان حقوق حیات وحش را به سمت مجموعه الیمالات برد و این گمانه را تقویت کرد که در این مجموعه، اصول نگهداری حیوانات به درستی رعایت نمی‌شود.

جدیدترین تلفات تنها سافاری حیات وحش

جدیدترین خبر منتشر شده درباره آنچه بر حیوانات در الیمالات می‌گذرد، مربوط به مرگ ونداد یک ببر بنگال است که به همراه سه ببر دیگر از مشهد به الیمالات منتقل شده بود.

قهرمان اسماعیلی رئیس اداره محیط زیست شهرستان نور، تلف شدن ونداد را تایید می‌کند و با اشاره به فیلم منتشر شده از وضعیت بد این ببر که خون از دهانش جاری بود، می‌گوید: با انتشار این فیلم در فضای مجازی و مطلع شدن از وضعیت ببر در مجموعه حیات وحش الیمالات، بلافاصله به این مجموعه مراجعه کردیم که متاسفانه این حیوان تلف شده بود.

به گفته رئیس اداره محیط زیست شهرستان نور در حال حاضر هماهنگی‌های لازم با پزشک معتمد و مجموعه دامپزشکی شهرستان نور انجام شده و کالبدشکافی حیوان در دست پیگیری است.

او با اشاره به سابقه بیماری گوارشی ببر تلف شده و بهبود یافتن حیوان، اظهار نظر قطعی درباره مرگ ونداد را به تکمیل انجام کالبدشکافی و آنالیز نمونه‌ها موکول می‌کند.

مجموعه گردشگری الیمالات دارای محوطه‌ای برای نگهداری از حیوانات وحشی از جمله شیر و ببر است که در قالب یک سافاری پارک ایجاد شده و گردشگران در ازای پرداخت هزینه‌ و با خودروهای ایمن‌سازی شده، مجاز به حضور در این محدوده و تماشای این حیوانات می‌شوند.